Morgunblaðið - 11.06.2008, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JÚNÍ 2008 15
ERLENT
JAPÖNSKUM slökkviliðsmanni
hefur verið sagt upp eftir að upp
komst að hann hafði ekið sjúkrabíl-
um og slökkvibílum án ökuleyfis í
yfir 20 ár.
Maðurinn vinnur í borginni
Takaoka og komst upp um hann við
reglulega skoðun ökuskírteina í
vikunni sem leið. Yfirmenn hans
segja hann hafa verið tregan til að
framvísa ökuskírteininu, sem svo
reyndist vera skírteini föður hans.
Maðurinn hafði reynt að fela mynd-
ina með fingrinum.
Hann hafði ekið sjúkrabílum í yf-
ir 300 tilfellum og slökkvibílum
nærri hundrað sinnum. Hann varð
ekki valdur að slysum. | jmv@mbl.is
Án leyfis í 20 ár
KYNSKIPTINGUM á Kúbu verður
nú gert kleift að leiðrétta kyn sitt
og mun ríkið jafnframt greiða fyrir
aðgerðirnar.
Það er Mariela
Castro, dóttir
Raúls Castro,
forseta landsins,
sem hefur beitt
sér fyrir málefn-
inu. 28 Kúbu-
menn hafa þegar
sótt um slíka að-
gerð.
Mariela er í forsvari fyrir Kyn-
fræðslumiðstöð ríkisins og auk mál-
efna kynskiptinga hefur hún beitt
sér fyrir réttindum samkyn-
hneigðra, en Kúba er þekkt fyrir
íhaldssemi í kynferðismálum.
Mariela hefur m.a. beitt sér fyrir
því að ríkið samþykki samvistir
samkynhneigðra og rétt þeirra í
erfðamálum. Ef tillögur Marielu
verða að veruleika verða réttindi
samkynhneigðra á Kúbu þau mestu
í rómönsku Ameríku samkvæmt
upplýsingum BBC.| jmv@mbl.is
Mega skipta
um kyn á Kúbu
Mariela Castro
STÓRT ríkis-
rekið fyrirtæki í
Íran hefur skip-
að einhleypum
starfsmönnum
sínum að ganga
í hjónaband ekki
síðar en 21.
september, ella
missi þeir vinn-
una, að sögn íranskra dagblaða í
gær. Eitt blaðanna sagði að um-
rætt fyrirtæki annaðist olíu- og
gasvinnslu í sunnanverðu landinu.
Sumarhitinn á þessum slóðum
er um 50°C og olíuvinnslusvæðið
þykir því ekki mjög fjölskyldu-
vænt. Flestir starfsmennirnir eru
ungir karlmenn, sem vilja þéna
sem mest og koma undir sig fót-
unum, og markmiðið með tilskip-
uninni virðist að tryggja að þeir
forðist holdlegar syndir á meðan
þeir eru fjarri heimilum sínum.
Kynmök utan hjónabands eru
bönnuð í Íran. Yfirvöld hafa
kvartað yfir því að of fáir Íranar
hafi gengið í hjónaband á síðustu
árum. Er það m.a. rakið til efna-
hagsþrenginga því unga fólkið á
varla fyrir brúðkaupi, hvað þá
húsnæði. | bogi@mbl.is
Gifti sig eða
missi vinnuna
STUTT
Aðgerðir gegn sjúkdómum af völdum lungnabólgbakteríunar
pneumókokkus, - frá Íslandi til heimsins
Nærri 1.000 manns, þar með talið margir af færustu sérfræðinga heims í smitsjúkdómum og
bólusetningum, koma saman í Reykjavík í vikunni til að takast á við helsta dánarmein barna og
fullorðinna á heimsvísu - sjúkdóma af völdum lungnabólgubakteríunnar pneumókokkus. Þeir koma úr
framlínu heilsugæslu, sjúkrahúsa og rannsóknarstofnana í yfir 80 löndum, en þeir hittast á Íslandi til að
deila besta verklagi og vinna að sameiginlegu markmiði - björgun mannslífa með víðtækum
bólusetningum gegn þessum banvænu sjúkdómum, sem hægt er að koma í veg fyrir.
Fæstir hafa heyrt um sjúkdóma af völdum lungnabólgubakteríunnar. Þeir verða oft fyrir áfalli við að
heyra að hún drepur 1,6 milljónir manna á hverju ári - þar sem meira en helmingur eru börn yngri en
fimm ára - og það setur hann í sama flokk og vel þekkta dánarvalda á borð við berkla og malaríu.
Lungnabólgubakterían, sem er helsta orsök lungnabólgu, heilahimnubólgu, blóðeitrunar og annara
banvænna sýkinga, leggst allt of oft á þá sem eru ungir, fátækir og verst undir það búnir að berjast gegn
honum. Börn og fullorðnir sem lifa af sjúkdóminn eru þó ekki laus við frekari þrautir, þar sem þau
standa oft eftir með alvarlega fötlun, þar með talið heilaskaða, heyrnarleysi, aflimanir og tafir í þroska.
En það þarf ekki að vera svona.
Árangursríkt bóluefni er til fyrir börn . Það er öruggt og verndar gegn sýkingum
lungnabólgubakteríunnar og von er á breiðvirkara bóluefni á næstu 2 árum. Þessi bóluefni eru afrakstur
sameiginlegs átaks þúsunda rannsakenda um allan heim, þar með talið á Íslandi og hinum
Norðurlöndunum.
Nýstárleg fjármögnunarverkefni, svo sem GAVI-bandalagið (Global Alliance for Vaccine Initiative) og
Advance Market Commitment, tryggja að þessi bóluefni séu á viðráðanlegu verði og tiltæk öllum þeim
börnum sem þurfa á þeim að halda - ekki bara þeim sem búa í löndum sem hafa efni á þeim. Og hópar
eins og Pneumococcal Awareness Council of Experts (PACE) vinna að því að fræða ráðamenn og
stefnumótandi aðila um ávinninginn af forvörnum og tækifærin til að beita þeim.
Nú þegar 6. Alþjóðlega ráðstefnan um lungnabólgubakteríuna og sjúkdóma af hennar völdum (The
International Symposium on Pneumococci and Pneumococcal Diseases, ISPPD-6) er haldin í þessari
viku eru lausnirnar innan seilingar.
Í vikunni munu sérfræðingarnir sem safnast saman á ISPPD-6 senda frá sér alþjóðlegt ákall um aðgerðir
og hvetja ríkisstjórnir, einstaklinga og fyrirtæki til að stíga skref til að tryggja áfram aðgang að
bóluefnum gegn lungnabólgubakteríunni og gera varnir gegn sjúkdómunum að forgangsmáli. Þetta ákall
um aðgerðir lýsir einnig yfir stuðningi við átak heilbrigðiskerfa hvað varðar dreifingu bóluefnanna,
eftirlitskerfi til að vakta áhrif bólusetningar og áframhaldandi rannsóknir til að vera skrefi á undan
viðleitni bakteríunnar til að sleppa undan forvarnaraðgerðum okkar. Nálægt 40 fagsamtök lækna um
allan heim hafa skráð sig til stuðnings átakinu.
Með því að vinna saman getum við bjargað milljónum mannslífa. Við höfum bóluefnin, tæknina, leiðir
til fjármögnunar og kröfuna um að koma í veg fyrir pneumókokkasjúkdóma. Það er kominn tími fyrir
ríkisstjórnir til að nýta sér þessar nýjungar og færa þær til fólksins sem þarfnast þeirra mest. Kostnaður
við aðgerðirnar verður mældur í dölum og evrum. Kostnaður við aðgerðaleysi verður mældur í fjölda
þeirra barna sem létu lífið af völdum sjúkdóma, sem hægt er að koma í veg fyrir.
Dr. Ingileif Jónsdóttir
Formaður undirbúningnefndar ISPPD-6
Prófessor, Háskóla Íslands, Landspitala háskólasjúkrahúsi og Íslenskri erfðagreiningu
Dr. Orin Levine
Varaforseti Pneumococcal Awareness Council of Experts (PACE)
Framkvæmdastjóri GAVI’s PneumoADIP á Johns Hopkins háskólanum í Baltimore
ÞESSIR hljóðfæraleikarar við út-
jaðar borgarinnar Ahmadabad í Guj-
arat-héraði á Indlandi eru að vonum
alvarlegir, þar sem úrkomuskýin
hrannast upp fyrir ofan þá. Þeir
sýna þó ekki á sér neitt fararsnið,
enda eru þeir ekki mennskir, heldur
úr leir.
Monsúnrigningar eru nú á næsta
leiti í Gujarat-héraði, en það er nyrst
á vesturströnd Indlands. Þar búa
um fimmtíu milljónir manna.
Rigningarnar byrja venjulega í
kringum 15. júní en veðurfræðingar
spá því að þær verði óvenjusnemma
á ferðinni í ár.
Þungbúið
þjóðlagatríó
Þöglir Þremenningarnir leika á hefðbundin indversk hljóðfæri og láta skýin greinilega ekki slá sig út af laginu.