Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1946, Blaðsíða 9

Áhugi sumra sjómanna við aflabrögð er ein-
stakur, og getur hann lýst sér með mörgu móti.
Ég þekkti til dæmis skipstjóra, sem alltaf var
glaður, þegar veiði var léleg, gekk þá langdekks
— sem kallað var — og söng við raust, en und-
ireins og fiskur varð ör, varð skipstjóri þessi
óður og upvægur, hafði allt á hornum sér og
þótti enginn maður nýtur; svo var honum mikið
í mun að sem bezt notaðist tíminn. Um áhuga
togaraskipstjóra eru til margar sögur og sumar
skrítnar. Hér er ein, sem er nokkuð sérstæð, og
veit ég á henni fullar sönnur: Eitt sinn var það,
að skipstjóri, sem var mjög mikill aflamaður,
komst í mannahrak. Það var fyrir þær sakir, að
hann hafði ætlað sér á síldveiðar, en hætt svo
við, þar eð gnægð var af stórum fiski, en hins
vegar auðvitað undir hælinn lagt, hvort síldin
mundi verða í handraða. En nokkrir af mönn-
um hans voru búnir að fastráða sig í skiprúm
til hausts, þegar hann ákvað að halda áfram
að veiða þorsk í salt. Þegar síldveiðin hófst,
reyndist ekki unnt að fá vana háseta í skarðið
fyrir þá, sem fóru, og varð skipstjóri að ráða
menn, sem engir höfðu verið á togurum, og
sumir höfðu aldrei á sjó komið..*Þá er skipinu
hafði verið stýrt á fiskimið og farið var að
toga, var mönnum skipað til starfa. Skipstjóri
var vanur að standa á stjórnpalli og leggja á sig
miklar vökur við veiðarnar, en þegar liann hafði
um hríð horft á vinnubrögð nýliðanna við fisk-
aðgerð, stundi hann þungt og lengi og mælti síð-
an — helzt að heyra þjáður:
— Æ, ég þoli ekki að horfa á þetta! Það get-
ur eyðilagt mig fyrir hjartanu!
Hann fór svo niður og lagði sig, og hann var
lítið í brúnni í þessari veiðiför. Hann þótti geta
hottað á menn sína, en nýliðana lét hann samt
hreinlega afskiptalausa — eða svo til. En þegar
komið var í höfn, afskráði hann þá eins fljótt
og við varð komið og ráðlagði þeim að spyrjast
eftir því, hvort ekki vantaði vökukonur á Landa-
kotsspítala, sem þá var eini spítali bæjarins.
Skipstjóri lét svo úr höfn án þess að hafa fulla
skipshöfn.
— Nú er gott og rúmt á skipinu, sagði hann,
þegar komið var út í sjó.
Ekki heyrðist hann minnast á hjarta sitt það
sem eftir var sumars, og lagði hann þó óvenju
hart að sér við vökur.
★
Gamall skútuskipstjóri vestra var áhugamað-
ur mikill og hörkutól með afbrigðum. Það var
svo eitt árið snemma í aprílmánuði, að skip hans
lá á fiski og hann og aðrir stóðu við færi. Veð-
ur var kalt, en þó hægviðri. Fiskur var tregur,
en eftir því sem leið á vaktina, jókst frostið.
Fóru þá sumir hásetarnir að berja sér sem ákaf-
ast. Þegar skipstjóri hafði horft á þessar að-
farir um hríð, þar sem hann stóð sjálfur og
dorgaði og hamaðist eins og hans var vandi,
mælti hann hátt og af móði miklum:
— Andskoti getur verið að sjá til ykkar, pilt-
ar! Ég skammast mín fyrir ykkur alla leið nið-
ur í kjöl! Er það nú vinnulag og herkja! Að
þetta skuli vera Islendingar! Þið ættuð að sjá
Franzmenn, uppalda í svoleiðis hita, að þar þarf
ekki annað en setja kaffikönnuna út í sólina til
þess það bullsjóði á henni eftir nokkrar mínút-
V í K I N G U R
73