Morgunblaðið - 11.06.2008, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JÚNÍ 2008 23
Svarthöfði slæst í hópinn Engu var líkara er þátttakendur í prestastefnu gengu til kirkj́u í gær en að fulltrúi myrkraaflanna í Stjörnustríði, sjálfur Svart-
höfði, hefði slegist í hópinn. Þarna var þ́ó líklega bara spaugari í góðum grímubúningi á ferð, enda létu kirkjunnar menn eins og hið illa væri ekki til.
Golli Blog.is
Ragnhildur Sverrisdóttir | 9. júní
Góð leti
...Ýmislegt afrekaði ég
annað en að byrja í nýrri
vinnu. ... Á miðvikudeg-
inum var þetta strax klúð-
ur, Kata þurfti að fara í
ráðuneytið og ég upp að
Rauðavatni. Við ræddum
þetta yfir morgunkaffinu. Ég hefði getað
skutlað henni, ef hún hefði svo komið í
hádeginu og látið mig fá bílinn af því að
þá gat ég skutlað stelpunum í fótboltann
seinni partinn en svo þurfti ég að fara
strax í vinnuna aftur og þá þurfti hún bíl-
inn svo hún gæti sótt stelpurnar, en svo
varð ég líka að koma tímanlega heim af
því að hún varð að fara á fund. Nið-
urstaðan? Kata skutlaði mér á bílaleigu.
Ég tók ódýrustu tíkina á leigu og notaði
hádegið þann dag til að kaupa mér bíl …
Það voru ákaflega yfirveguð kaup. Ég
gekk inn í Brimborg og sagði við elskuleg-
an sölumanninn hann Valmund: „Ég ætla
að fá að skoða hjá þér minnsta Citroen
sem þú átt.“ „Alveg guðvelkomið,“ sagði
hann, „en Citroen-verslunin okkar er
hérna hinum megin við götuna.“
Ég (hugs-hugs: Á ég að ganga héðan
út, yfir götuna og inn í annað hús þar?
Eru engin takmörk fyrir stressi í þessari
fyrstu vinnuviku? Hver vissi að Brimborg
væri á tveimur stöðum við sömu götu??)
Svo komst ég að niðurstöðu: „Jahá,
hinum megin við götuna segirðu! En ert
þú ekki með neinn smábíl í þessu húsi?“
Eftir að hann hafði tilnefnt mig til heið-
ursverðlauna hinna ofur-lötu benti hann
mér á lítið, hnöttótt kríli uppi á palli og
sagði að þennan Ford Ka gæti ég fengið á
fínu verði. Ég ætlaði auðvitað ekki að æða
út í neina vitleysu, svo ég ákvað að spyrja
nokkurra vel valinna spurninga um gír-
kassann, blöndunginn og allt það allra
nauðsynlegasta af tæknibúnaði. Eina sem
kom út úr mér var: „Í hvaða lit áttu
hann?“...
Meira: ragnhildur.blog.is
Stefán Friðrik Stefánsson | 10. júní
Níðingsleg
framkoma við dýr
Held að fátt sé dap-
urlegra en þegar fólk
kemur illa fram við dýr,
sem geta ekki varið sig og
hafa gaman af því að níð-
ast á þeim. Við sem höf-
um átt dýr hugsum eðli-
lega um það hverskonar grimmd og
lágkúra sé í þeim sem þannig koma
fram. Sem betur fer heyrum við ekki oft
af því að fullorðið fólk ráðist á dýr og
hafi gaman af því hérna heima, en þess
þá frekar heyrist af því að dýr séu van-
nærð og illa um þau hugsað, sem er ekki
mikið skárra. Ætla að vona að þessir
ungu menn sem köstuðu grjóti í lömbin
hugleiði á hvaða braut þeir eru …
Meira: stebbifr.blog.is
Sigurður Þórðarson | 10. júní
Þórshöfn, Nuuk
og Reykjavík
Ég hef alltaf fundið til
samkenndar með vinum
okkar á Grænlandi og
Fjáreyjum, kannski vegna
þess að ég var fiskimaður
og uppalinn við að borða
siginn fisk og selspik en
án alls gríns þá eigum við gríðarlega
mikla sameiginlega hagsmuni, ekki síst í
hafinu sem umlykur lönd okkar …
Meira: siggith.blog.is
Í tilefni þess að tekin er
til starfa fyrsta íslenska
stofnunin sem fjallar um
hernaðarleg málefni skrif-
ar Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir utanríkisráðherra
grein hér í blaðinu 3. júní
síðastliðinn. Greinin er
umtalsvert sjálfshól, mikil
lofræða um hinar nýju
áherslur í öryggismálum
sem tilurð Varn-
armálastofnunar og stór-
felld útgjöld til hernaðarlegra við-
fangsefna boða. Um leið er greinin
einhvers konar vörn eða réttlæting
fyrir þessar áherslur, einkum Varn-
armálastofnunina og milljarðaút-
gjöld og má kalla seint í rassinn grip-
ið að reyna að setja fram rök eftir að
stofnunin er orðin til, búið að keyra
málið í gegnum Alþingi og ráða í
stöður.
Herlaust eða ekki?
Í grein utanríkisráðherra – og
reyndar í markmiðum nýsam-
þykktra laga – er tekið fram að Ís-
land verði áfram „herlaust land“.
Gott er nú það, en hvað er svo raun-
verulega á ferðinni? Utanríkis-
ráðherra segir sjálfur í sömu grein
að eitt af stærstu verkefnum Varn-
armálastofnunar sé að sjá um verk-
efni tengd NATO, þ.á m. „umsjón og
framkvæmd æfinga“ – hér er átt við
heræfingar – „samskipti við erlend
herlið“ og „að vinna upplýsingar úr
kerfum NATO“ – sem þýðir á
mannamáli einhvers konar grein-
ingar- eða miðlunarstarfsemi með
leynilegar hernaðarlegar upplýs-
ingar. Nú er það vissulega skilgrein-
ingaratriði hvenær ríki getur talist
herlaust. Ríki sem eyðir 1500 millj-
ónum árlega í hernaðarlega starf-
semi, sem fjármagnar og stendur
fyrir heræfingum á landi sínu, sem
borgar hundruð milljóna til hern-
aðarbandalags (NATO) og situr þar í
hermálaráðum, sem hefur vopnaða
„friðargæsluliða“ með hertitla á sín-
um snærum – slíkt ríki er ekki „her-
laust“ nema innan gæsalappa.
Í stað þess að nýta tækifærið sem
gafst með brottför herliðs Banda-
ríkjamanna til að leggja grunn að
nýjum áherslum í utanríkis- og ör-
yggismálum þar sem friðar- og af-
vopnunarviðleitni hefði verið í önd-
vegi, áherslum sem hefðu verið til
þess fallnar að sætta and-
stæð sjónarmið, hafa nú ör-
yggismálin verið „NATO-
vædd“. Aukin áhersla hef-
ur verið lögð á starf
hernaðarbandalagsins
NATO og skrifað var gagn-
rýnislaust upp á útþenslu-
og vígvæðingarstefnuna á
fundi NATO í Rúmeníu,
þ. á m. hið gífurlega um-
deilda eldflaugavarn-
arkerfi Bandaríkjamanna í
Austur-Evrópu og aukin
fjárútlát til hernaðar í ríkj-
um bandalagsins. Áhersla
núverandi ríkisstjórnar á að auka
þátttöku í öllu starfi NATO var m.a.
staðfest þegar Condoleezza Rice,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna,
lýsti sérstakri ánægju með framlag
Íslands í Afganistan og gaf sterklega
til kynna að henni hefði verið lofað
aukinni þátttöku Íslands þar fremur
en hitt.
Fyrir hverja og
að hverra frumkvæði?
Fyrir kosningar var Samfylkingin
dugleg að krefjast þess að áður en
teknar yrðu ákvarðanir um varnir Ís-
lands færi fram ýtarlegt hættumat.
Eftir að núverandi utanríkisráðherra
tók við hafa hlutirnir gerst í akkúrat
öfugri röð: Fyrst voru milli einn og
tveir milljarðar settir í „varnarmál“ á
fjárlögum, síðan var Varnarmála-
stofnun komið á fót til að eyða þess-
um peningum og enn er þó engin nið-
urstaða komin frá þeirri nefnd sem
fyrst tók til starfa sl. vetur og á að
meta hættuna, greina þarfir okkar,
finna hugsanlegan óvin. Utanrík-
isráðherra telur raunar núna, þvert á
fyrri stefnu, að það sé „hugsunarvilla
að segja að öryggi krefjist óvinar“.
Þessi ummæli eru í stíl við aðrar yf-
irlýsingar utanríkisráðherra, sem
virðist telja að útgjöld í hern-
aðarbröltið séu hafin yfir alla gagn-
rýni og þarfnist engrar réttlætingar
eða vísunar í raunveruleika í alþjóða-
málum.
Hver er þá tilgangurinn með þeirri
hernaðarstarfsemi sem fram fer hér
á landi á vegum Varnar-
málastofnunar, þ. á m. loftrýmiseft-
irlitinu? Utanríkisráðherra heldur
því fram að „tómarúm“ í hervörnum
NATO gefi mönnum færi á að ráðast
hér inn, landið yrði þá „nánast einsk-
ismannsland“. Það er athyglisvert
sjónarmið sem utanríkisráðherra
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir færir nú
unni. Þetta er sami utanríkisráð-
herra og hefur sent aðstoðarmann
sinn út á ritvöllinn, oftar en einu
sinni og oftar en tvisvar, um leið og
einhver andmælir og er þá viðkom-
andi sakaður um skilningsleysi,
þekkingarleysi og jafnvel lygar. Er
það ekki umhugsunarefni fyrir flokk
sem hafði uppi stór orð um „sam-
ræðustjórnmál“ að um leið og Sam-
fylkingin er komin í ríkisstjórn og
önnur sjónarmið en henni þóknast
eru færð fram í utanríkis- og örygg-
ismálum, um leið og talað er máli
friðar og afvopnunar og hernaðar-
hyggjunni er andæft, þá er því mætt
svona af leiðtoga flokksins?
NATO-væðing
utanríkisríkisráðherra
Undirritaður hefur áður rakið það
í ýtarlegu máli hvernig þessi hervæð-
ing eða NATO-væðing er síður en
svo sjálfsögð eða óhjákvæmileg þótt
hún sé að ýmsu leyti beint framhald
á og skilgetið afkvæmi þess sem
þröngvað var upp á þjóðina fyrir
meira en hálfri öld síðan með inn-
göngu í hernaðarbandalag og komu
erlends hers. Með stofnun Varnar-
málastofnunar er NATO-væðing
endanlega tekin við, með tilheyrandi
vígvæðingu og tilgangslausum fjár-
austri. Sá augljósi kostur, að nota
tækifærið sem gafst með brottför
hersins til að móta friðsamlega og
sjálfstæða utanríkisstefnu og leita
aukinnar samstöðu í utanríkis- og ör-
yggismálum þjóðarinnar eftir meira
en hálfrar aldar harðvítugar deilur,
hefur ekki verið valinn. Í stað þess er
nú orðin til sérstök stofnun utan um
hugmyndafræði vígbúnaðarhyggj-
unnar, fyrir tilstuðlan Samfylking-
arinnar.
En friðarbaráttan mun halda
áfram. Hvorki íslenskir friðarsinnar
né skoðanasystkin þeirra um allan
heim munu láta deigan síga við að
tala máli skynseminnar gegn vitfirr-
ingu vígbúnaðar- og hernaðarhyggj-
unnar. Undirrituðum segir svo hug-
ur að þjóðinni muni líða vel í sumar
og hún ekki finna til hins minnsta ör-
yggisleysis þegar Frakkarnir fara
heim. Þá verður bara reikningurinn
eftir upp á nokkuð á annað hundrað
milljónir króna og enginn til að passa
okkur nema við sjálf fram undir vet-
urnætur.
Eftir Steingrím
J. Sigfússon »Hvorki íslenskir frið-
arsinnar né skoð-
anasystkin þeirra um
allan heim munu láta
deigan síga við að tala
máli skynseminnar
gegn vitfirringu vígbún-
aðar- og hernaðarhyggj-
unnar.
Steingrímur J.
Sigfússon
Höfundur er alþingismaður,
formaður Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs.
Varnarmálastofnun í þágu NATO
fram, að hið eina sem dugi sé vöktun
og eftirlit á forsendum hern-
aðarbandalags. Er þá ekkert hald í
alþjóðasamningum? Eru samtök sem
nefnast Sameinuðu þjóðirnar og eiga
að vernda herlaus ríki gegn yfirgangi
annarra þjóða gagnslaus? Er það
eina sem blífur hugsun hern-
aðarhyggjunnar? Ekki er þessi nið-
urstaða ráðherrans í miklu samræmi
við mat Bandaríkjahers, sem ætlaði
að slökkva á ratsjárkerfinu og hætta
loftrýmiseftirlitinu í ágúst 2007. Eins
og blaðamaður Morgunblaðsins hef-
ur skýrt frá var það í meginatriðum
frumkvæði íslenskra stjórnvalda sem
réði því að loftvarnarkerfið, þ.e. hinn
hernaðarlegi hluti ratsjárkerfisins,
er rekið hér áfram. Það virðist því í
besta falli hálfsannleikur að það hafi
verið „sameiginleg ákvörðun NATO
að hér væri virkt loftrýmiseftirlit og
regluleg gæsla“. Sennilega er nær
lagi að íslensk stjórnvöld hafi „pant-
að“ þá niðurstöðu frá NATO.
Umræða eða þöggun?
Utanríkisráðherra segir það „mik-
ilvægt að áfram fari fram þróttmikil
umræða um grundvallaratriði ís-
lenskra utanríkismála.“ Óljóst er í
hverju slík umræða á að felast því í
sömu efnisgrein segist hún „viss um
að mikil sátt skapist um starfsemi
Varnarmálastofnunar“. Ráðherrann
reynir heldur ekki beinlínis að örva
umræðuna annars staðar í grein
sinni því helst má á henni skilja að
þeir sem ekki fylgja henni að málum
ástundi „pólitíska tækifæris-
mennsku,“ séu röngum megin við
„átakalínur kalda stríðsins,“ nema þá
að þeir sé mótfallnir því að „verja
grundvallarþjóðarhagsmuni“.
Þetta eru nokkuð sverar aðdrótt-
anir, þó óbeinar séu, í garð þess sem
hér heldur á penna, félaga og stuðn-
ingsmanna Vinstri grænna og fjöl-
margra annarra friðar- og afvopn-
unarsinna, til dæmis í Samfylking-
Anna K. Kristjánsdóttir | 10. júní 2008
Seinkum klukkunni!
Hér með skora ég á rík-
isstjórnina að seinka
klukkunni til hins eina
raunverulega tíma, að
miða tímabeltið á milli
15° og 30° gráður vestur
við sólarstöðu, þ.e. einni
klukkustund seinna en GMT og bæta
þannig lífsgæði íslensku þjóðarinnar.
Seyðfirðingar geta svo bara hunskast
fyrr í rúmið á kvöldið og byrjað að vinna
fyrir hádegi svo þeir geti notið sólar eftir
vinnu í stað þess að gera sig að fíflum
með kröfunni um að vera á sama tíma
og Bratislava í Slóvakíu.
Meira: velstyran.blog.is