Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.01.1911, Blaðsíða 33
29
þessa er það meginskilyrði fyrir því að sambandsfjelag
geti komizt að góðum vörukaupum, að skiptavinir þess
sjeu sannfærðir um að engin fjárhagsleg hætta stafi af
viðskiptunum.
Hvernig sem á þetta atriði er litið, þá verða kostir
sjálfsábyrgðarinnar, fyrir kaupfjelagsmenn, þyngri á met-
unum, en áhætta sú sem henni er samfara.
5. Vöruverðlagið.
í öllum löndum, þar sem kaupfjelög hafa náð veru-
legri útbreiðslu, — og að miklu leyti einnig hjer í Dan-
mörku —, hefir reynslan bent til þess, að hin eina
rjetta aðferð, þegar ákveða skal útsöluverð varanna, er
sú, að haga sjer eptir algengu vöruverði í nálægum
verzlunarstöðum; og hvenær sem reikningsskil eru gerð,
að úthluta hinum hreina ágóða til fjelagsmanna í hlut-
falli við vörukaup þeirra í fjelaginu. Að úthluta vörunum
eptir innkaupsverði, að viðbættu útreiknuðu hundraðs-
gjaldi fyrir tilkostnað, það telja flestir fróðir starfsmenn
óheppilegt, nú á tímum, og reynslan er sú, að menn
hverfa alltaf, meir og meir, frá þeirri aðferð.
Pað yrði of langt mál að skýra allar þær ástæður,
sem mæla með því, að haga kaupfjelagsverðinu eptir
hinu almenna vöruverði á hverjum tíma, og skal því að
eins minnst á sumar þeirra á þessum stað.
í sjálfu sjer má fjelagsmönnum á sama standa hvernig
vörurnar eru verðreiknaðar; það, út af fyrir sig, gerir
þær hvorki dýrari nje ódýrari. En það er eflaust mörg-
um fjelagsmanni gagnlegt, að hann, með ágóðanum,
hefir sparað og dregið saman dálitla fjárhæð, án þess
að verða þess eiginlega var, og sem hann ætíð getur
haft tækifæri til að hagnýta sjer á gagnlegan hátt.
Það mun vanalega fara svo, þegar kaupfjelag hefir
lægra verð en kaupmenn í nágrenninu, að þeir beina þá
sínu verðlagi í námunda við kaupfjelagsverðin. Pá getur
hæglega farið svo að fjelagsmönnum finnist lítið unnið