Skinfaxi - 01.05.1931, Page 21
SKINFAXI
121
er bæði að mega og geta. Frelsi táknar einnig liið
rétta val, þ. e. breytni, sem er í samræmi við æðstu
siðgæðisbugsjón mannsins. Ef hann brevtir ekki eins
og bann telur réttast vera, þá er það vegna þess, að
einhver öfl, utanaðkomandi eða í hans eigin sák
verða siðgæðismeðvitund lians yfirsterkari. Ilann er
húður þessum öflum og þess vegna ófrjáls, jafnvel
þótt liann sé voldugasti maður í beimi. „Hvað gagn-
ar það manninum, þótt hann vinni allan heiminn, ef
bann bíður tjón á sálu sinni?“ En það, að bíða tjón
á sálu sinni, er að glata frelsi hennar, verða þræll
liins illa. Flestir munu geta tekið undir þessi orð
postulans: „Ilið góða, sem eg vil, það geri eg ekki,
en það illa, sem eg ekki vil, það geri eg.“ Versti liarð-
stjóri mannsins er ástríðurnar í hans eigin sál.
Stærsti sigur, sem honum gæti auðnast að vinna, væri
sá, að ná fullkomnu valdi á sjálfum sér. Maðurinn
þráir að vísu sannleika, en þótt honum takist að finna
bann, þá misþyrmir bann lionum. Frelsi er líf i sann-
leika. Ófrelsi læðist að oss í ýmsum myndum og á
öllum sviðum lífsins. Vitandi og óvitandi beygjum
vér oss undir ok þess. Oss er því áríðandi, að vera
á verði; leita þekkingar og skilnings á stefnum og
fyrirbrigðum. Það er heilög skvlda vor, til þess að
vér getum tekið sjálfstæðan þátt í úrlausn þeirra
vandamála, sem óleyst bíða á öllum sviðum mann-
legra viðfangsefna. Manninum er ekkert svið opin-
Ijerra mála óviðkomandi. „Hvað kemur það mér við,“
er orðtak bins þröngsýna sjálfbyrgings, sem hefir þá
skammsýnu trú, að liann geti lifað og þroskast ólnið-
ur öðrum lifandi verum. Ilver sá, sem ekki tekur
virkan þátt í frelsisbaráttu lífsins með huga og liönd,
hann er eins og tré það, sem engan ávöxt ber, og
verður þvi upphöggvið og í eld kastað. Honum blýt-
ur að verða varpað í einhverskonar ruslakistu, sem
hverju öðru óþarfa dóti, er flækist á vegi lífsins.