Morgunblaðið - 30.08.2008, Side 23

Morgunblaðið - 30.08.2008, Side 23
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. ÁGÚST 2008 23 ANNE Pesce sýnir fágaðar myndir af landslagi og veðri í Gallerí Fold sem hefur nú fjölgað sýningarsölum sínum. Pesce uppgötvaði samspil ís- lenskrar náttúru og veðurfars fyrir fjórum árum eftir margvísleg ferða- lög og Ísland hefur verið uppspretta verka hennar síðan. Það er vetur á myndum hennar sem eru unnar á striga, pappír og málm auk mynd- bands. Myndbandið sýnir hvernig listakonan horfir, sjónarhorn þess er gangandi ferðalangs sem horfir í kringum sig hægt og rólega. Mynd- verk hennar birta síðan sýn hennar á þetta landslag á skjánum, huglæga upplifun í myndrænu formi. Í verkum Pesce blandast saman línuspil og lita- fletir í hárfínu jafnvægi og þær skera sig skemmtilega frá hefðbundnu, evr- ópsku landslagsmyndaformi því að þær eru lóðréttar, hærri en þær eru breiðar. Lóðréttar línur minna á úr- komu og sjóndeildarhringurinn er ógreinilegur. Agað línuspil vísar líka til skráningar vísindamanna á nátt- úrunni, en í verkunum mætir einmitt agi vísindamannsins næmri sjón- rænni og ljóðrænni tilfinningu lista- mannsins. Sýningin er heildstæð og nálgunin við þemað fjölbreytt, Anne Pesce tekst að skapa sína eigin per- sónulegu mynd sem fjarlægir verk hennar frá myndefninu og færir þau inn í heim málverksins. Regnskúrar á Austurlandi Ragna Sigurðardóttir MYNDLIST Gallerí Fold við Rauðarárstíg Til 31. ágúst. Opið mán. til fös. 10–18, lau. 10–14. Aðgangur ókeypis. Hvað heiti ég? Anne Pesce bbbnn Morgunblaðið/Frikki Landslag Frá sýningu Pesce. FYRR á þessu ári var ég beðinn um að taka að mér að skrifa greinaröð um íslenska vatnslitamálara fyrir norrænt listtímarit. Mín fyrstu við- brögð við bóninni voru að klóra mér í höfðinu því ég sá ekki í hendi mér hvernig ég ætti að halda efninu áhugaverðu í 8-10 greinum. Mér þótti samt ástæða til að taka þátt í íslensku vatnslitaátaki og hef því haft hugann dálítið við vatnslitamálun undanfarið og fengið um leið nýja sýn á miðilinn. Gladdist ég því nokkuð þegar boðs- kort kom inn um bréfalúguna mína á sýninguna Vatnsberi (nefnd í höfuðið á einu þekktasta verki Ásmundar Sveinssonar) í Listasafni Reykjavík- ur – Ásmundarsafni þar sem sýning- arstjórinn Aðalsteinn Ingólfsson hef- ur valið 11 listamenn, þau Önnu Hallin, Björn Birni, Daða Guðbjörns- son, Eirík Smith, Guðjón Ketilsson, Hafstein Austmann, Hörpu Árna- dóttur, Helga Þorgils Friðjónsson, Hlíf Ásgrímsdóttur, Torfa Jónsson og Valgarð Gunnarsson, sem öll eiga sameiginlegt að nýta sér vatnsliti til myndgerðar. Aðalsteinn er vel með á nótunum hvort sem um unga eða eldri lista- menn er að ræða, en það er 40 ára aldursmunur á þeim yngstu og elsta. Eru áherslur listamannanna ólíkar, enda spilar sýningarstjórinn aug- ljóslega inn á fjölbreytileikann, eins og til að sýna fram á margræða möguleika í annars frekar takmörk- uðum miðli. Hér má sjá sjálfráð efn- istök og stýrð, hugmyndalega nálgun, trúarlega nálgun, frásagnarmyndir og tilbrigði við kitsch, svo eitthvað sé nefnt. Helsti ljóður sýningarinnar er að hún ræður illa við áreiti frá skúlptúr- um Ásmundar sem standa þétt sam- an á gólfinu. Þeir eru einfaldlega of yfirgnæfandi í rýminu til þess að myndirnar fái að njóta sín til fulls og virkar vatnslitasýningin þá eins og viðburður inni á viðburði. Ég tel að full ástæða sé til að veita svona sýningu óskipta athygli því, þrátt fyrir höfuðklórið, hef ég komist að raun um að það eru heilmiklir og spennandi hlutir gerðir með vatns- litum á Íslandi og fjöldi listamanna tæklar miðilinn á mjög áhugaverðan hátt. Og eru umræddir 11 listamenn svo sannarlega þar á meðal. Morgunblaðið/Valdís Thor Vatnslitir „[S]pilar sýningarstjórinn augljóslega inn á fjölbreytileikann …“ Viðburður inni á viðburði Jón B.K. Ransu MYNDLIST Listasafn Reykjavíkur – Ásmundarsafn Opið daglega frá 10:00–16:00. Sýningu lýkur 31. desember. Aðgangur ókeypis. Ellefu vatnslitamálarar bbbnn Eftir Einar Fal Ingólfsson efi@mbl.is VERKIN sem Sólveig Aðalsteins- dóttir opnar sýningu á í Listasafni ASÍ klukkan 15.00 í dag eru öll um tímann. Á ólíkan hátt þó. Og unnin í ólíka miðla. Í stóra salnum eru svarthvítar ljósmyndir á veggjum; abstrakt myndir með víðum grátónaskala og formum sem virðast á stundum kunnugleg en samt er áhorfandinn ekki viss um hvað hann sér. Í ljós kemur að þessar ljósmyndir eru unnar án myndavélar og linsu. Sól- veig lét ljós leika um filmur, sem hún síðan framkallaði. Þær myndir sem henni hugnuðust best stækkaði hún síðan í myrkraherbergi. „Þetta sprettur út frá blýants- teikningum, eins og þegar maður fer að skyggja og kallar smám saman fram tóninn í gráskalanum,“ segir hún. „Það er sama tilfinning þegar maður framkallar svarthvíta ljós- mynd í vökva og þegar maður fram- kallar teikningu.“ Upp að vegg hallast planki sem minnir á búrhillu, hálfmálaða og máða, og á gólfinu standa skúlptúrar úr viði, sem einnig eru eins og lúnir og farið hafi verið um þá ótal hönd- um. Það er líka raunin. „Efnið í þessum verkum er eld- húsinnrétting af neðri hæðinni í hús- inu þar sem ég bý. Þetta er efni frá því um 1932 og ég hef ekki gert mik- ið með það; það er nokkurn veginn eins og það kom af veggnum. Formin og hlutföllin eru mjög hrein, en mér finnst tíminn í þessum verkum heillandi,“ segir Sólveig hugsi. Teiknaðir sólfylltir vefir Á neðri hæðinni er einnig skúlpt- úr í arinstofunni, en á veggjunum lit- ljósmyndir sem Sólveig tók í eldhús- inu eftir að innréttingin var farin niður. Þetta eru formhreinar myndir sem sýna ummerki um fólk og liðinn tíma. Loks eru í Gryfjunni fínlegar teikningar, sem sýna kóngulóarvefi. Sólveig vann þessar teikningar þegar hún dvaldi í tvo mánuði í vinnustofu í Tyrklandi fyrir tveimur árum. Hún kunni reyndar ekki að meta vinnustofuna sem hún hafði til afnota en fann svo kofa úti í skógi. Kofinn var fullur af kóngulóarvef og hún fór að teikna vefina. Þeir sáust bara í stutta stund hvern dag, meðan sóln skein á þá, en þá teiknaði Sól- veig af kappi í 15, 20 mínútur, meðan vefurinn glóði. Daginn eftir reyndi hún að finna sama sjónarhorn og hélt áfram. „Þessar myndir eru líka að ein- hverju leyti um tímann,“ segir hún. „Þetta er svo hverfult viðfangsefni, efnið í vefnum, rétt eins og augna- blikið. Þær eru daufar þessar teikningar. Mér fannst ekki hægt að teikna kóngulóarvef með sterkum drátt- um.“ Sólveig segir að afar skemmtilegt hafi verið að teikna vefina. „Þegar ég beið eftir sólinni á dag- inn fór ég líka að teikna krossviðinn sem kofinn var byggður úr. Það var allt öðruvísi vinna. Tók langan tíma og ég teiknaði lag eftir lag. Í 115. lagi kom krossviðurinn loks í ljós,“ segir Sólveig brosandi. Í sölum Listsafns ASÍ renna kofi í Tyrklandi og eldhús við Vífilsgötu saman. Rétt eins og augnablikið  Eldhúsinnrétting og kóngulóarvefir á sýningu Sólveigar Aðalsteinsdóttur í Listasafni ASÍ  Fjallar um tímann með ljósmyndum, skúlptúrum og fínlegum teikningum Morgunblaðið/Einar Falur Tímaverk „Þetta er svo hverfult viðfangsefni,“ segir Sólveig Aðalsteins- dóttir, sem er hér við skúlptúra sína og ljósmyndir í Listasafni ASÍ. LISTAMENNIRNIR þrír í Gerðar- safni koma úr ólíkum áttum en hér kemur í ljós að list þeirra hefur óvænta snertifleti. Kristinn E. Hrafnsson er þekktur fyrir listaverk sem vísa út fyrir sjálf sig, þau hafna því hlutverki að fela í sér innri kjarna og leitast við að virkja áhorfandann í skoðun á um- hverfi sínu. Þau bera nöfn eins og til dæmis Áttaviti, eða What is the use of the horizon? (Hvaða gagn er að sjóndeildarhringnum? þýð. rs), með orðum landkönnuðarins John Davis frá 16. öld. Kristinn byggir á grunni hug- myndalistar og spurningum um staðsetningu listaverka í rými og al- menningsrými. Í list hans er einnig að finna ljóðræna eða óræða vídd sem jafnvel vísar til íslenskrar nátt- úru eins og eiginleika norðanvinds- ins. Bekkur með áletruninni Stöðug óvissa er dæmi um þá opnu túlkun er listamaðurinn leitast við að bjóða áhorfandanum sem getur yfirfært orðin að vild. Bjarni Sigurbjörnsson sýnir tvö stór verk með rómantískum titlum, Handan kyrrðar, hvar rekald brotn- ar á öldum fyrirheita, minnir jafnvel á kvæði Einars Benediktssonar. Bjarni vinnur verk sín að hluta til með mætti tilviljunar, í anda málara- hefðar frá síðustu öld sem afneitaði handbragði listamannsins. En þegar verk hans eru skoðuð eru þau engu að síður vandlega uppbyggð. Áhersl- an færist þar aftur á handbragð listamannsins, kraft hans og áræðni, rómantíska ímynd listamannsins sem skapar. Myndirnar minna líka á graffiti, sletturnar, hraðinn og stærðin. Málverkin eru því á mörk- um ólíkra heima sem á okkar tímum sameinast, rómantíkin, afhelgunin, götulistin og yfirstærðin sem minnir á risastórar veggmyndir, gegnsæið á kirkjuglugga. Það sem stelur svolítið senunni á sýningunni eru lífrænir og kröftugir skúlptúrar Svövu Björnsdóttur úr pappamassa, en hún hefur sérhæft sig í því hráefni. Hún sýnir tvö vegg- verk sem sameina abstrakt þætti og lífræna litanotkun og framsetningu. Fjórir skúlptúrar minna á sveppi, blóm eða einhvers konar ílát, eins og bikara, tveir þeirra bera íburðar- mikil nöfn dregin út úr lýsingum á bragði af víni. Verkin staðsetja sig af miklu öryggi í rýminu en eru þó full léttleika. Orðskrúðið í titlum þeirra gefur þeim skemmtilega flúraðan blæ sem minnir á rókokkó, og form þeirra vísa til barokk- og rókokkól- istar. Á neðri hæð safnsins gefa lista- mennirnir innsýn í tilurð verka sinna bæði með teikningum, skissum og fullunnum verkum. Samspil lista- mannanna verður til þess að draga fram ákveðna þætti í verkum þeirra, ljóðræna, rómantíska og flúraða, og í heild er sýningin afar dýnamísk. Kraftmikið samspil Ragna Sigurðardóttir MYNDLIST Gerðarsafn Til 22. september. Opið alla daga nema mán. kl. 11-17. Ókeypis aðgangur er að Gerðarsafni nema á erlendar sérsýningar. Sjóndeildarhringur, Bjarni Sigurbjörnsson, Kristinn E. Hrafnsson, Svava Björnsdóttir bbbbn Morgunblaðið/Valdís Thor Sveppir? „Verkin staðsetja sig af miklu öryggi í rýminu.“

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.