Morgunblaðið - 18.08.2008, Page 19

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 18. ÁGÚST 2008 19
Vinahót Óskar Jensen er 102 ára í dag. Hann og Carlos Soto, starfsmaður á Vífilsstöðum, halda sér í formi með hnefaleikum. Þeir sýndu tilþrifin eftir að Óskar fékk afmælisraksturinn sinn í gær.
Ómar
Blog.is
Ransu | 17. ágúst 2008
Of og van í íslenskri
myndlist
Í sérblaði Fréttablaðsins
um menningu og listir er
rætt við nokkra menning-
arvita um ofmetnustu
listaverkin.
Í myndlistinni er það
Hannes Sigurðsson sem
velur ofmetnasta listaverkið sem hann
segir vera Mona Lisa.
Mikið er ég sammála honum og vitna
þá hér með í grein sem ég skrifaði í lesbók
í vor um Monu Lisu. ... að frægð lista-
verksins komi til af því að myndinni var
stolið árið 1911 og í 2 ár hengdi Louvre-
safnið myndir af Monu um gjörvalla Evr-
ópu og sendi tilkynningar í hús „Hefur þú
séð þetta málverk?“ með mjólkurpóst-
inum. Þegar verkið komst svo til skila var
það orðið frægasta málverk heims og
óvart fyrsta markaðssetta listaverkið.
Mig langar að taka þátt í þessum leik á
blogginu mínu með Ísland í huga.
Meira: ransu.blog.is
Ómar Ragnarsson | 17. ágúst 2008
Fyrir fjórtán árum í
Kópavoginum
Hið breska mál um há-
vaðakynlífið er ekkert
nýtt fyrir Íslendinga. 1994
kom upp sams konar mál
í blokk í Kópavoginum, og
þurfti ekki drynjandi tón-
list til að gera allt vitlaust,
parið sá sjálft um að halda vöku fyrir
blokkaríbúum heilu næturnar að sögn
með óhljóðum úr eigin börkum. Málið
fjaraði út en þó minnir mig að það hafi
ekki verið fyrir atbeina dómsvaldsins. Á
sínum tíma afgreiddi ég málið með eft-
irfarandi stöku:
Þau listdans í lostanum stíga / Hann
lætur ei deigan síga / tímunum saman /
tryllt er það gaman / en þarf maðurinn
aldrei að míga?
Meira: omarragnarsson.blog.is
HÆSTIRÉTTUR
er okkar æðsta dóm-
stig og á að njóta virð-
ingar og trausts al-
mennings sem ein
meginstoð sjálfstæðis
og fullveldis þjóð-
arinnar. Hæstarétt
skipar ágætisfólk sem
kann sín fræði. Þess
óska ég af einlægni að
gömul hefð verði hald-
in, að deila sem minnst um dóma og
úrskurði Hæstaréttar.
Þrátt fyrir þessa fallegu hugleið-
ingu um æðsta dómstól landsins
áskil ég mér rétt blaðamannsins í
mér til þess að vera ögn kvikind-
islegur í bland við hrósið.
Þá minnist ég þess að merkur
fræðimaður í lögum og spjallkunn-
ingi minn meðan hann
lifði, sagði í mín eyru
eitt sinn að sárt þætti
sér að brautskráðir
væru upp á „prae“
lagajúristar (svo!) sem
ekki hefðu „common
sense“.
Hér er vert að
staldra við.
Ekki er fyrir það að
synja að fólk getur lok-
ið alls kyns skóla-
prófum í fræðum og
vísindum án þess að
hafa dómgreindina í lagi.
Ég fylli þann flokk sem er það
blöskrunarhella að Hæstiréttur
(raunar fáskipaður) veigrar sér við
að setja hömlur á ferðir og atferli
manns sem fyrrverandi sambúð-
arkona hans óttast að muni hrjá sig
og ofsækja, enda reynslunni ríkari af
hrottaskap hans á sambúðarárum
þeirra. Hví var ekki hægt að leyfa
nálgunarbann í þessu tilfelli, smá-
vægilega frelsisskerðingu miðað við
aðstæður og málsatvik?
Ekki ætla ég að bregða hlutaðeig-
andi dómurum um dómgreind-
arleysi. Kvikindisskapur minn er
ekki nógu grófur til þess. En varla
er ofsagt að þeir höfðu alla burði til
þess að leysa úr málinu með öðrum
ráðum. Má ekki hugsa sér að e.k.
„salómonsdómar“ séu gildir að krist-
inna manna sið í máli af þessu tagi?
Eða hvað? Eru kúgunarmeðul karla
gegn konum og börnum afsakanleg?
Og þá hvernig?
Vitaskuld á gerandi í ofbeld-
isverkum lögvarinn rétt. Hann á
varnarrétt í dómsmáli og þann rétt
að fagmannlega sé að því staðið að
lækna hann af ofbeldishneigðinni.
En þolandi í ofbeldismálum á sýnu
meiri rétt. Friðhelgi einkalífs og
heimilis er stjórnarskrárvarinn
grundvallarréttur hvers manns-
barns. Friðhelgi einkalífs er eitt af
þessum hreinu og kláru hugtökum
lagamáls sem við skynjum sem hlut-
kennd og áþreifanleg. Friðhelgi að
okkar lögum er ókleyfur kjarni,
hvorki margræður né óhlutbundinn.
Úr því að við viðurkennum og
virðum ríkisvaldið, þ. á m. dóms-
valdið, er það skylda valdstjórn-
arinnar að verja friðhelgi ein-
staklinga og heimila. Þolendur
ofbeldis, misneytingar og ofsókna
eiga sitt undir virkri löggæslu og
dómgreind dómaranna, þegar á þá
reynir. Viðleitni sérfræðinga til þess
að skýra ástæður ofbeldisverka og
lækna ofbeldishneigð er annað mál.
Full ástæða er til að efla rannsóknir
á því sviði.
Eftir Ingvar
Gíslason »Hví var ekki hægt að
leyfa nálgunarbann í
þessu tilfelli, smávægi-
lega frelsisskerðingu
miðað við aðstæður og
málsatvik?
Ingvar Gíslason
Höfundur er fyrrv. alþm. og ráðherra.
Kvikindisleg athugasemd
um „common sense“
SEM starfskona í Kvennaathvarf-
inu undanfarna mánuði hef ég tekið
á móti, sinnt og tekið viðtal við
fjölda kvenna sem beittar hafa verið
svæsnu líkamlegu, andlegu og kyn-
ferðislegu ofbeldi í hjónabandi/
sambúð. Þær eiga það allar sam-
merkt að vera niðurbrotnar, nið-
urlægðar og úrræðalausar. Heima
situr sá sem brotið framdi á „sam-
eiginlegu“ heimili „þeirra beggja“.
Komið hefur fyrir að ofbeldismað-
urinn skipti um skrá og reyni þann-
ig að meina konu aðgang að heimilinu, fyrst hún
fór. Gildir þá einu hvort konan hafi jafnvel þurft
að flýja heimili sitt í skyndi með börn þeirra
beggja. Það er átakanlegt að horfa upp á áverk-
ana sem sumar kvennanna bera og hlusta á sögur
þeirra. Það er ekki síður átakanlegt að horfa á
baráttu þeirra fyrir réttlátri málsmeðferð. Sú bar-
átta getur virkað sem óyfirstíganlegt skref á
þeirri stundu.
Hvað tekur við?
Hvað bíður konu sem vill leita réttar síns vegna
ofbeldishegðunar maka/sambýlismanns? Hún
þarf að leggja fram sönnun um að á sér hafi verið
brotið. Áverkavottorð, eða með framburði hugs-
anlegra vitna. Á þeim klukkustundum sem líða
fyrst eftir að brotið hefur átt sér stað
er það möguleiki að það sé konunni
hreinlega ofviða að síga það skref.
Taka leigubíl, eða aka t.d. á slysa-
deild og þurfa að segja fyrir framan
fjölda manns að hún hafi verið beitt
líkamlegu ofbeldi í nánu sambandi.
Áverkar, eins og mar, hverfa og þessi
aðgerð má þá ekki bíða of lengi.
Ákveði kona að stíga skrefið og
leggja fram kæru á hendur ofbeldis-
manninum er það einnig stórt skerf.
Það er erfitt að kæra maka, föður
barna – það eru ennþá ákveðin tengsl
og tilfinningar til staðar.
Kona getur upplifað það sterkt að
hún sé að svíkja manninn. Á meðan á yfirheyrslu
stendur rifjast upp barsmíðar, svik, niðurlæging,
brostnar vonir um hjónaband/samlífi/ sambúð.
Konan fyllist skömm. Hvernig gat hún látið þetta
gerast …?
Konan stendur frammi fyrir erfiðum aðstæðum
sem taka m.a. til búsetu, fjárhagslegrar afkomu,
umgengnisréttar við börn o.fl.
Eðli ofbeldissambands
Gleymum því aldrei að ofbeldismaðurinn er sá
sem stjórnar og þá stjórn lætur hann ekki af
hendi. Þú semur ekki við ofbeldismann. Stjórn-
unin heldur áfram þrátt fyrir að konan hafi ákveð-
ið að taka skrefið út. Ofbeldið tekur á sig nýjar
myndir. Maðurinn tefur mál, hótar og notar oft
umgengni við börn sem vopn. Ástandið getur var-
að svo árum skiptir.
Við segjum nei við ofbeldi
Hvernig ætlum við að sýna það í verki hér
heima að við segjum nei við ofbeldi gegn konum?
„… það er viðurhlutamikil ákvörðun að fjarlægja
mann af heimili sínu og meina honum að koma
þangað ,“ segir Birgir Ármannsson, formaður
allsherjarnefndar, m.a. í grein sinni í 24 stundum
14. ágúst sl. Vissulega viljum við öll vera viss um
að stjórnvald beiti okkur ekki þvingun, en við
hljótum einnig að kalla á eitthvað sem gæti heitið
„almenn skynsemi“, innan dómskerfisins og skýr
skilaboð til þeirra sem ofbeldinu beita. „Aust-
urríska leiðin“ myndi tvímælalaust hjálpa til. Hví
ekki í það minnsta að fjarlægja manninn af heimili
þar sem börn hafa fasta búsetu?
Ég skora á allsherjarnefnd að taka málið aftur
til umræðu í samvinnu við þá aðila í samfélaginu
sem gleggst til þeirra mála þekkja.
Eftir Sigrúnu Völu
Valgeirsdóttur » ...ofbeldismaðurinn er sá sem
stjórnar og þá stjórn lætur
hann ekki af hendi. Þú semur
ekki við ofbeldismann.
Sigrún Vala
Valgeirsdóttir
Höfundur er tímabundið starfskona
Kvennaathvarfsins.
Heimilisofbeldi á Íslandi –
„austurríska leiðin“
Guðrún Emilía Guðnadóttir | 17. ágúst
2008
Laxerolía og
nytsemi hennar
Ekki er hægt að kynna sér
alþýðuheilsufræði í mörg
ár án þess að fá áhuga
fyrir laxerolíu vegna þess,
hve margvíslega lækn-
ingahæfileika hún hefur.
Þá á ég ekki við hin gam-
alkunnu innvortis áhrif sem allir þekkja,
heldur útvortis, á húðina og vefina undir
henni. Notkunarvenjur laxerolíunnar eru
þessar …
Meira: milla.blog.is