Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.01.1911, Síða 27
23
þeirra, sem lakar eru staddir. Nú á dögum er það al-
menn krafa að efnamennirnir sjeu fúsir til þess að sýna
góðgerðasemi. En það er hin bezta góðgerðasemi, að
hjálpa öðrum til þess, að hjátpa sjer sjálfir, svo þeir
geti Iosnað við neyð og bágindi.
Vinnuveitendur hafa sjerstaklega ástæðu til þess að
styðja þetta mál, einkum þeir, sem veita mörgum mönn-
um atvinnu. A erviðum tímum, þegar ekki er unnt að
auka vinnulaunin, og það er enda óumflýjanlegt að lækka
þau, þá hafa vinnuveitendur, ef þeim er annt um velferð
verkamanna sinna, enn þá meiri ástæðu til að styðja
framgang málsins, hver í sínum verkahring. F*að eru
tveir vegir til að bæta kjör verkamannanna: að auka
tekjur þeirra og minnka útgjöldin. Pegar önnur leiðin
reynist ófær, verður að fara hina.
Peir, sem á einhvern hátt koma fram sem verkmanna-
vinir og alþýðuleiðtogar, hafa sterka ástæðu til að bera
þetta mál fyrir brjósti, enda þeir, sem vilja gerbreyta
núverandi skipulagi og stofna nýtt fjelagsríki, verða þó
að viðurkenna, að slíkt er enn þá óglögg og fjarlæg
framtíðarmynd. Þeir verða að játa það, að nútíminn
verður að byggja á þeim grundvelli, sem fyrir hendi er.
Þeir hafa því stofnað verkmannafjelög, til þess að gæta
hagsmuna meðlimanna. Pað var eðlilegt að þessi fjelög
beindust fyrst að því, að reyna að fá vinnulaunin hækk-
uð, og þetta hefir borið nokkurn árangur á ýmsum
stöðum. En þegar menn verða að játa það, að yfir-
standandi tímabil sýnist eigi hentugt til þess að komizt
verði, til muna, lengra í þessa áttina en orðið er, þá
liggur beinast fyrir að snúa sjer að kaupfjelagsskapnum
sem heppilegu meðali til að bæta kjör verkalýðsins.
Menn, sem hafa ólíkar skoðanir á stjórnmálum og
fjelagsmálum, geta einmitt á kaupfjelagasvæðinu, og í
öðrum samvinnumálum, sameinað krapta sína til raun-
góðrar starfsemi. Þeir, sem álíta fjelagsríkið ómögulegt,
eða óheppilegt, ættu að leitast við að sýna það á vegi