Morgunblaðið - 01.09.2008, Síða 4

4 MÁNUDAGUR 1. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Salou
frá kr. 39.990
Allra síðustu sætin
5. og 19. september
Súpersól til
Verð kr. 39.990
Netverð á mann, m.v. 2-4 í herbergi
/stúdíó/íbúð í viku, 5. eða 19. sept.
Terra Nova býður frábært súpersól tilboð í vikuferð til Salou á Spáni 5. og 19. sept.
Salou er einn allra fallegasti bær Costa Dorada strandarinnar, sunnan Barcelona
sem hefur notið mikilla vinsæla vegna mikils fjölbreytileika svæðisins. Þar er Port
Aventura, stærsti og glæsilegasti skemmtigarður Spánar. Stórkostlegar strendur,
úrval veitingastaða og afþreyingar, blómstr-
andi menning og frábært skemmtanalíf. Gríptu
þetta frábæra tækifæri. Þú bókar sæti og 4 dög-
um fyrir brottför færðu að vita hvar þú gistir.
Skógarhlíð 18 · 105 Reykjavík
Sími: 591 9000 · www.terranova.is
Akureyri sími: 461 1099
Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til
leiðréttinga á slíku. Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.
„ÞEIR hafa verið þarna af og til á
undanförnum árum,“ segir Jóhann
Óli Hilmarsson, fuglafræðingur á
Stokkseyri, um tvo svarta svani sem
sáust nýverið í Lóni í Austur-
Skaftafellssýslu. Svartir svanir eru
sannarlega óalgengir hér á landi og
halda sig fremur á heimaslóðum, á
suðurhveli jarðar. Telja má víst að
þeir komi ásamt öðrum frá Bret-
landi.
„Uppruni þeirra er í Ástralíu en
þeir hafa verið fluttir til Bretlands
og lagst þar út. Þetta eru því fuglar
sem koma með álftunum til vetr-
arsetu. Lónið er náttúrlega einn
stærsti álftastaður í heimi og þar eru
mörg þúsund álftir síðsumars. Þess-
ir svörtu svanir halda til þar og fara
svo væntanlega út aftur með öðr-
um,“ segir Jóhann Óli og tekur fram
að fleiri svartir svanir hafi sést á
sama stað. Þó ekki fleiri en þrír.
Fleiri framandi fuglategundir
sækja landið heim reglulega og oft
má rekja þessar heimsóknir til veð-
urfarsbreytinga. „Barrfinkur hafa
komið til landsins í stórum stíl og
eru víða um land. Þá hafa dvergmáf-
ar sést í Mývatnssveit, fjallkjóar í
Bárðardal, eyruglur í Grímsnesi og
snæuglur komu upp ungum á Aust-
fjörðum.“
Í flestum tilvikum er um að ræða
tegundir á mörkum landnáms. Ey-
rugla hefur þó aðeins sést einu sinni
áður svo staðfest sé. Þá er þetta í
fyrsta skipti sem staðfest er að
dvergmáfar komi upp ungum í Mý-
vatnssveit.
Með hlýnandi veðurfari fækkar
norðlægum tegundum en suðlægari
fjölgar. Þannig hefur stuttnefju
fækkað mjög mikið, en hugsanlega
má þó rekja það einnig til fæðu-
skorts. andri@mbl.is
Tveir svartir svanir
heimsækja landið árlega
Ljósmynd/Njörður Helgason
Í samlyndi Sex tegundir núlifandi svana eru þekktar, fjórar þeirra á norðurhveli og tvær á suðurhveli. Svartir
svanir halda sig að mestu á stöðum þar sem ekki er ís eða snjór, finnast flestir í Suður-Ameríku og í Ástralíu.
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
VERULEGAR líkur eru taldar á því
að 60-70°C heitt vatn finnist í Tungu-
dal í Skutulsfirði. Boruð verður djúp
vinnsluhola í mánuðinum og ættu
niðurstöður að liggja fyrir í nóvem-
ber. Orkubú Vestfjarða fékk nýverið
102 milljóna króna lánveitingu úr
Orkusjóði, sem er hæsta upphæð
sem veitt verið úr sjóðnum í eitt
verkefni.
Áður hefur verið leitað að heitu
vatni á Vestfjörðum en ávallt án ár-
angurs. Á áttunda áratug síðustu
aldar voru boraðar tvær djúpar hol-
ur og með þeim var staðfest að hita
væri þar að finna. Ekkert vatn
fékkst þó. Á árunum 1997-98 fór
Orkubú Vestfjarða einnig í mikla
jarðhitaleit. Gerð var rannsókn í öll-
um firðinum og 29 grunnar jarðhita-
holur boraðar. „Í framhaldi af því
var staðsett borhola, sem átti ekki að
geta klikkað. Við boruðum niður á
1.260 metra dýpi en því miður fannst
ekki vatn. En nú munum við beita
nýrri aðferð,“ segir Kristján Har-
aldsson orkubússtjóri.
Aðferðin sem um ræðir nefnist
stefnuborun. Borað verður niður á
800 metra dýpi og bornum því næst
beygt í átt að sprungu sem talið er að
þar leynist. Bjartsýni ríkir með
verkefnið, en það er vissulega
áhættuverkefni. Kristján telur þó
líkurnar á að finna vatn meiri en
minni.
Heimild til að fella niður
endurgreiðsluskyldu
Ef borunin reynist árangurslaus
eða árangur mun lakari er gert er
ráð fyrir hefur Össur Skarpshéðins-
son iðnaðarráðherra heimild til að
fella niður endurgreiðsluskyldu láns-
ins. Hann telur áhættuna þó vel þess
virði.
„Ég tel áhættuna sem fylgir því að
veita þetta lán ekki meiri en svo að
þetta sé vel verjanlegt. Það er hiti í
jörðu í Tungudal og það er komin ný
tækni við borun. Við teljum auk þess
mjög jákvætt að örva Ísfirðinga til
að reyna ná upp vatni sem verður til
að auka lífsgæði þeirra sem munu
njóta afrakstursins.“
Össur sótti Ísafjörð heim á síðasta
ári og þá var rætt um að styrkja og
styðja þau sveitarfélög sem skerðing
þorskvótans kemur verst við. „Og ég
hef alltaf verið þeirrar skoðunar að
slíkur stuðningur eigi ekki að vera í
eðli sínu sértækur, fyrst og fremst á
að styðja innviði samfélagsins og
þetta verkefni er gott dæmi um það.“
Borað í rúman mánuð
Samningsgerð við Jarðboranir
lýkur á næstu dögum og stefnt er að
borinn verði fluttur á Ísafjörð 20.
september. Borunin tekur rétt rúm-
an einn mánuð. Verkefnið er unnið í
samvinnu við Íslenskar orkurann-
sóknir.
Bjartsýnir á að
heitt vatn finn-
ist í Tungudal
Miklar vonir bundnar við nýja bortækni
Morgunblaðið/Kristján
Borað Starfsmenn Jarðborana
munu sjá um að bora í Tungudal.
Í HNOTSKURN
»Orkusjóður er eign rík-isins og ber það ábyrgð á
skuldbindingum hans. Yfirum-
sjón með sjóðnum er í höndum
iðnaðarráðherra.
»Kostnaður við jarð-hitaverkefnið í Tungudal
er áætlaður 175 milljónir
króna. Lánveitingin úr Orku-
sjóði er upp á 102 milljónir
króna.
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
ORKUVEITA Reykjavíkur var rek-
in með 16,4 milljarða króna halla
fyrstu sex mánuði ársins, þrátt fyrir
að skila 838 milljóna króna hagnaði á
öðrum fjórðungi. Forstjóri Orkuveit-
unnar segir tölurnar ekki endur-
spegla stöðu fyrirtækisins – en hall-
inn er að öllu leyti rakin til gengisfalls
krónunnar – og ekki verði farið í sér-
stakar aðgerðir. Endurskoðuð fjár-
hagsáætlun verður kynnt stjórn
Orkuveitunnar 19. september næst-
komandi.
Heildarskuldir Orkuveitunnar
námu rúmum 146 milljörðum króna
en voru 102 milljarðar í upphafi árs.
„Við munum fara yfir okkar fjárhags-
áætlun og endurskoðaða áætlun á
fundinum. En í henni er ekki að finna
neinar stórkostlegar breytingar,“
segir Hjörleifur Kvaran, forstjóri
Orkuveitunnar. „Það hefur verið
hægt á Bitruvirkjun, sem er í frestun,
og það mun hafa minni fjárútlát í för
með sér. Ef svo verður ákveðið að
halda áfram með Bitru þá taka menn
á því þegar þar að kemur.“
Á sama tíma í fyrra nam hagnaður
fyrirtækisins rúmum átta milljörðum
króna.
Engin ákvörðun verið tekin
um sölu á eignarhluta í HS
Hjörleifur tekur einnig fram að
samkvæmt þeim reikningsskila-
reglum sem fyrirtækið vinnur eftir
eigi eftir að meta framtíðarvirði
orkusamninga. „Helguvíkursamn-
ingurinn hefur t.d. ekki verið tekinn
inn ennþá. Það er ekki búið að aflétta
öllum fyrirvörum sem eru á honum,
en ef það klárast fyrir áramót, mun
það styrkja stöðuna mjög verulega,
eða um einhverja átta milljarða
króna.“
Ef gengi krónunnar styrkist á nýj-
an leik gjörbreytist jafnframt staða
Orkuveitunnar, en erlendar skuldir
hafa hækkað um tæplega fjörutíu
milljarða króna sökum gengisfallsins.
Þær voru um 86 milljarðar króna í
upphafi árs.
„Allar breytingar á genginu hafa
mikil áhrif og ef krónan styrkist er
þetta fljótt að koma. Það er nú eig-
inlega það sem málið snýst um, ut-
anaðkomandi aðstæður sem við höf-
um engin tök á að stjórna,“ segir
Hjörleifur og tekur fram að horfurn-
ar í rekstri séu góðar. Tekjur fyrir-
tækisins jukust um 919 milljónir
króna á fyrstu sex mánuðum ársins
miðað við sömu mánuði í fyrra.
Þeirri spurningu hefur verið velt
upp hvort Orkuveitan hyggist selja
16,5% eignahlut sinn í Hitaveitu Suð-
urnesja til að grynnka á skuldunum.
Hjörleifur segir engar ákvarðanir
hafa verið teknar um sölu hans.
Endurskoðuð fjárhagsáætlun kynnt stjórn OR 19. september
Heildarskuldir Orkuveitunnar jukust
um 42 milljarða fyrstu sex mánuðina
Á Vísindavef Háskóla Íslands segir svo um svarta svani: „Svartur litur á
svönum […] stafar af litarefninu melanín í fjöðrunum. Alhvítir svanir eru
án þessa litarefnis í fiðrinu. […] Í sunnanverðri Suður-Ameríku er svan-
stegund sem er svört um höfuð og háls en hvít að öðru leyti. Í Ástralíu er
svanstegund sem er svört að lit á haus, háls og bol, en vængirnir eru þó
hvítir. Engir svanir eru alsvartir.“
Einnig kemur þar fram að hugsanlega séu svarthálssvanurinn og
svartsvanurinn komnir af hvítum svanategundum.
Engir svanir eru alsvartir