Skinfaxi - 01.08.1991, Qupperneq 12

S L Y S í í Þ R Ó T T U M
fótbolti og körfubolti, þannig að það er
meiri hætta á meiðslum. I körfubolta
reka menn hnén í lærvöðva hvors ann-
ars og þannig kremjast vöðvarnir og
slíkt leiðir af sér blæðingar inn á vöðv-
anum og geta þær skemmt hann á
margan hátt.
í fjórða lagi má nefna ýmis álagsein-
kenni sem geta komið fram þegar æf-
ingar verða of einhæfar. Þegar æfingin
hefur ekki verið nægilega vel útfærð
þannig að skrokkurinn virki sem ein
heild geta menn reynt um of á ákveðin
líffæri. Það er allt of mikið gert af því
að þjálfa ákveðna líkamsparta meira en
aðra. Auðvitað þurfa sumir íþrótta-
Slitin hásin.
menn, eins og t.d. kúluvarparar, að vera
með sterkar hendur. En þeim hættir til
að leggja of mikla áherslu á þjálfun
handleggjanna og skilja hinn hluta lík-
amans eftir og þar geta þá myndast
veikir hlekkir. Ég hef oft fengið til
meðferðar fólk sem hefur farið þannig
að.
Ég hef líka rekið mig á það að þegar
fótboltamenn eru að undirbúa keppnis-
tímabilið á vorin þá hlaupa þeir oft
langar vegalengdir á hörðu malbiki.
Það er ekki ráðlegt að fara of geyst af
stað í byrjun og ekki gott að hlaupa
langt á hörðu malbikinu sem fæturnir
þurfa að venjast. Þar af leiðandi geta
menn fengið álagsverki í hásinar, kálfa-
vöðva, lærvöðva, aftan í lærvöðvafest-
urnar, rasskinnavöðva og upp í bak.
Það væri nær að dreifa æfingunum eða
byrja undirbúninginn fyrr og þjálfa sig
þannig rólega upp.”
„Eitt það mikilvægasta sem menn eiga
að gera til að koma í veg fyrir meiðsli
og ég rek mig á að margt íþróttafólk
gleymir, eða gerir með hangandi hendi,
er að teygja sig vel eftir æfingar. Þjálf-
arar þurfa að koma íþróttafólkinu í
skilning um að teygjuæfingar eru hluti
af þjálfuninni og ef menn ætla að halda
heilsu þá verða menn að teygja. Undir-
staða þess að menn haldi heilsu sinni og
losni við slys er að þeir hafi skilning á
því hvers vegna ákveðnar æfingar eru
gerðar.”
Af hverju eru teygjuœfingar nauðsyn-
legar?
„Þegar þú ert að þjálfa þá stækka
vöðvarnir, en lengjast ekki að sama
skapi og heldur vilja þeir dragast sam-
an. Ef við tökum sem dæmi hlaupara
sem lyftir yfir veturinn og teygir ekki
þá vilja vöðvamir styttast. Ef hlaupar-
inn teygir ekki í takt við styrkæfingarn-
ar þá eru vöðvarnir hreinlega orðnir of
stuttir þegar hann fer að spretta úr spori
og hann verður fyrir langvarandi álags-
meiðslum í vöðvafestum, sérstaklega
þeim sem eru á stóru baklagsvöðvunum
og festast upp við mjöðm.
Það er einnig mikilvægt að æfa snerpu-
æfingar því aðstæður geta verið þannig
að hægt er að sjá vandann fyrir og með
snöggu viðbragði er hægt að koma sér
undan og forðast slys.”
Klæðnaður og skór
skipta miklu
„Allur klæðnaður íþróttamanna skiptir
mjög miklu máli og getur komið í veg
fyrir meiðsl. Skórnir þurfa að henta
þeirri íþróttagrein sem menn eru að
stunda og verða að passa vel á fótinn og
mega ekki hindra eðlilegar hreyfingar.
Ef menn eru með einhverjar fótaskekkj-
ur þarf skórinn að vera sérsmíðaður eða
innleggið í skónum þannig að
skórinn leiðrétti ranga stöðu
fótarins. Þannig er hægt að
koma í veg fyrir vissa álags-
verki. Hælar þurfa að vera stíf-
ir til þess að hællinn sé í góðri
stöðu og dansi ekki í skónum.
Ef skór eru mjúkir í hælkapp-
ann reynir það á hælinn og
ökklaliðinn. Ef hællinn er laus
í skónum getur það líka leitt til
þess að hann ertir hásinina og
myndar hásinabólgur. Ef í-
þróttamaður ber lélega skó á
fótum þá leiðir það til þess að
hreyfingin á ökklanum verður
vitlaus og þá þurfa kálfa-
vöðvarnir að bera sig öðruvísi
að og þannig leiðir hvert af öðru og
meislin geta leitt alla leið upp í bak.”
Hvar fá menn ráðleggingar varðandi
skóhúnað?
„íþróttalæknar gefa mönnum ráðlegg-
ingar en eru ekki með sérstaka ráðgjöf
varðandi skóbúnað. Skókaupmenn eru
orðnir mun fróðari um skóbúnaðinn,
sérstaklega þeir sem eru í íþróttabúðun-
um, þó er það ekki algilt.
Iþróttamaðurinn notar ekki sömu föt í
rigningu og í frosti og kulda. Menn
verða að klæða kuldann af sér. Það er
talið best að vera í nælonfötum næst sér
eða fötum úr gerviefni sem hleypi svit-
anum í gegn um sig og þar næst eiga að
vera bómullarföt sem taka svitann í sig.
Gerviefnið veitir einangrun á milli lík-
amans og blauta bómullarefnisins og
þannig finnur einstaklingurinn ekki eins
fyrir kuldanum og á þá ekki eins mikið
á hættu að meiðast.
Frá því ég fór að stunda þessar lækn-
ingar fyrir átta árum finnst mér hafa
orðið mikil breyting, slysum hefur frek-
ar fækkað en hitt vegna þess að menn
eru betur meðvitaðri um búnaðinn.”
Gervigrasvellir orsakir
frekari slysa?
Ertt meiðslin sem koma mi upp af öðr-
um toga en áður?
„Já, ég hef rekið mig á að gervigras-
vellirnir, t.d sá sem er í Laugardalnum,
er svo harður og stamur að hann leiðir
af sér mörg álagsmeisli. Þegar menn
hlaupa og eru að snúa sér þá er eins og
fóturinn festist og togni. Ég hef rekið
mig á mörg ný meiðsli á þessunt velli
12
Skinfaxi