Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1939, Blaðsíða 7

SJÓMÁN NSÆFI
ÞÆTTIR ÚR SJÓMENNSKU BJARNA SIGURÐSSONAR FRÁ ÍSAFIRÐI
SKRÁÐ HEFIR:
ARNGR. FR. BJARNASON
I. Uppruni og æskustörf.
Sögumaður minn, Bjarni Sigurðsson, er fædd-
ur að Kvíabryggju í Eyrarsveit í Snæfellsnes-
sýslu 31. maí 1863. Voru foreldrar hans Sigurð-
ur Jónasson og Anna Athaníusdóttir, hálfsystir
Jakobs Athaníussonar, sem margir kannast við
af sögum Jakobs gamla.
Bjarni ólst upp í föðurgarði til 8 ára aldurs.
Var hann þá lánaður að Gröf í Eyrarsveit, til
Bárðar gamla Þorsteinssonar, er þá bjó þar.
Mátti Bjarni taka strax við smalamennsku, auk
annarra snúninga. Var þá almennt siður þar,
að láta unglinga ganga berfætta allt sumarið,
fram í snjóa. Jafnan var smalað, hvernig sem
veður var, í nærbuxum og einni skyrtu. Þegar
haustaði tók Bjarni við fjósverkum: gaf heyið,
vatnaði og sópaði upp.
Hjá Bárði var Bjarni í 2 ár. Síðara árið var
hann sendur á Þorra frá Gröf út að Hömrum.
Á heimleiðinni skall á blindbylur, svo að hann
náði ekki til bæja. Lá hann úti um nóttina á
bersvæði. Var farið að leita hans daginn eftir;
fannst hann þá kalinn og skemmdur, og varð
að liggja um tíma rúmfastur á eftir. Bjarni
hafði sjálfur skriðið úr skaflinum, er hann
fannst; skreið á fjórum fótum og krafsaði fyrir
sér með höndunum til þess að mjakast áfram,
með þeirri einbeittu hugsun, að selja líf sitt svo
dýrt sem verða mætti, og gefast ekki upp fyrr
en í fulla hnefana.
Frá Gröf fór Bjarni að Vindási í sömu sveit.
Var hann þar aðeins yfir sumarið; var þá nærri
hordauður. Barinn var hann og píndur til vinnu,
en kreppingur af matföngum. Vist hans í Vind-
ási lauk þannig: Bjarni kom úr smalamennsku
um haustið eftir réttir. Kom bóndi þá á stekk-
inn og taldi féð. Vantaði þá tvö fjallalömb.
Barði bóndi Bjarna og skipaði honum umsvifa-
laust að fara að leita lambanna, þótt niðamyrk-
ur væri komið. Bjarni fór — ekki til að leita
lambanna — heldur tók hann reiðhest bónda,
sem var skanimt frá túninu, og reið honum að
Kvíabryggju til foreldra sinna.
Mikið umtal varð út af meðferð drengsins í
Vindási. Gekkst séra Eiríkur Kúld fyrir því,
að bóndi fékk áminningu fyrir meðferðina og
galt nokkra sekt til fátækra.
Bjarni var heima hjá foreldrum sínum fram
á veturinn. Fékk hann þá boð frá Árna Thorla-
cius í Stykkishólmi, að dveljast hjá honum um
tíma. Hafði Árni frétt, hvernig farið hafði um
drenginn, og vildi létta raunir hans. Var því
boði þakksamlega tekið.
Bjarni var í bezta yfirlæti hjá Árna fram á
vorið, og hafði þá náð eðlilegum þroska. Fal-
aði þá Guðmundur Gunnarsson, bóndi að Hval-
gröfum á Skarðsströnd, Bjarna fyrir smala. —
Réðist Bjarni til hans og var hjá honum til 16
ára aldurs. Þroskaðist hann þar vel, því að mat-
ur var nógur, en mikið var að gera.
II. Sjómennskan hefst.
Frá Hvalgröfum fluttist Bjarni til fsafjarð-
ar, til frænda síns, Sigurður Jóhannssonar
skálds (nú í Vesturheimi). Byrjaði Bjarni strax
róðra þar. Reri hann fyrst með Gunnlaugi Guð-
brandssyni. Var hann bezti sjómaður, duglegur
og góður stjórnandi, en afar drykkfeldur. Fór
7
VÍKINGUR