Morgunblaðið - 17.08.2008, Blaðsíða 14
14 SUNNUDAGUR 17. ÁGÚST 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Sakamál
Eftir Ragnhildi Sverrisdóttur
rsv@mbl.is
B
lóðblettir voru á teppum
og svefnpokum í tjald-
inu þar sem litla tíu
vikna stúlkan hafði leg-
ið. Móðir hennar vissi
strax hvað hafði gerst. Hún hafði séð
villihundinn, dingóinn, laumast út úr
tjaldi fjölskyldunnar og þótt hún sæi
ekki að hann bæri neina byrði þá
hlaut hann að hafa tekið barnið.
Rétt 28 ár eru liðin frá því að Az-
aria litla Chamberlain hvarf úr tjald-
inu á ferðamannastaðnum Ayers
Rock í Ástralíu. Mikil leit hófst strax
sama kvöld, spor villihundsins voru
rakin og enginn efaðist um orð móð-
urinnar, Lindy Chamberlain. Hún,
Michael eiginmaður hennar og tveir
synir, Aidan 6 ára og Reagan 4 ára,
áttu samúð heimsbyggðarinnar.
Almenningsálitið snerist hins veg-
ar harkalega gegn Lindy. Af hverju
var hún svona ákveðin og rökföst
þegar hún hefði átt að vera miður
sín? Af hverju grét hún ekki í við-
tölum? Gat verið að hún hefði sjálf
myrt dóttur sína? Allar ásakanirnar
voru mjög svipaðar þeim sem móðir
Madeleine litlu McCann þarf að þola
nú um stundir. Hér á landi hefur
móðursýki almennings og fjölmiðla
aldrei náð viðlíka hæðum en ofstop-
inn sem greip fólk þegar lítill hundur
hvarf á Akureyri sýnir að Íslend-
ingar lúta líklega sömu lögmálum í
stjórnleysinu og aðrar þjóðir.
Kapp fremur en forsjá
Saga Lindy Chamberlain er öm-
urlegt dæmi um hvernig vanhæfni
lögreglu og tilhneiging almennings
til að túlka hálfsannleika og lygar á
versta veg getur lagt líf fólks í rúst.
Þótt ekkert benti til annars en að
villihundur hefði tekið barnið tókst
lögreglunni að finna blóð á mæla-
borði í bíl fjölskyldunnar, sem síðar
reyndist vera olíukenndur vökvi sem
finna mátti í flestum slíkum bílum.
Teppi úr tjaldinu, með fótsporum
villihundar á, var sent í rannsókn og
kom þaðan án nokkurra ummerkja
um sporin. Þegar rifinn fatnaður
litlu stúlkunnar fannst í óbyggð-
unum spunnust sögur um að hann
hefði verið snyrtilega brotinn sam-
an, þótt vitni segði að svo hefði ekki
verið. Sérfræðingur lögreglunnar
sagði ekkert munnvatn úr villihundi
greinanlegt á fatnaðinum en síðar
kom í ljós að þar sem ekkert próf var
til svo hægt væri að ganga úr skugga
um þetta hafði hann sjálfur búið slíkt
próf til og því engin reynsla af notk-
un þess.
Menn sögðu líka fullum fetum að
ástralskur villihundur gæti ekki
haldið á 10 vikna kornabarni. En þó
hafa slíkir hundar sést hlaupa með
stóra héra í kjaftinum langar leiðir
og þeir hafa jafnvel borið kengúrur.
Föt Azariu litlu voru ekki bitin í
sundur heldur klippt, sagði einn sér-
fræðingur. Hann hafði prófað að
hengja innpakkaðan kjötbita á
þyngd við barnið í kjaft höfuðkúpu af
villihundi en umbúðirnar rifnuðu
ekki eins og föt stúlkunnar. Lindy
Chamberlain hreytti út úr sér að
þessi rannsóknaraðferð væri svipuð
og að setja ristaða brauðsneið á milli
gervitanna og ætlast til að þær bitu
hana í sundur. Athugasemdin þótti
hnyttin en auðvitað líka til marks um
kaldlyndi konunnar.
Vinsælasta kenningin var á þá leið
að Lindy Chamberlain hefði myrt
dóttur sína um miðjan dag af því að
dóttirin var andlega fötluð. Sem ekki
var rétt. Svo átti hún að hafa gengið
um með lík hennar í fanginu til að
villa um fyrir öðru fólki á tjaldstæð-
inu. Sem stóðst ekki, því annar
ferðalangur hélt á barninu um stund
og margir heyrðu það ambra og
gráta og sáu það hreyfa sig. Loks
átti hún að hafa falið lík barnsins í
myndavélatösku í bíl þeirra hjóna og
grafið það á meðan aðrir leituðu að
því. Sérfræðingar lögreglu fundu
ummerki um blóð í bílnum, en síðar
reyndust þær rannsóknir meingall-
aðar.
Fjölmiðlar héldu því fram fullum
fetum að nafnið Azaria þýddi í raun
„fórn í eyðimörkinni“. Og hirtu fæst-
ir um að geta raunverulegu merk-
ingarinnar: „Blessuð af Drottni.“ Ef
þeirrar merkingar var getið fylgdi
sögunni að hjónin væru Sjöunda
dags aðventistar og sú trú þeirra
gerð tortryggileg á ýmsan hátt. Þau
voru sögð djöflatrúar og fjölmiðlar
trylltust þegar lítil líkkista fannst á
heimili þeirra. Hún var nokkurra ára
gömul og hafði verið eins konar leik-
munur þegar heimilisfaðirinn vann
að áróðri gegn reykingum en sú
staðreynd komst illa til skila.
Chamberlain-hjónin lágu undir
ámæli vegna þess að þau skildu dótt-
ur sína eftir í tjaldinu hjá sofandi
fjögurra ára bróður sínum á meðan
Lindy gaf eldri drengnum mat við
varðeld nokkra metra í burtu. Sú
gagnrýni er nánast samhljóða þeirri
sem beinist að McCann-hjónunum
fyrir að hafa skilið Madeleine eftir
með öðrum sofandi börnum í hót-
elherbergi, stutt frá kvöldverð-
arborði þeirra.
Lögreglan fann Azariu litlu ekki,
né dingóinn sem átti að hafa tekið
hana. Þá beindist athygli lögregl-
unnar að móðurinni. Á sama hátt
beindist athygli portúgölsku lögregl-
unnar að Kate McCann þegar leitin
að Madeleine bar ekki árangur. Kate
hefur nánast alltaf haldið stillingu
sinni opinberlega og því dæmd harð-
brjósta móðir, rétt eins og Lindy.
Lindy dæmd fyrir morð
Fyrsta niðurstaða dánardóm-
stjóra, í febrúar 1981, var að villi-
hundur hefði tekið barnið. Lög-
reglan og embætti saksóknara hélt
rannsókninni hins vegar áfram og
málið var tekið upp í september
sama ár. Sérfræðingur hélt því fram
að blóðið við hálsmál samfestings
sem barnið var í hefði komið úr sári
þegar barnið var skorið á háls. Ekki
bitið á háls.
Hvert vitnið á fætur öðru styrkti
framburð Lindyar. Barnið hefði ver-
ið lifandi þegar Lindy fór með það í
tjaldið og hún hefði farið til baka ör-
skömmu síðar að athuga með líðan
þess þegar grátur barst frá tjaldinu.
Sérfræðingar sýndu að próf á blóð-
rauða, sem átti að sýna einkenni
ungbarnablóðs, sýndi sams konar
svörun við blóði fullorðinna eða jafn-
vel kókómjólkinni sem var í bílnum!
Vitni sýndu líka fram á að villi-
hundar gætu hæglega náð bráð sinni
úr umbúðum og það með ummerkj-
um sem líktust því helst að klippt
hefði verið á klæðið. Sá framburður
virtist lítil áhrif hafa, rétt eins og
framburður vitna um að villihundur
hefði léttilega dregið þriggja ára
barn út úr aftursæti bíls.
Eftir löng réttarhöld var Lindy
Chamberlain dæmd sek um morðið á
dóttur sinni og dæmd í lífstíðarfang-
elsi. Michael eiginmaður hennar var
dæmdur samsekur, en hlaut 18 mán-
aða skilorðsbundið fangelsi. Hann
hugsaði um drengina þeirra tvo og
litlu stúlkuna þeirra, sem fæddist
innan fangelsisveggjanna skömmu
eftir að dómur féll.
Dingóinn tók litlu stúlkuna –
og rökhugsun Ástrala
Saga Lindy Chamberlain lýsir vanhæfni lögreglu og móðursýki almennings og fjölmiðla
Upphrópanir um fjölskyldu Azariu minna um margt á umfjöllun um mál Madeleine McCann
Í mömmufangi Michael og Lindy Chamberlain, umkringd fjölmiðlafólki, halda uppi stórri mynd af Lindy með Azariu litlu í fanginu.
AP
Villtur Ástralski dingóhundurinn er villidýr sem hefur oftar en einu sinni
ráðist að börnum. Sumir efast samt enn um sögu Lindy Chamberlain.
Sakamál Azaria litla hefur aldrei fundist, en allt bendir til að hún hafi orðið áströlskum villihundi að bráð.
Stjórnmál Hvítir þjóðernissinnar í Bandaríkjunum binda vonir við að kjör Obama efli samtök þeirra.
Listir Frakkinn Pilippe Petit hló að hættunni og lögreglunni í New York þegar hann gekk á línu milli Tvíburaturnanna.
VIKUSPEGILL»