Morgunblaðið - 25.06.2007, Síða 20

&
'(
) ' ,'-(
(

.'(,,
/

.'/0,
1

.',
  

'-2

3 
4'3+5
 '6
7 
'(
%

& '
  
( 





   


 
  

  )*&   


 

  

 
 +&  , 

 
  
  
 +&    * 4 
)48  9  
:; &9) 99<
91 ).= 
)8 9; >=))? )=
)'
$9 ' 9)?1 :  
 
 
   


)*&   

 

  
 

+&  , 

 
   
 +&    , 8)=@  ) 4 
)
48  9  =;&$9 
) ?1 : =
)9<
A))  =88 
&$9
9 ))) 9 

9&=&99<


  
 
 
   )*&   





 
+&  , * 4 
)48  9  
:; &9) 99 ?=189 9)
 ?1 & :98 &@ ;8.&))
)89 99) &<94 C=
<=&9 <&  

     
   
Eftir Ingvar Örn Ingvarsson
ingvarorn@mbl.is
Með sígandi gengi krón-unnar hefur það færst íaukana að heimili ogeinstaklingar flytji
sparnað yfir á gjaldeyrisreikninga
með von um góða ávöxtun þegar
krónan styrkist aftur. Í þessum mál-
um er hinsvegar oft sýnd veiði en
ekki gefin og því full ástæða til að
kynna sér málin ítarlega áður en far-
ið er með sparifé fjölskyldunnar í
ávöxtun af þessu tagi.
Guðmundur Ólafsson, hagfræð-
ingur og lektor við viðskiptadeild Há-
skólans á Bifröst og lektor við Há-
skóla Íslands, var spurður út í kosti
og galla þess að ávaxta sparifé á
gjaldeyrisreikningum.
Lágir vextir
Guðmundur segir gjaldeyrisreikn-
ingana sem fólk hefur aðgang að á Ís-
landi hafa fremur lága vexti en þeir
eru frá 0,15% til 4,95% en þó er hægt
að ávaxta enn betur í gjaldeyr-
issjóðum bankanna og er jafnvel
hægt að krækja í tvær prósentur til
viðbótar með því að binda fé í sjóð-
unum. Það er einnig hægt að
leggja beint inn á reikn-
inga í erlendum bönk-
um en vextir þar eru al-
mennt lágir og því
getur verið lítill ávinn-
ingur af því auk þess
sem viðskiptavinir ís-
lensku bankanna njóta
góðs af hraðvirkari mill-
færslum og minna skrif-
ræði en viðskiptavinir
hinna erlendu banka
gera og vert er að hafa
það í huga í gjaldeyr-
isviðskiptum þar sem oft
er þörf á að hafa hraðar
hendur.
Gjaldeyrisreikningar
henta ekki öllum
„Besta leiðin sem ég
hef fundið fyrir hina al-
mennu eigendur að
sparifé eru verðtryggðir
íslenskir reikningar og
þar þarf maður að sætta sig við það
að fá verðtryggingu plús 3-6% í vexti.
Ef þú vilt meiri ávöxtun þarftu að
fara og kaupa skuldabréf og hluta-
bréf,“ segir Guðmundur. „Fólk sem
er með peninga í ávöxtun er yfirleitt
að kaupa sér einhvers konar verð-
bréfasafn sem er dreift yfir mismun-
andi verðbréf svo ekki fari allt í
handaskolum á einu bretti ef illa fer.
Þetta snýst um að hámarka afrakstur
og lágmarka áhættu og menn reyna
einfaldlega að búa sér til bréfasafn
sem passar best hvað þetta varðar en
það er hinsvegar ekki fyrir venjulegt
fólk að vinna í því,“ segir Guðmundur
og leggur áherslu á að það færist í
aukana að Íslendingar hafi lífsvið-
urværi sitt af því að ávaxta fé sitt en
slíkt sé full vinna og því ekki á allra
færi að stunda það til hliðar við að-
alstarf sitt en mikil yfirlega er nauð-
synleg til að fylgjast með geng-
issveiflum á gjaldmiðlum.
„Hvað gjaldeyrisreikninga varðar
er gjaldeyrisbrask ekki mjög gæfu-
legt. Það er helst þegar gjaldeyr-
isreikningar eru hluti af skuldabréfa-
og hlutabréfaeign sem slík ávöxtun
er fýsileg,“ segir Guðmundur en
áhættu vegna gengisþróunar þarf að
skoða í samhengi við ávöxt-
unarmöguleikana eins og áður segir.
Þá getur borgað sig að skoða spár
hjá greiningardeildum bankanna
með tilliti til gengisþróunar. Nem-
endur Guðmundar á Bifröst sem hafa
rannsakað spár hjá greining-
ardeildum bankanna hafa talið grein-
ingar Landsbankans einna bestar og
hafa nemendurnir, að sögn Guð-
mundar, sagt að spár Landsbankans
hafi yfirleitt komist næst raunveru-
leikanum þó að yfirleitt beri ekki
mikið í milli.
Krónan sterk
gagnvart dollar sem stendur
Sem stendur er krónan sterk
gagnvart dollar og því mætti segja að
sá gjaldmiðill væri freistandi hvað
mögulegan gengishagnað varðar en
hinsvegar er alls óvíst hvenær doll-
arinn styrkist aftur og bendir Guð-
mundur á að í sögulegu samhengi
hafi dollarinn líka veikst á meðan á
Víetnamstríðinu stóð en sem kunn-
ugt er hefur niðursveifla dollarans
fylgt Íraksstríðinu náið. Það mætti
því kannski líta til gengisþróunar eft-
ir Víetnamstríðið eftir fordæmi og
vísbendingum.
Gjaldeyrisreikningar eru óverð-
tryggðir og er einstaklingum heimilt
að stofna innlenda gjaldeyrisreikn-
inga án takmarkana og er kostnaður
yfirleitt ekki meiri en mismunurinn á
kaup- og sölugengi þeirra myntar
sem viðskiptin eru með. Við kaup á
erlendri mynt velur reikningseigandi
venjulega mynt úr gjaldeyriskörfu
þeirri sem viðkomandi banki býður
upp á og ávöxtun fer eftir almennri
gengisþróun og vöxtum gjaldmiðils-
ins hverju sinni. Sem dæmi má nefna
að kostnaður af því að kaupa og selja
dollara fyrir um 200 þúsund íslenskar
krónur er einungis rúmar 1.100 krón-
ur að viðbættri lágri þóknun.
Það mætti því segja að helstu kost-
ir gjaldeyrisreikninga séu lítill kostn-
aður og breitt svið vaxta og áhættu
og því má, ef rétt er haldið á spöð-
unum, nýta gengissveiflur til þess að
auka ávöxtunina. Gallinn er hins-
vegar sá að slíkt krefst mikillar yf-
irlegu og er því yfirleitt aðeins á færi
sérfræðinga eða þeirra sem hafa allar
sínar tekjur af viðskiptum sem þess-
um.
Hausverkur Það getur verið flókið að velja á milli gjaldmiðla þegar taka á mið af áhættu og ávöxtun.
Vextir með lægra móti og
áhætta mikil vegna gengissveiflna
fjármál heimilanna
20 MÁNUDAGUR 25. JÚNÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ