Morgunblaðið - 25.06.2007, Blaðsíða 12

12 MÁNUDAGUR 25. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
ÚR VERINU
Þ
ó að full ástæða sé til þess að ræða
fiskveiðistjórnun og stofnstærð-
armat ofan í kjölinn um þessar
mundir kýs Bryggjuspjallari nú að
breyta kúrsinum. Hart í bak. Fisk-
urinn á sér ýmsar skemmtilegri hliðar. Brezki
vefurinn sunwomanonline hefur upplýsingar
um óvenjulegt notagildi fiskaflans. Þar kemur
fram að hægt er að draga úr hrukkumyndun
með fiskáti og jafnvel bæta útlitið verulega. Það
gengur ekki að nota nýjustu hrukku- og fegr-
unarsmyrslin, það eina sem blívur er að næra
húðina innan frá. Það gerum við bezt með því að
háma í okkur fisk. Það gerum við bezt með því
að borða feitan fisk. Fyrir utan að vera í raun
áhrifaríkt fegrunar„meðal“ er fiskurinn að sjálf-
sögðu mikil hollustufæða sem getur unnið gegn
hjartasjúkdómum, lækkað blóðfitu og blóð-
þrýsting. Auk þess að borða fisk er avokadó og
brokkólí nefnt sem fegrunarfæði. „Farið að ráð-
um okkar og ástand húðarinnar mun batna,
augun verða skærari og þú öðlast útgeislun sem
ekki er hægt að fá með fegrunarsmyrslum ein-
um saman,“ segir á sunwomanonline.
En það er meira. Einn af þekktari og virtari
sérfræðingum veraldarinnar í næringarfræði
mannskepnunnar hefur fundið samsvörun milli
minnkandi fiskneyzlu og aukinna geð- og
hjartasjúkdóma. Prófessor Michael Crawford
sagði þátttakendum á fiskeldisráðstefnunni
Aquaculture today 2007 að það væru bein tengsl
milli minnkandi fiskneyzlu í Skotlandi og auk-
inna hjarta- og geðsjúkdóma. Heilinn þarf enn á
að halda sömu næringunni úr sjávarafurðum til
að vaxa og þróast. Þannig eru sjávarafurðir
nauðsynlegar heilanum. Á 19. öldinni borðuðu
Skotar mikið af síld og laxi. Hvarf síldarinnar úr
fæðunni hefur leitt til þess að geðheilsa Skota er
nú mun verri en þá. Þá eru hjarta- og æða-
sjúkdómar algengari í Skotlandi en flestum öðr-
um löndum.
Tónhlaðan (Ipod) getur komið að ýmsum not-
um. Brezkur matreiðslumeistari í bænum Bray
í Berkshire býður nú gestum afnot af slíku tæki
með fiskrétti sínum, sem heitir Sound of the
Sea, eða seiður hafsins. Gestirnir hlýða á sjáv-
arniðinn meðan þeir borða fiskmetið og taka um
leið þátt í rannsóknum sem stýrt er frá Oxford-
háskóla. Matreiðslumeistarinn er sannfærður
um að sjávarniðurinn auki matarlyst fólks. Það
hafi komið í ljós í rannsóknunum að þegar mað-
ur borðar ostru og hlustar á sjávarniðinn verður
bragðið af henni mun betra, hún verður bæði
bragðsterkari og saltari. Þessi áhrif komi hins
vegar ekki fram ef fólk hlustar á hljóð úr leik-
skóla meðan ostran er etin.
Það sannast hér enn og aftur að fiskur er ein-
hver hollasta matvara sem til er. Við verðum
falleg ef við borðum fiskinn, við verðum gáfuð,
geðheilsan verður betri og hættan á hjarta- og
æðasjúkdómum minnkar verulega. Borðum
meira af fiski.
Fiskur sem fegrunarlyf
» Við verðum falleg ef viðborðum fiskinn, við verð-
um gáfuð og geðheilsan
verður betri.
BRYGGJUSPJALL
Hjörtur Gíslason
hjgi@mbli.is
ÞAÐ SEM af er árinu hefur ekki
orðið vart við veiðar sjóræningja-
skipa á Reykjaneshrygg en vertíð-
inni þar lýkur innan skamms. Veiðar
þessara skipa hafa verið viðvarandi
vandamál undanfarin ár. Áætlað hef-
ur verið að þau hafi veitt a.m.k.
20.000 tonn af úthafskarfa á Reykja-
neshrygg á síðasta ári.
Aðgerðir sem gripið hefur verið til
á vettvangi svæðabundinna fisk-
veiðistjórnunarstofnana, NEAFC
(Norðaustur-Atlantshafsfiskveiði-
nefndin) og NAFO (Norðvestur-Atl-
antshafsfiskveiðistofnunin), hafa
þannig skilað umtalsverðum árangri.
Þetta kom meðal annars fram á
árlegum fundi sjávarútvegsráðherra
Norður-Atlantshafssvæðisins sem
haldinn var á Grænlandi. Einar K.
Guðfinnsson sjávarútvegsráðherra
tók þátt í fundinum og auk Íslend-
inga og Grænlendinga sóttu Færey-
ingar, Norðmenn, Kanadamenn,
Rússar og fulltrúar Evrópusam-
bandsins fundinn.
Ánægja með árangurinn
Aðalefni fundarins var aðgerðir
gegn ólöglegum og óábyrgum fisk-
veiðum. Á fundinum lýstu ráðherr-
arnir sérstakri ánægju með þann ár-
angur sem náðst hefði í baráttunni
gegn ólöglegum fiskveiðum í Norð-
ur-Atlantshafi síðustu misseri. Fela
þær m.a. í sér að banna skipum sem
stundað hafa ólöglegar veiðar að
koma til hafnar aðildarríkjanna auk
þess sem eftirlit með löndunum hef-
ur verið hert. Staðfest er að sex af
þeim skipum sem stunduðu ólögleg-
ar veiðar á Reykjaneshrygg á síð-
asta ári verða rifin í brotajárn. Níu
önnur veiði- og flutningaskip sem
hafa átt hlut að máli hafa verið kyrr-
sett í höfnum aðildarríkja NEAFC.
Einar K. Guðfinnsson lagði ríka
áherslu á að til að sporna enn frekar
við ólöglegum veiðum og viðskiptum
með ólöglegan afla, vinni ríkin sér-
staklega að því að skip þeirra fari í
einu og öllu eftir settum reglum um
veiðar og tilkynningar um afla. Var
þetta áréttað með tilliti til veiða í út-
hafinu sem lúta stjórn svæðisbund-
inna fiskveiðistjórnunarstofnana líkt
og NEAFC og voru ráðherrarnir
sammála um mikilvægi þessa.
Jafnframt voru ráðherrarnir sam-
mála um að mikilsvert væri að skoða
hvernig hægt væri að sporna við við-
skiptum með afla af ólöglegum upp-
runa. Í því sambandi væri gagnlegt
að skoða ferli viðskiptanna, hvort
sem lyti að veiðunum sjálfum, versl-
un með aflann eða fjármögnun þess-
arar ólöglegu starfsemi.
Einar lagði sérstaka áherslu á að á
vettvangi fiskimálanefndar FAO
(Matvæla- og landbúnaðarstofnunar
SÞ) yrðu metin og þróuð viðmið til að
leggja dóm á hvernig ríki framfylgdu
skyldum sínum gagnvart skipum
sem sigldu undir fána þeirra. Upp-
fylltu fánaríki ekki þessi viðmið yrði
hugsanlega heimilt að grípa til að-
gerða gegn viðkomandi skipum á út-
hafinu.
Ráðstefna framundan
Fundurinn samþykkti að ríkin
beittu sér fyrir að þessi vinna hæfist
og bauðst Kanada til að halda slíka
ráðstefnu. Einnig lýsti fundurinn
ánægju með þá vinnu sem fyrirhug-
uð er á vettvangi FAO og lýtur að
samræmdum alþjóðlegum hafnríkis-
reglum, sem miða m.a. að því að
koma í veg fyrir löndun afla af ólög-
legum uppruna.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Fiskveiðar Svo virðist sem tekist hafi að stemma stigu við veiðum svokall-
aðra sjóræningjaskipa á Reykjaneshrygg.
Engir sjóræningjar
á Reykjaneshrygg
Aðgerðir gegn slíkum veiðum
hafa skilað miklum árangri
Í HNOTSKURN
»Staðfest er að sex af þeimskipum sem stunduðu
ólöglegar veiðar á Reykjanes-
hrygg á síðasta ári verða rifin
í brotajárn.
»Níu önnur veiði- og flutn-ingaskip sem hafa átt hlut
að máli hafa verið kyrrsett í
höfnum aðildarríkja NEAFC.
»Jafnframt voru ráðherr-arnir sammála um að mik-
ilsvert væri að skoða hvernig
hægt væri að sporna við við-
skiptum með afla af ólögleg-
um uppruna.
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
ENGIN ástæða er til þess að hafa
áhyggjur af stöðu síldarstofnsins í
Norðursjó. Ráðgjafarnefnd Alþjóða
hafrannsóknaráðsins, ICES, notar
gömul gögn og varúðarnálgun sem
gengur of lagt. Því er niðurskurður
eins og hún leggur til, 48%, óþarf-
ur.
Þetta er mat Ad Corten fisk-
veiðiráðgjafa, en hann starfaði áður
fyrir ICES. Hann skrifaði grein um
þetta í Fishing News hinn 15. júní
síðastliðinn.
Hann segir að ICES noti úrelt
gögn við mat sitt á því hve stór
síldarstofninn þurfi að vera að lág-
marki til að tryggja viðunandi ný-
liðun. Frá árinu 1976 hafi það verið
metið að hrygningarstofninn þyrfti
að vera að minnsta kosti 800.000
tonn. Það mat var byggt á upplýs-
ingum frá árunum 1952 til 1974.
Síðustu árin hafi það almennt verið
viðurkennt að þetta mat hafi verið
ónákvæmt. Árin 2003 og 2007 hafi
vinnunefndir ICES reiknað stofn-
stærðarþörfina út á ný og að þessu
sinni byggt á nýrri og betri gögn-
um. Þá hafi komið í ljós að stofninn
þyrfti ekki að vera nema 500.000 til
560.000 tonn til að tryggja viðun-
andi nýliðun. Þrátt fyrir það hafi
stofnunin kosið að byggja á gamla
viðmiðinu og því hljóði ráðleggingin
upp á verulegan niðurskurð.
Corten bendir á að á síðustu 30
árin hafi hrygningarstofn á stærð-
arbilinu 500.000 til 800.000 tonn
gefið beztu nýliðunina. Þrátt fyrir
þetta telji ICES nauðsynlegt að
miða við 800.000 tonnin og í var-
úðarskyni að hækka sig um 500.000
tonn upp í 1,3 milljónir tonna sem
varúðarmörk. Á árunum 1980 til
2000 hafi hrygningarstofninn alltaf
verið undir þessum mörkum en
engu að síður gefið af sér sterka ár-
ganga. Hann segir að ICES taki
ekki tillit til þeirrar staðreyndar að
nýliðun minnki með stækkandi
stofni. Sú staðreynd að stofn síldar
hafi verið yfir 1,3 milljónum tonna
síðasta ár hafi svo leitt til lélegrar
nýliðunar.
Óþarfi að hafa áhyggjur
af síldinni í Norðursjó
ICES notar gömul gögn og varúðarnálgun sem gengur of
langt að mati Ad Cortens, fyrrverandi starfsmanns ICES
Í HNOTSKURN
»Corten bendir á að síðustu30 árin hafi hrygning-
arstofn á stærðarbilinu
500.000 til 800.000 tonn gefið
beztu nýliðunina.
»Hann segir að ICES takiekki tillit til þeirrar stað-
reyndar að nýliðun minnki
með stækkandi stofni.
ÚTFLUTNINGUR á botnfiski
frá Færeyjum dróst saman um
15% fyrstu fjóra mánuði þessa
árs, mælt í verðmætum. Sam-
drátturinn í þorski, ýsu og ufsa
nemur 8.500 tonnum, 28%, og í
verðmætum um 1,2 milljörðum
króna. Sjávarafurðir eru uppi-
staðan í vöruútflutningi Færeyja,
en á þessu ári hefur hann aukizt
um 6% í heildina í verðmætum
talið. Það er vegna aukningar í út-
flutningi á öðrum fisktegundum
en þorski, ýsu og ufsa og marg-
földunar í útflutningi fiskiskipa í
verðmætum talið.
Minna af þorski frá Færeyjum





 


 


 

 

 


 

 !
"
!
#
!






$%
%
"
##
#
!

#

 



 
 
!
 
" 
#


(



)
# $
$

SAMÞYKKT var á aukafundi Norð-
austur-Atlantshafsfiskveiðinefndar-
innar, NEAFC að heimila 15.000
tonna karfaveiði í Síldarsmugunni.
Að mati Alþjóða hafrannsóknaráðs-
ins, ICES er stofninn í slæmu ástandi
og lagt hefur verið til af þess hálfu að
engar beinar veiðar verði stundaðar,
en á síðasta ári voru veidd 27.000
tonn af úthafskarfa í Síldarsmug-
unni.
Á fundinum lögðu Norðmenn fram
tillögu um að engar veiðar á úthafs-
karfa í Síldarsmugunni yrðu stund-
aðar í ár og að meðafli við aðrar veið-
ar færi ekki yfir 1%. Norðmenn
hyggjast fara í mælingu á stofninum
í ágúst og september. Studdu Íslend-
ingar tillögu Norðmanna um bann
við beinum veiðum þar til mælingar
hafa farið fram. Fulltrúar Rúss-
lands, Færeyinga og Evrópusam-
bandsins vildu aftur á móti heimila
veiðar og varð niðurstaðan sú að
leyfa veiðar á 15.000 tonnum á tíma-
bilinu 1. september-15. nóvember
2007 og að meðafli við aðrar veiðar
mætti ekki fara upp yfir 5%. Ekki
verður um skiptingu á veiðiheimild-
unum milli þjóðanna að ræða og
verða veiðar stöðvaðar þegar 15.000
tonn af úthafskarfa hafa veiðst.
Á síðasta ársfundi NEAFC í nóv-
ember 2006 var ákveðið að könnuð
yrði með erfðafræðirannsóknum
stofngerð karfans sem veiddist í
Síldarsmugunni í fyrra. Niðurstöður
erfðafræðirannsókna benda til að
ekki sé munur á þeim karfa sem
veiðist í Síldarsmugunni og karfan-
um sem veiðist á landgrunninu við
Noreg og á Svalbarðasvæðinu og
einnig virðist vera um sama stofn að
ræða á þessum svæðum og í Irmin-
gerhafinu.
Karfakvóti í Síldarsmugunni