Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1946, Blaðsíða 55
andvana frá auð burt vendi.
Undarlegt er stríð lífsstunda.
Þá er að minnast nokkrum orðum á Gunn-
ar Pálsson.
Það mun nú vera flestra manna mál, sem
nokkuð þekkja til íslenzkra bókmennta á 18.
öld, að séra Gunnar Pálsson hafi verið fremsta
skáld síns tíma. Samt hafa kvæði hans aldrei
verið gefin út, en liggja hingað og þangað í
handritum enn í dag. Fáein kvæði einungis
hafa birtzt á víð og dreif í blöðum og bókum.
— Þetta er slíkur vansi, að naumast ,má við una
lengur. Ætti einhver bókaútgefandinn að fá til
hæfan mann, sem gæfi út Gunnar Pálsson í
vandaðri útgáfu, og ritaði um skáldskap hans
og samtíð.
Hér kemur lítið sýnishorn af skáldskap séra
Gunnars, tekið úr hinni nýju safnbók Snorra
Hjartarsonar.
Eru þá fyrst vísur úr kvæðinu um Eggert
Ólaf sson:
Allir tala um Eggerts skip,
allir spyrja og sakna;
við þann mikla sjónarsvip
sannlega megum vakna.
En hver mun eftir hann
yrkja svo sem yrkja ber,
ágætasta mann?
Til þess ekki treysti ég mér,
en treysti hver sem kann.
Nú veit guð, hvort niður í sjá
náði að grunni sökkva,
þegar æstist aldan blá
og ógnarveðrið dökkva,
ella hefur hann
skipi eða landi nokkru náð,
neinn það greina kann;
berjast mér í brjósti ráð
um býsna tilburð þann.
'Vér þótt söknum vinir hans,
vandamenn og frændur,
vitum samt, að víst til sanns
var hann engu rændur,
en fluttur í fegri stað,
allt hefur betra þegið þar,
það var áformað;
reiðubúinn að vísu var
í vistaskiptið það.
Enginn hlaut þar upp á sjá,
að hann sjúkur lægi,
enginn liðinn líta ná;
listamaðurinn frægi
heill frá heilum fór;
enginn grafar grátur varð,
gerzt sem hefði stór;
leit ei ekkja skjaldar skarð,
þau skildi ei land né sjór.
Enda far nú, Eggert, vel
eilífar lífs um stundir;
ástmenn þína fús eg fel
frelsarans geymslu undir
og allan landsins lýð.
Söknuður þinn er sár um stund,
en senn gefst betri tíð.
Hvern þitt tekst á hendur pund
hamingjan styðji blíð.
Ágæt er hin kunna vísa séra Gunnars, er
hann heyrði ísland lastað, en hið mesta lof
borið á Holland:
Ef menn vildu Island
eins með fara og Holland,
held ég varla Holland
hálfu betra en Island.
Auðugt nóg er Island
af ýmsu er vantar Holland.
Eða hví vill Holland
hjálpa sér við Island?
Ekki skortir hljóm og hraða í vísuna um
Goðaf oss:
Goðafoss grjóti ryður,
glymjandi klettar rymja,
þröng hefur þar hinn strangi
þungfær á bjargaklungri,
þúsund naut þó að geysi,
þar með öll hamratröllin,
yfir þó eins hans gnæfir
öskur, svo mönnum blöskrar.
Eftirfarandi vísa er um Einar Sæmundsson,
föður Látra-Bjargar, sjómann góðan:
Fer Einar för sína,
fram keipa-gamm hleypir
hjá skipum í opið
ákafur bláhafið,
vel stýrir val ára,
vað sætir aðgætinn,
úrtöku árvakur,
• á fiskinn þrágizkar.
Loks eru hér hinar kátlegu Matrósavísur
séra Gunnars Pálssonar:
Eiríkur með hægðar hrós,
hann er orðinn matrós,
þótti betra en lærðra ljós
að lifa og deyja matrós,
V í K I N G U R
119