Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1939, Blaðsíða 20

Stríðstryggingamálið
Undirbúningur samninga um stríðstrygging-
ar og stríðshættuþóknun (stríðstillegg), hófst
1. sept. með því, að stéttarfélög sjómanna skrif-
uðu sameiginlega skipafélögum verzlunarflot-
ans bréf um þessi mál. Þessi bréfaskrif leiddu
til þess, að þann 4. sept. var sameiginlegur
fundur haldinn á skrifstofu Eimskipafélags Is-
lands, en þar voru mættir fulltrúar frá stéttar-
félögum sjómanna og fulltrúar verzlunarflot-
ans. Á þessum fundi lögðu fulltrúar sjómanna
eftirfarandi kröfur:
1. Að krefjast þess, að stríðstrygging fyrir
skipshafnir verði fyrir hendi fyrir kvöld-
ið, í samræmi við tryggingar á samskon-
ar skipum á Norðurlöndum (Danmörku).
2. Ennfremur að fara þess á leit, að gengið
verði frá samingum um stríðstillegg í sam-
ræmi við það, sem gildir eða gilda kann
hjá hinum Norðurlandaþjóðunum, áður
en skip þau leggja úr höfn, sem búa sig
til utanlandsferða, eða nú liggja í erlend-
um höfnum.
Útgerðarmenn viðurkenndu réttmæti 1. liðar
hvað stríðstryggingu snerti, en tryggingarupp-
hæð töldu þeir sig ekki geta ákveðið, að svo
komnu máli, vegna örðugleika á því að fá til-
boð hjá erlendum tryggingarfélögum um trygg-
ingar skipshafna. Um 2. lið vildu þeir ekki taka
neinar ákvarðanir að svo komnu. Þessum fundi
lauk þannig, að engin endanleg svör fengust
um þessar kröfur sjómanna.
Sjómönnum var það einnig ljóst, að í þessum
málum ríkti mikil óvissa um allar siglingar og
ákváðu því að bíða um stund, en töldu þó rétt
að ítreka kröfur sínar, sem þeir gerðu með bréfi
dags. 5. sept. til allra skipafélaga, er kæmu til
með að láta skip sín sigla á ófriðarsvæði. Gerð-
ist svo lítið í þessum málum frá sjómanna
hálfu, þar til 9. sept. að fundur var ákveðinn
kl. 10 f. h. sama dag, og voru þar mættir full-
trúar frá öllum stéttarfélögum sjómanna. En
um líkt leyti sem fundur þessi hófst, kom út til-
kynning frá Eimskipafélagi Islands um það, að
burtför Gullfoss væri ákveðin kl. 10 e. h., 9.
sept., án þess að félagið hefði tilkynnt sjómönn-
unum, hvernig það hefði leyst eða ætlaði að
leysa áðurnefndar kröfur sjómanna, en þeir
gátu ekki sætt sig við, að við þá væri ekki talað,
og ákváðu því að tilkynna skipafélögunum enn
á ný, að þeir héldu fast við áður yfirlýstar kröf-
ur um stríðstryggingar og stríðshættuþóknun,
og að ekkert íslenzkt skip léti úr höfn fyrr en
gengið væri frá þessum málum á viðunandi hátt.
Eftir móttöku bréfs þessa boðuðu skipafélögin
fund á skrifstofu Eimskipafélags íslands, kl. 2
e. h. þann 9. sept. Á þeim fundi mættu fulltrú-
ar sjómanna og útgerðarmanna. Á þessum
fundi tilkynntu útgerðarmenn, að þeir hefðu
tryggt skipshafnir skipanna fyrir sömu upp-
hæð, er gilt hefir á friðartimum, en kröfum um
áhættuþóknun (stríðstillegg) gætu þeir ekki
gengið að , þar sem þeir litu svo á, að það kæmi
í bága við lög um gengisskráningu frá 1939.
Þessari skoðun útgerðarmanna mótmæltu
fulltrúar sjómanna, og einnig, að það væri
viðunandi lausn á tryggingarmálunum að hafa
trygginguna ekki hærri en á friðartímum.
Þegar séð var, að umræður gátu engan árang-
ur borið, ræddu sjómenn málið sín á milli um
stund, því að þeir voru ákveðnir í því frá upp-
hafi, að gera allt, sem í þeirra valdi stæði, til
þess að mál þessi leystust friðsamlega og að hag-
nýta sér ekki það ástand, sem ríkti. Enn-
fremur að forðast allt, sem gæti skapað landi
og þjóð erfiðleika á þessum alvörutímum. Að
þessum umræðum lolmum lögðu sjómenn fram
uppkast að bráðabirgðasamningi, sem hljóðar
svo:
VÍKINGUR
20