Skinfaxi - 01.01.1931, Blaðsíða 15

SKINFAXI
15
Fyrstu árin.
Vafasamt er, að nokkuru sinni
hafi verið yndislegra að vera ís-
lenzkur æskumaður, en einmitt
á árunum 1905 til 1914. Merkum
áfanga var nýlega náð í frelsis-
baráttu þjóðarinnar, með búsetu
ráðgjafa í landinu sjálfu. Rétt-
indi, þau sem fylgt höfðu stjórn-
arskránni frá 1874, bentu til þess,
hversu betur mundi farnast und-
ir innlendri en erlendri stjórn,
enda var á þessum árum, í fyrsta
sinn, tekið að trúa á þjóðréttar-
legt fullveldi landsins og krafa um íslenzkan þjóðfána
kom fram. En samldiða þessu fór vaxandi skilningur á
hinum sönnu verðmætum íslenzku þjóðarinnar. Mál
hennar, saga og þjóðlegar menntir voru meira virtar af
landsmönnum sjálfum en áður fyr, og trúin á nátt-
úrugæði landsins og manndóm kynþáttarins fór vax-
andi. Á þessum árum urðu Ungmennafélögin til. Og
vart mun geta annan gleggri mælikvarða á voröld þá,
sem nú gekk yfir, en einmitt þennan félagsskap.
Hreyfing þessi reis hæst á árunum 1906—1914. Þá
kom heimsstyrjöldin til sögunnar og liefir eflaust átt
sinn þátt i því, að dofna tólc yfir félagsskapnum, eink-
um i kaupstöðum, og auk þess tóku þá ýmsir þeirra
manna, sem fremst gengu í ungmennafélögunum, að
færast af æskuárum og hljóta önnur viðfangsefni. En
trú mín er sú, að þessi hylgja, sem reis svo hátt og
hafði varanleg áhrif á æsku sinnar tíðar, muni aldrei
hníga að fullu, heldur hefjast að nýju. Og það, sem
gerðist á Þingvöllum á alþingisliátíðinni, hinir sam-