Skinfaxi - 01.11.1959, Blaðsíða 6

102
SKINFAXI
isins. Áætlaðar eru 976 milljónir króna
tekjur — eða því seni næst. Það eru fimm
þúsund sjö hundruð og fjörutiu krónur á
hvern Islending, frá barninu i vöggunni
til gamalmennisins á elliheimilinu, en tutt-
ugu og átta þúsund og sjö hundruð krón-
ur á hverja fimm manna fjölskyldu, og
svarar til þess, sem maður með 200 króna
dagkaupi vinnur sér inn á 143vinnu-
degi! Og sjálfur þjóðarbúskapurinn? Á
honum mundi 350 milljón króna halli.
Loks er rétt að minnast á það í þessu sam-
bandi, að atvinnuvegirnir eru reknir með
ríkisuppbótum, og afleiðing þess er sú,
að framleiðslustéttirnar liafa þokað sér
saman í samábjTgðarheildir og enginn
hefur raunverulega hvöt til hagsýni, nýtni
og skynsamlegra atvinnu- og framleiðslu-
hátta fram yfir það, sem honum mundi
ómótmælanlega í blóð runnið og forn
manndómsliefð þjálfað Iiann í á hernsku-
og unglingsárum. Og erlend lán og arður
af veru erlends herliðs jafna muninn á
þvi, sem við eyðum og öflum með vinnu
okkar.
Ábyrgð og forysta ungmennafélaga.
Hvort mundi svo ekki vert, að íslenzk-
ir ungmennafélagar gerður sér grein fyrir,
að til lítils sé að samþykkja tillögur gegn
misnotkun félagsheimila, gera samþykkt-
ir um verndun íslenzkrar lungu og sjálf-
stæðis og um hroltför erlends Iiers úr
landi, nema eitthvað fleira sé gert?
Varanleg hót fæst ekki nema með end-
urskipun og endurnýjun hins íslenzka
skólakerfis frá stirðnuðu formi til lifandi
starfs, með áherzlu á kynningu islenzkrar
sögu og bókmennta sein lífrænnar heild-
ar, á starfslöngun og eðlilega forvitni og
fróðleiksfýsn, á mótun ábyrgðartilfinning-
ar, byggðrar á skilningi þess samhengis
orsaka og afleiðinga, er alls staðar ríkir
sem örlögvaldur einstaklinga og þjóða, og
þekkingu og livöt til sjálffræðslu meðan
ævin endist, og þurfa þá, samfara skól-
unum, að vera til stofnanir, sem leiðbeini
um slíka fræðslu og auðveldi hana með
öllum þeim tækjum, sem nú er þegar
kostur á og verða mun völ á í enn rík-
ari mæli.
Þessar grundvallarumbætur verða elcki
framkvæmdar í flýti og árangur þeirra
er og jafn seinvirkur og þroski nýrrar
kynslóðar, en ungmennafélagar þurfa
samt ekki að halda að sér höndum og
horfa á að verr fari en orðið er. Þeir geta
kvatt sér hljóðs um þetta mál, úr þeirra
liópi geta komið áhugasamir forystumenn
á þessum vettvangi, og allur þorrinn get-
ur skipað sér undir merki þeirra, sem
þarna vilja umhætur. Og þó að ungmenna-
félagar geti ekki i hasti gerbreytt skemmt-
anavenjum og félagslífi, þá eru þeir þess
umkomnir að skapa þar fordæmi með
framkomu sinni og þeim kröfum, sem þeir
gera til sjálfra sín og annarra. Og sannar-
lega mundi verða tekið tillit til þeirra, ef
þeir mynduðu samtök um að kynna sér
hagi þjóðarinnar, gerðu það rækilega sem
einstaklingar og skæru upp lierör um að
krefjast af fulltrúum sinna héraða á Al-
þingi uppgjörs og ábyrgðar, þannig, að
kappkostað væri að komast hjá hruni, sem
fylgja mundi óreiða og ófrelsi, enn verri
viðskiptahættir en nú tíðkast, varanleg
kjaraskerðing, meiri mismunun þegnanna
— og ef til vill tortíming þess fullveldis,
sem þjóðin hafði um aldir þráð og þarfn-
azt.