Morgunblaðið - 11.06.2008, Blaðsíða 22

22 MIÐVIKUDAGUR 11. JÚNÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Einar Sigurðsson.
Ólafur Þ. Stephensen.
Forstjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal.
Útlitsritstjóri:
Árni Jörgensen.
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á slóðinni http://morgunbladid.blog.is/
Nokkrar um-ræðurhafa farið
fram um meint
harðræði lögreglu,
í kjölfar þess að
myndir af lög-
reglumönnum á vettvangi
hafa komið fyrir almennings
sjónir.
Myndbirtingarnar eru af-
leiðing af breyttri fjölmiðlun.
Annars vegar beinum útsend-
ingum sjónvarpsstöðvanna,
eins og frá ólátunum við
Rauðavatn. Hins vegar af því
að nú getur nánast hver ein-
asti maður tekið upp mynd-
skeið á símann sinn og sett á
netið umsvifalaust. Slíkar
upptökur, annars vegar frá
uppákomu milli unglings og
lögreglumanns í 10-11-verzlun
og hins vegar frá handtöku of-
beldismanns á Patreksfirði,
hafa fengið mikla skoðun og
umræðu á netinu.
Það er rétt, sem Önundur
Jónsson, yfirlögregluþjónn á
Vestfjörðum, segir í samtali
við Morgunblaðið í gær, að við
slíkar myndbirtingar er ekk-
ert að athuga. Það er aðhald í
því fólgið fyrir lögregluna að
vita að aðferðir hennar kunna
að verða myndaðar hvar og
hvenær sem er.
Stundum, til dæmis í 10-11-
málinu, orkar framganga lög-
reglunnar tvímælis. Dæmi eru
um það frá undanförnum ár-
um að lögreglumenn hafi hlot-
ið dóm fyrir að ganga of langt
og ekki hafa þó legið fyrir
myndbandsupptökur í öllum
þeim málum. En oftast leiðir
skoðun á þeim
myndum, sem um
ræðir, í ljós að
lögreglan hafi ver-
ið í fullum rétti.
Menn geta hins
vegar verið brattir
og ekki kunnað að skammast
sín, eins og sá sem nú kvartar
sáran yfir að hafa verið harð-
ræði beittur, nýbúinn að berja
menn og nefbrjóta!
Kærum á hendur lögregl-
unni vegna meints harðræðis
fækkar, eins og fram kemur í
Morgunblaðinu í dag. Hins
vegar fjölgar árásum á lög-
regluna og það er áhyggju-
efni. Lögreglumenn eru oft í
hættu staddir við störf sín.
Það er staðreynd að hinn al-
menni borgari, sem t.d. kvart-
ar undan ólátum og ofbeldi í
miðborginni um helgar, fær
stundum þau svör að lög-
reglan leggi ekki til atlögu við
ofbeldismenn í þvögunni,
vegna þess hve líklegt sé að
skríll ráðist á lögreglumenn.
Það er ekki hægt að una við
að fólk ráðist að lögreglu-
mönnum við skyldustörf. Og
skilningur verður að ríkja á
því að lögreglan þarf að beita
menn, sem eru ógnandi og
taka ekki tiltali, ákveðinni
hörku þannig að þeir séu
hvorki ógn við lögreglu né al-
menning. Spurningin er hins
vegar hvort lögreglan er
nægilega vel tækjum búin til
að taka á ofbeldismönnum. Til
að tryggja öryggi lögreglu-
manna og almennra borgara
getur þurft að gera betur í
þeim efnum.
Skilningur þarf að
ríkja á að lögreglan
þarf að beita ákveð-
inni hörku.}
Aðferðir lögreglu
Allir vita að þærmiðborgir eru
mest aðlaðandi þar
sem lítið fer fyrir
bílaumferð, gang-
stéttar eru breið-
ar, götulíf líflegt
og auðvelt að kom-
ast á milli kaffihúsa, menning-
arsetra og útivistarreita.
Í Morgunblaðinu í gær var
fjallað um þá hugmynd að
setja Geirsgötu í stokk fyrir
framan tónlistar- og ráð-
stefnuhúsið við höfnina.
Vinstri grænir lýstu sig and-
víga því á þeim forsendum að
rampar og stokkar væru ekki
hluti af mannvænlegri mið-
borg. Í því sambandi er vert að
benda á að það eru umferðar-
þungar, margra akreina
brautir ekki heldur. Stokkar
lágmarka ónæði af umferð
með því að beina henni undir
yfirborðið og auðvelda um leið
aðgengi gangandi vegfarenda
ofanjarðar. Stokkur er því
eina viðunandi lausnin ef tón-
listar- og ráðstefnuhúsið á
ekki að verða eins og eyland á
hafnarsvæðinu.
Tónlistar- og
ráðstefnuhús hef-
ur alla burði til að
vera gríðarleg
lyftistöng fyrir
miðborgina.
Framkvæmdin,
sem helst í hendur
við umfangsmiklar breytingar
á Lækjartorgi, eflir kjarna
miðborgarinnar svo um mun-
ar. Ef ekki tekst að skapa eðli-
legt flæði fyrir gangandi gang-
andi vegfarendur yfir á þenn-
an vaxtarreit í borgarlífinu
verður þessi áberandi bygging
aldrei í góðum tengslum við
umhverfi sitt.
Athugasemd Faxaflóahafna
vegna stokksins er málefna-
legri, en þar á bæ hafa menn
áhyggjur af því að aðgengi að
Miðbakka verði ekki nægilega
gott. Full ástæða er til að
kanna hvort ekki borgi sig að
sameina Geirsgötustokk og
Mýrargötustokk, sem þegar
er kominn inn í skipulag, svo
hafnarsvæðið sem heild njóti
góðs af því að lunginn af þess-
ari miklu umferðaræð verði
neðanjarðar.
Stokkar lágmarka
ónæði af umferð og
auðvelda aðgengi
gangandi vegfar-
enda.}
Stokkur bætir aðgengið
Það er kreppa í landinu en samt líður þjóðinni
ágætlega. Staðreyndin er einfaldlega sú að
heimilin í landinu þola kreppuna. Það fylgir
því vissulega engin sérstök gleði að sjá hús-
næðislánin og matarreikningana hækka en
langflestir geta staðið í skilum.
Fjölmiðlar flytja stöðugar fréttir af því
hversu illa kreppan sé að leika þjóðina. Það er
sérkennilegur tónn í sumum þessara frétta.
Nýlega sagði fjölmiðill frá því með tilheyrandi
upphrópunum að hjón hefðu neyðst til að selja
orkufreka jeppann sinn og orðið að kaupa sér
tvo sparneytnari bíla vegna þess að bens-
ínverð er orðið svo hátt. Fréttir með svipuðum
áherslum sjást iðulega í fjölmiðlum og eru
reyndar helst til þess fallnar að vekja spurn-
ingar um gildismat.
Líklegt er að hver sú manneskja sem hefur
sæmilega sterkt jarðsamband láti sér fátt um þessar
fréttir finnast. Fólk sem hefur efni á því að eiga tvo bíla á
ekki að kvarta og kveina undan þjáningum kreppunnar.
Tveir bílar á sama heimili eru lúxus sem fólk ætti dag
hvern að þakka fyrir, jafnvel þótt farartækin séu lítil og
sparneytin.
Ef helstu fylgifiskar kreppunnar eru þeir að fólk hefur
ekki efni á að borða jafn margar rjómakökur og áður og
þarf þar að auki að leggja einkabílnum oftar en það kær-
ir sig um þá er það vel. Hinn dæmigerði miðaldra Íslend-
ingur er að springa úr offitu og æska landsins rekur upp
ramakvein ef hún þarf að ganga einhvern spotta. Ef
kreppan fær fólk til að hreyfa sig þá hefur
hún gert sitt gagn. Hún hefur mjög líklega
lengt líf þessa fólks.
Nú skal sannarlega ekki gera lítið úr
þrengingum sem kreppan mun kalla, eða hef-
ur þegar kallað, yfir fámennan hóp. Það
munu ætíð verða til hópar sem fara á mis við
velmegun og efnahagskreppa mun gera þeim
enn erfiðara fyrir í lífsbaráttunni. Það hlýtur
að vera skylda stjórnvalda að huga sér-
staklega að þessum þjóðfélagshópi og það á
ekki að vera erfitt því hópurinn er ekki stór.
Flestum Íslendingum líður hins vegar
ágætlega. Þeir geta ekki eytt jafn kæruleys-
islega og þeir hafa gert undanfarin ár. Slíkt
kann að framkalla fýluköst hjá fjölda ein-
staklinga og eru eðlilegar afleiðingar þess
dekurlífs sem þeir hafa lifað síðustu árin.
Fyrirtæki og einstaklingar hafa verið að bruðla. Nú er
komið að aðhaldi.
Efnahagslegur stöðugleiki er alltaf eftirsóknarverður,
hvort sem er í venjulegu heimilishaldi eða þjóðarbúi.
Þegar stöðugleikinn bregst verða menn að haga lífi sínu í
samræmi við það. Það á ekki að vera sérlega erfitt í þjóð-
félagi þar sem almenn velmegun ríkir.
Efnahagssérfræðingar hafa undanfarið komið fram í
fjölmiðlum og tilkynnt að kreppan muni vara fram til
2011 eða jafnvel 2012. Það er enginn óratími þangað til.
Íslenska þjóðin mun þola kreppuna og það bara nokkuð
vel. | kolbrun@mbl.is
Kolbrún
Bergþórsdóttir
Pistill
Þjóðin þolir kreppuna
FRÉTTASKÝRING
Eftir Karl Blöndal
kbl@mbl.is
NÚ HAFA öll sextán liðin í Evrópu-
meistarakeppninni átt kost á því að
sýna listir sínar. Á óvart kom að að-
eins helmingi liðanna tókst að skora
mark. Það kom einnig á óvart að
Austurríkismenn skyldu yfirspila
Króata heilan hálfleik, þótt upp-
skeran væri rýr. Líka kom á óvart að
Hollendingar skyldu blómstra og
vinna öruggan sigur 3-0 sigur á
ítölsku liði, sem reyndar lék mun bet-
ur en úrslitin gefa til kynna. Það kom
hins vegar ekki á óvart að þýska
landsliðið skyldi spila af miklu öryggi
á móti Pólverjum. Pólverjar hafa ekki
skorað mark á móti Þjóðverjum frá
1980. Þeir eru sennilega eftirlætis-
andstæðingar Þjóðverja.
Múr Ottos brast
Það kom heldur ekki á óvart að
Evrópumeistararnir skyldu leggjast í
vörn. Titill Grikkja fyrir fjórum árum
byggðist á þéttu varnarskipulagi hins
þýska þjálfara, Ottos Rehagels. Í
gærkvöldi sást að það skipulag hefur
ekkert breyst, en múrinn hans Ottos
er brostinn og leikur Grikkja hug-
myndasnauður. Þeirra markmið virð-
ist einfalt, að halda titlinum þar til úr-
slitaleikurinn fer fram í Vín 29. júní.
Hraður sóknarbolti hefur verið að
ryðja sér til rúms í knattspyrnunni
undanfarið. Sigursæl félagslið byggja
á því að sækja stíft og láta boltann
ganga hratt. Það virðist vera að kom-
ast í tísku að láta þjálfara, sem reyna
að tryggja sér velgengni með leið-
indum, einfaldlega taka pokann sinn.
En skyldi þetta hugarfar hafa smitast
yfir í landsliðin? Aðeins 16 mörk hafa
verið skoruð í átta leikjum. En töl-
urnar blekkja því að flestir hafa leik-
irnir verið líflegir, ef frá er skilin
einkar langdregin viðureign Frakka
og Rúmena og leikur Grikkja og Svía.
Liðin, sem hafa spilað sannfærandi
í keppninni, hafa hins vegar sótt af
krafti. Þar ber hæst Spánverja, Hol-
lendinga og Þjóðverja. Boltinn geng-
ur hratt og leikmenn reyna að koma
honum jafnharðan frá sér. Joachim
Löw, þjálfari Þjóðverja, hefur mark-
visst reynt að auka hraðann hjá lið-
inu. Fyrirmyndirnar eru lið á borð við
Manchester United, þar sem þeir
leikmenn, sem eiga að koma böndum
á sókn andstæðinganna, eru að með-
altali með boltann í eina sekúndu.
Þjálfara Hollendinga, Marco van
Basten, hefur verið legið á hálsi fyrir
að snúa baki við hollenskum dyggð-
um. Alspyrni – totaalvoetbal á hol-
lensku – var bylting í fótbolta og hún
átti uppruna sinn í Hollandi. Leik-
menn voru ekki lengur fastir hver í
sinni stöðu, áherslan var á linnulausa
sókn, hraða og sköpunarkraft. Fót-
bolti varð að listgrein.
Þrífast af vonbrigðum
Hollendingar voru alltaf bestir, en
þeir unnu aldrei neitt. Mestu von-
brigðin voru þegar þeir töpuðu í úr-
slitum á móti Þjóðverjum 1974. Það
eina sem eyðileggur þá mynd er Evr-
ópumeistaratitillinn 1988. Þá var van
Basten einmitt í fremstu víglínu.
Leikurinn í gær benti til þess að Hol-
lendingar hefðu ekki alveg gleymt al-
spyrninu. Gæti átt fyrir van Basten
að liggja að verða öðru sinni Evr-
ópumeistari?
Spánverjar sýndu klærnar í gær,
en þeir eru sérfræðingar í að valda
vonbrigðum. Geta þeir bætt úr því
nú? 4-1 sigur á Rússum í gær bendir
til þess, en aðeins hörðustu stuðnings-
mennirnir þora að veðja á þá. Ekki
má gleyma að á EM 2004 sigruðu
Spánverjar Rússa í fyrsta leik og
komust þó ekki upp úr riðlinum.
Og svo má ekki gleyma sígildri skil-
greiningu enska framherjans Garys
Linekers á knattspyrnu: „Fótbolti er
leikur fyrir tuttugu og tvo menn, sem
hlaupa um, sparka boltanum, og einn
dómara, sem gerir ógrynni mistaka,
og að lokum sigrar alltaf Þýskaland.“
„… og að lokum sigrar
alltaf Þýskaland“
Reuters
Innlifun Hollenskur aðdáandi með appelsínugult enni og fánalitina á andlit-
inu fylgist í ofvæni með viðureign sinna manna og Ítala í Evrópukeppninni.
„Góður fótbolti er árangurs-
ríkur fótbolti.“
Markverðasta setning Marcos van
Bastens, þjálfara Hollendinga, í 45
mínútna viðtali við Der Spiegel.
„Sumt fólk heldur að fótbolti sé
upp á líf og dauða, ég get full-
vissað ykkur um að málið er
mun alvarlegara en það.“
Bill Shankly, þjálfari
Liverpool um árabil.
„Boltinn er kringlóttur.“
Sepp Maier, fyrrverandi markmaður
þýska landsliðsins.
„Stundum í fótbolta þarftu að
skora mörk.“
Thierry Henry, sóknarmaður
franska landsliðsins.
„Þegar mávar elta togarann er
það vegna þess að þeir eiga von
á því að sardínum verði hent í
sjóinn.“
Eric Cantona, fyrrverandi leikmaður
franska landsliðsins, Leeds United og
Manchester United.
„Af hverju er bara einn bolti fyr-
ir 22 leikmenn? Ef hver þeirra
fengi sinn bolta myndu þeir
hætta að berjast um hann.“
Höfundur óþekktur.
Hvað er fótbolti?