Skinfaxi - 01.11.1950, Síða 64

128
SKINFAXI
Hverjar eru þá liinar sameiginlegu megingrundvallarreglur
líkamsuppeldis? Eða, svo tekið sé nánara dæmi, hvað er sam-
eiginlegt sænskum fimleikum, þýzkum fimleikum, engilsax-
neskum íþróttum, fimleikum Asíuþjóða og danskenndum fim-
leikum? Eða eru þessi kerfi andstæð hvert öðru? Setjum fram
nokkrar spurningar: Er liægt að telja íþróttir — sport — lik-
amsmenntandi — „gymnastique educative“? Eru háttbundnar
fimleikaæfingar sérstakt kerfi? Leiða þær af sér samræmdan
líkamsþroska? Leysa þær úr læðingi skapandi öfl? Hafa hinar
erfiðu íþróttir, t. d. aflraunir, skennnandi áhrif á sálarlífið?
Er nokkuð sameiginlegt með fimleikakerfum Asiuþjóðanna,
Japana, Kínverja og Indverja, og hinna evrópsku kerfa?
Hverri þessara spurninga hefur verið svarað á marga vegu.
Ég staðliæfi samt sem áður, að þrátt fyrir hin mörgu svör,
finnist sameiginlegur grundvöllur, sem byggist á sameiginiegri
þekkingu, og því sé hægt að koma á einingu um grundvallar-
lögmálin.
Reynsian sýnir, að ekkert hinna fyrrnefndu kerfa er ein-
stætt, hvert þeirra hefur orðið fyrir áhrifum frá öðru eða öðr-
um. Sameiginlegt þeim öllum er hinn almenni háttur þeirra.
Því meir sem liinar yngri þjóðir tileinka sér og temja sér valin
atriði þessara kerfa, þvi nær færist sá tími, er við eignumst
sameiginlegt alheimskerfi til notkunar við líkamsuppeldi. Þetta
mun þó ekki hindra það, að hver þjóð setji á það vissan þjóð-
legan blæ innan sinna takmarka. Slikur þjóðlegur blær, sem
fremur verður til fyrir tilverknað skapgerðar og aðstæðna,
breytir á engan hátt hinum sameiginlegu og kennslufræðilegu
þáttum.
Ég mun nú reyna, út frá sjónarmiði og reynslu einstaklings,
sem liefur i mörg ár reynt og athugað þessi kerfi, að gera
tilraun til þess að lýsa því, sem að mínum dómi er hið þýð-
ingarmesta.
A. TAKMARK MENNTUNAR.
Við göngum út frá því sem vísu, að nútíma líkamsuppeldi
hafi sameiginlegt takmark, sem ég vii kalla vestrænt. Takmark-
ið er að ala upp og þroska starfshæfa, virka og vel uppfrædda
karla og konur, sem séu skyldurækin við fjölskyldu sína, ná-
unga sinn, föðurlandið og allan heiminn. Þessi manntegund,
virk, starfsfús og skyldurækin, liefur yfirunnið það að hugsa
aðeins um sjálfa sig, og það er einungís með slikri mannteg-
und, að íþróttir vorra tíma geta orðið óaðskiljanlegur hluti
uppeldis og daglegs lífs.