Morgunblaðið - 26.05.2008, Blaðsíða 19
ferðalög
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 26. MAÍ 2008 19
Eftir Hönnu Friðriksdóttur
Mikið mæðir á Ítölum þessadagana og ímynd þeirra útá við hefur ekki verið með
besta móti undanfarið. Ólestur í rusl-
málum í Napólí, allt í hönk í pólitík-
inni og innviðir þjóðfélagsins á mörg-
um sviðum að sligast undan
vaxtahamlandi kerfum og gildum.
Það er leitt að öll þessi neikvæðni
hefur líka bitnað á málaflokkum sem
eru að flestu leyti til fyrirmyndar þar
í landi, s.s. matvælaframleiðslu og
eftirliti með henni og túristaiðn-
aðinum.
Japanir settu innflutningsbann á
mozzarellaost frá Campania-héraði í
kjölfar endalausra og miður lystauk-
andi ruslfrétta þar úr héraði og hótel
á Caprí og í Napólíflóa stóðu hálftóm
um páskana, en venjulegast er þar
krökkt af túristum á þeim tíma. Þrátt
fyrir mikið svekkelsi þjóðarinnar
með ástandið hafa Ítalir (sem eru nú
þekktir fyrir sína léttu lund) þó verið
að grínast sín á milli með það og
menn talað um að siga hinum
„hættulega“ mozzarella frá Camp-
ania á fólk sem hagi sér miður vel.
Virðing fyrir hráefninu
Ítalir búa að aldalangri hefð fyrir
sérhæfðri framleiðslu landbúnaðar-
vara heima á bæjum og mikilvægi
matarframleiðslu í héraði er gífur-
legt og mikil áhersla lögð á hana. Til
vitnis um þetta eru hin fjölmörgu
upprunavernduðu matvæli DOP sbr.
Parmigiano reggiano-osturinn,
Parmaskinkan, Campania mozz-
arella-osturinn, balsamedikið frá
Modena, Gorgonzolaostur o.fl. Í
þessum efnum gætu Íslendingar og
aðrar þjóðir lært mikið af Ítölum.
Ítalir bera mikla virðingu fyrir
mat og eru afar stoltir af sínum hér-
aðsbundnu hráefnum og þar með af-
urðum sem úr þeim eru unnar.
Parma er án efa ókrýnd höfuðborg
svæðisbundinna gæðaafurða og Mat-
vælaöryggisstofnun EFSA var valið
aðsetur í Parma einmitt vegna hins
góða orðspors sem af svæðinu fer á
sviði matvælaframleiðslu og eftirlits.
Allt árið um kring eru haldnir mat-
arviðburðir, svokallaðar „sagre“, í
öllum héruðum Ítalíu sem tileinkaðar
eru hráefnunum og matarmenning-
unni í kringum þau. Hver „sagra“ er
gjarnan tileinkuð einu hráefni í einu,
sbr. hátíð fjallaspergilsins í Piegaro í
apríl og Proseccovorsýningarnar í
Conigliano og Valdobbiadene.
Matarsöfn og
matarmenningarleiðangrar
En Ítalir láta sér ekki nægja að
halda hátíðir tileinkaðar sínum frá-
bæru hráefnum og afurðum, heldur
helga þeim jafnvel heilu söfnin.
Parma hefur vinninginn á þessu
sviði, því þar eru fjögur söfn til-
einkuð hinum þremur eðlu DOP-
afurðum sem eru stolt héraðsins en
það eru Prosciutto di Parma (Parma-
skinkan), Parmigiano Reggiano
(Parmesanosturinn) og Il Salame di
Felino (salamípylsan frá Felino). Síð-
an er þar líka safn tileinkað einu af
lykilhráefnum ítalskrar matar-
gerðar, tómatinum.
Matarsöfnin á Ítalíu eru skemmti-
legt innlegg í matarmenningu og
ferðamannaiðnað landsins. Hér eru
sérvalin svæðisbundin matvæli látin
njóta sín og saga þeirra rakin í
menningarlegu og efnahagslegu til-
liti. Með þeim tvinnast matarmenn-
ingin á lifandi hátt inn í ferðaiðnað
landsins og til verða matar- og vín-
tengdar ferðaleiðir (enogastronomi-
cal tourism), en slík tenging hefur
verið að ryðja sér braut í æ ríkara
mæli undanfarin ár, sbr. tímarit eins
og Vogue, Entertaining & Travel, hið
bandaríska Food and Travel og hið
ítalska Viaggi e Sapori. Matar- og
víntengdir leiðangrar, hátíðir og við-
burðir eru skemmtileg viðbót við
hina klassísku ferðamöguleika, söfn
o.fl. sem í boði eru fyrir í hverju hér-
aði.
Matarsafnið Ítalía
Parmalæramerking Parma-
skinkulærin merkt hinum dýrmæta
upprunaverndunarstimpli.
Ljósmynd/ Parma – Musei del cibo
Parmigiano Parmesanostagerð er vandasamt verk.
Heimasíða matarsafnanna í
Parma
www.museidelcibo.it
Fleiri matarsöfn á Ítalíu
www.museodellolivo.com
www.museodellapasta.-
itwww.museodelgusto.it
Hér er að finna lista yfir allar
helstu matarhátíðir og -viðburði,
„sagre“, á Ítalíu
www.prodottitipici.com/sagre/
Maggio/mese.ht
D
AG
A3
OPNUM EFTIR