Morgunblaðið - 01.09.2008, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 1. SEPTEMBER 2008 19
Ísland í gær Það kennir ýmissa grasa á tilkynningatöflunni í versluninni Mini-Market í Breiðholti.
G. Rúnar Blog.is
Maddý | 31. ágúst 2008
Sunnudagafötin
Erum við alveg hætt að
fara í aðeins fínni föt á
sunnudögum? Ég man eft-
ir því þegar ég var stelpa
að vakna upp á sunnu-
dagsmorgnum við ilminn
af lambalærinu og messa í útvarpinu og
mamma syngjandi með og ég fór fram til
hennar og spurði hvaða föt ég ætti að
fara í og þá kom hún með sunnudagaföt-
in … ohh hvað þetta er yndisleg minn-
ing …
Mér datt þetta í hug í morgun þegar ég
tíndi upp af gólfinu í fataskápnum mínum
gömlu diskógallana og flottu dragtirnar
og ýmislegt annað sem ég hef alltaf verið
að geyma þar til ég annaðhvort kemst aft-
ur í þetta eða að það koma aftur svona
betrifata-stundir … já sláin brotnaði í
betrifataskápnum sem ég opna orðið
sjaldan sem aldrei. Í hinum skápnum eru
fötin sem ég nota og þau eru bara eins og
frá allt annarri plánetu, miklu þægilegri.
Af hverju lagði ég það á mig í den að troða
mér í föt sem áttu að sýna eitthvað annað
en ég var? Og fyrir hvern var ég að þessu?
Af hverju sætti ég mig ekki við sjálfa mig
eins og ég var? Kíló þar og kíló hér og kíló
af og kíló á … þetta skipti öllu máli í den!
En í dag skiptir þetta engu máli, núna
elska ég hverja hrukku og fellingu og er
himinlifandi yfir því að ég er með mín sér-
kenni og er alls ekki eins og allir aðrir.
Meira: maddy.blog.is
Jens Guð | 31. ágúst 2008
Broslegir glæpamenn
Flestir glæpir komast
upp. Það er staðreynd.
Ein kenningin er sú að
flestir fremji afbrot vegna
siðblindu og það sé vegna
þessarar sömu blindu
sem upp um þá kemst. Önnur kenning er
sú að flestir glæpamenn séu einfaldlega
heimskir. Hver sem ástæðan er þá er
ómögulegt annað en undrast og brosa
yfir sumum. […]
Í kvikmyndinni um Lalla Johns segir
félagi hans af Litla-Hrauni frá innbroti
þeirra félaga í bifreiðaverkstæði á Eyr-
arbakka. Félaginn endar frásögnina fyrir
framan myndavélina með orðunum:
„Þetta er eitt af þeim innbrotum sem
aldrei mun komast upp hverjir frömdu.“
Meira: jensgud.blog.is
Jakob Kristinsson | 31. ágúst 2008
Mosfellingur
„Rétt eins og Árni John-
sen er atvinnu-
Vestamannaeyingur er ég
atvinnu-Mosfellingur,“
sagði Guðný Halldórs-
dóttir leikstjóri í gær-
kvöldi, er hún veitti móttöku útnefningu
sem bæjarlistamaður Mosfellsbæjar
2008 við setningu bæjarhátíðarinnar „Í
túninu heima.“
Ég óska Guðnýju til hamingju með
þetta nýja hlutverk, en hún hefði alveg
mátt sleppa samlíkingunni við Árna John-
sen, þótt út á hann hafi ég ekkert að setja.
Meira: jakobk.blog.is
MORGUNBLAÐIÐ birti
ritstjórnargrein þann 19. ágúst þar
sem orðið ,,hræsni“ kemur fyrir í
fyrirsögn ásamt mynd af söngkon-
unni Björk. Orðrétt segir: ,,Björk
sé á móti álverum. Samt byggist
vinna hennar meðal annars á því
að ferðast á milli landa með flug-
vélum, sem eru smíðaðar úr áli, og
syngja fyrir fólk. Það eru ekki
bara flugvélarnar sem eru smíð-
aðar úr áli heldur einnig geisla-
diskarnir sem Björk setur tónlist
sína á og selur í bílförmum um allan heim.“
Klykkt er út með eftirfarandi áminningu: ,,Eru
allir andstæðingar álvera samkvæmir sjálfum
sér?“
Eftir að hafa fylgst með þessari umræðu í
nokkur ár er ekki laust við að manni fallist
hendur. Flestir Íslendingar ferðast í flugvélum
og kaupa geisladiska. Er íslensk náttúruvernd-
arbarátta þá siðferðilega röng og byggð á
hræsni og vanþekkingu? Eru skilaboðin þau að
hræsnarar sem nota álflugvélar geti sjálfum sér
um kennt þegar tvö eða þrjú álver verða byggð
til viðbótar á næstu árum?
Þar sem þessi viðhorf heyrast einnig frá þing-
mönnum, ráðherrum og bloggsíðum þá skulum
við taka þetta alvarlega. Hvaða tölfræði leggur
ritstjórn Morgunblaðsins til grundvallar með
þessari vægast sagt dónalegu framsetningu –
,,hræsnari“ er eitthvað ljótasta orð sem er hægt
að nota um manneskju. Ef ritstjórn hefði gefið
sér tíma til að lesa sitt eigið blað hefði hún
fundið nýlega grein eftir Björk þar sem hún
segist alls ekki vera á móti álverum heldur ein-
faldlega að nú sé komið nóg og tími kominn til
að búa eitthvað til úr álinu í stað þess að flytja
óunnið úr landi. En hvenær hættir maður að
vera hræsnari, hvenær má segja: Nóg komið?
Var Straumsvík ekki nóg? Og var Grundartangi
ekki nóg? Og voru Alcoa og Kárahnjúkavirkjun
ekki nóg? Nú vill ríkisstjórn tvöfalda umfang
þungaiðnaðar með Húsavík og Helguvík. Verður
það nóg? Þurfa flugvélar svona mikið ál? Meðal
farþegaþota vegur u.þ.b. 50 tonn.
Flugfloti Icelandair vegur u.þ.b.
1000 tonn. Flugvélar má endurvinna
en burtséð frá því er ,,endurnýj-
unarþörf“ flotans innan við 50 tonn
á ári. Á Íslandi eru á hverju ári
framleidd 700.000 tonn af áli. Það
þýðir að á hverju ári framleiðum
,,við“ 14.000 sinnum meira en flug á
Íslandi krefst. Þannig að ef við
hugsum eingöngu um flug þá gætu
Íslendingar flogið næstu 14.000 árin
bara með því áli sem var framleitt
árið 2008. Við gætum flogið í ein-
nota flugvélum án þess að ganga á
forðann.
Farþegaflugfloti Bandaríkjanna vegur u.þ.b.
200.000 tonn. Við gætum endurnýjað flugflota
USA, Evrópu og Kína á hverju ári en þess þarf
auðvitað ekki. Á hverju ári fara milljón tonn af
gos- og bjórdósum á ruslahaugana í Bandaríkj-
unum. Þeir henda meira en fjórföldum flugflot-
anum – á hverju einasta ári. Getur verið að ál sé
of mikið notað – málmurinn of ódýr og þess
vegna hent í gríðarlegu magni? Umbúðir verða
að rusli í þúsund sinnum meira magni en tónlist-
ariðnaður notar í geisladiska. Getur ritstjórn
Morgunblaðsins útskýrt fyrir lesendum hvenær
skuldin við iðnaðinn er greidd? Hvenær menn
verða loksins ,,samkvæmir sjálfum sér“? Er það
þegar við bræðum 20.000 sinnum meira en flug-
ið krefst? Var ekki Straumsvík nóg? Vill rit-
stjórnin standa við þessi orð – að Björk sé
hræsnari og ósamkvæm sjálfri sér eða var blað-
ið að höfða til lægri hvata og fordóma lesenda
sinna? En í hvaða tilgangi?
Áróðurinn dynur daglega og nær svo langt að
Íslendingar eru farnir að halda að allt sé ál sem
gljáir. Margir halda að bílar séu að mestu leyti
úr áli. En ál er aðeins um 3% af málmfram-
leiðslu heimsins, 95% er stál. Hér heima er ekk-
ert stállobbý og afleiðingin er heilaþvottur sem
verður alveg sérstakt rannsóknarefni í framtíð-
inni. Í heiminum eru árlega framleiddir 1,4
milljarðar tonna af stáli en aðeins um 40 milljón
tonn af áli. Stál er og verður mikilvægasti
málmur mannkyns – Ólympíuleikvangurinn í
Kína er hreiður ofið úr stáli, skipafloti okkar er
úr stáli, brýr, járnbrautir og hrærivélar eru úr
stáli. Hér skrifa vel mataðir bæjarstjórar eins
og Árni Sigfússon um ,,græna málminn“ – að
það væri betra fyrir heiminn ef ál leysti stál af
hólmi á sem flestum sviðum. Stál er unnið úr
djúpum námum og járngrýtisfjöllum. Ál er unn-
ið úr yfirborðsnámum þegar jörð er skafin und-
an frumskógum með tilheyrandi eyðingu vist-
kerfa. Til að framleiða eitt tonn af áli þarf 30
sinnum meiri raforku en til að framleiða eitt
tonn af stáli. Jafnvel endurvinnsla á áli er raf-
orkufrekari en frumvinnsla á stáli. Er vit í að
velja frekar málm sem kallar á eyðingu lands á
Íslandi og í frumskógum, málm sem er svo
miklu heimtufrekari á orku og auðlindir jarðar?
Nú þegar vélin malar sem aldrei fyrr og Ís-
lendingar þurfa á fjölmiðlum að halda sem
standa í lappirnar eru þessi viðhorf mikil von-
brigði. Einmitt núna á að leika mörg fegurstu
háhitasvæði landsins jafn grátt og Hellisheiðina,
oftar en ekki með ágengri nýtingu sem gengur á
forðann. Núna á að eyðileggja langstærsta laxa-
stofn Íslands með stíflum í Þjórsá. Er það virk-
lega þetta sem þjóðin vill? Er siðferðilega rangt
að vilja ekki selja Alcoa orku á lágmarksverði,
að skuldsetja ekki orkufyrirtæki okkar fyrir
hundruð milljarða? Að fórna ekki dýrmætum
svæðum? Að setja ekki öll eggin í eina körfu?
Að gera fyrirtækin ekki að ráðandi afli á Ís-
landi? Hafa almannatenglar KOM, GSP, At-
hygli, Alcoa, Century, Rio Tinto, Landsvirkj-
unar, Landsnets, Samorku, OR og HS skilað
þessum undraverða árangri? Erum við svo heill-
um horfin að fjölmiðlar, bloggarar og þingmenn
níða okkar bestu dætur fyrir hvað? Að elska
landið sitt?
Eftir Andra Snæ Magnason » Getur ritstjórn Morgunblaðs-
ins útskýrt fyrir lesendum
hvenær skuldin við iðnaðinn er
greidd?
Andri Snær Magnason
Höfundur er rithöfundur.
Hvenær er komið nóg?
Björn S. Lárusson | 31. ágúst 2008
Hvað merkir …?
Aftur verð ég að leita á
náðir bloggheima um
skilning á „íslensku máli.“
Stundum þegar ég les op-
inberar skýrslur skil ég
ekki við hvað höfundar
eiga. Hér eru nokkur
dæmi:
Erlendir aðilar – eru það útlendingar
eða einhverjir sem eiga hludeild eða að-
ild að útlöndum? Það sama á við um
söluaðila er það gamla orðið seljendur
eða einhver sem kemur að sölu? Jafnvel
virt fyrir tæki eins og VISA notar þetta á
sölunótum. Aðilar vinnumarkaðarins,
eru það verkalýðsrekendur eða atvinnu-
rekendur eða þeir sem vinna fyrir kaupi
eða fólk sem vinnur bara öðru hvoru og
á aðild að vinnu? Sem sagt, hvað varð
um útlendinga, seljendur, launþega og
launagreiðendur?
Málið er í ferli. Fyrir mig er ferli yf-
irleitt hringur. Er málið þá komið í hring?
Sama á við um orðatiltækið málið er í
farvegi. Þýðir það að mál sé komið á þá
braut að ekki verði aftur snúið?
Meira: bomerang.blog.is