Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1946, Blaðsíða 60

flytja þangað fyrr eða síðar, enda er öll kennslan kost-
uð af ríkissjóði. Nýsköpunaráform ríkisstjórnarinnar
um skipakaup, hlutu einnig að auka þörfina fyrir fjölg-
un kunnáttumanna á þessu sviði. Hér þurfti því að
hraða störfum til þess ef hægt yrði að mæta auknum
kröfum. Mótornámskeiðakennsla er að verulegu leyti
verkleg, og lögðu því fulltrúar vélskólans það til, að
fyrirhugað vélahús við Sjómannaskólann yrði byggt
strax, og látið ganga fyrir öðru, sem frekar mátti bíða.
Pjárveitingar til þessarar miklu byggingar, Sjómanna-
skólans, komu dræmt, og er það út af fyrir sig afsakan-
legt, enda fór allt fram úr áætlun eins og hér er venja.
Það lá því næst að Ijúka því fyrst sem mest á reið,
og hagkvæmast var fyrir ríkissjóðinn.
Ekki er vitað hve miklu skólanefnd fékk ráðið sem
heild um þessi mál, en svo mikið er víst að á fulltrúa
vélskólans var lítið hlustað. Því er frestað að byggja
vélahúsið og þar með útilokað að námskeiðin gætu flutt
í skólann á síðastl. hausti þegar þar var hafin kennsla.
í stað þess leggur Fiskifélagið í kostnaðarsama breyt>
ingu á húsi sínu, til þess að geta mætt stórri aukningu
mótornámskeiðanna og leigt ríkissjóði húsnæðið um
stundarsakir. Skorti þó á um sumt, og vitað er að
þrengsli í húsakynnum Fiskifélagsins torvelda mjög
hina verklegu kennslu á námskeiðunum. I sambandi
við þessa ráðstöfun gerði 9. þing FFSÍ eftirfarandi
ályktun:
„9. þing FFSI felur stjórn sambandsins að skora
á ríkisstjórn og Alþingi, að hraða sem mest byggingu
vélasals við Sjómannaskólann, sem vélskólanum er svo
mikil nauðsyn að verði byggður hið allra fyrsta. Enn-
fremur að leggja fram nægilegt fé til kaupa á áhöldum
af fullkomnustu gerðum fyrir sk'ólann, á næstu fjáh-
lögum ----- Þá leyfir 9. þing FFSÍ sér að mótmæla
því kröftuglega, að nemendum úr öðrum óskyldum skól-
um verði hleypt inn í Sjómannaskólann, þegar vitað er
að 75 mótorvélstjóranemendur verða að hafast við í
setuliðsbröggum niður við Skúlagötu."
Vélskólanum er ætluð miðhæð Sjómannaskólans.
Fjárveiting fékkst þó ekki, hefir mér verið sagt, til
þess að fullgera kennslustofur vélskólans, nema með
því skilyrði að gagnfræðaskóli fengi afnot mikils hluta
þeirra um óákveðinn tíma. Sýnir þetta að hagsmunir
véskólans eru látnir sitja á hakanum. Var þetta í fullri
andstöðu við óskir fulltrúa vélskólans í skólanefnd, sem
lögðu áherzlu á, að námskeiðakennslan yrði flutt í skól-
ann strax. Þeir menn sem um langt skeið hafa haft
áhuga fyrir bættri aðstöðu fyrir vélfræðikennsluna,
vonuðu að með sameiningu sjómannanna um slcólamál-
in, væru leyst úr læðingi öfl sem eftir væri tekið, og
allir dragbítir af sorfnir. Þegar hið glæsilega skóla-
hús reis af grunni, jók það vonir áhugamannanna um að
nú væri flest fengið. Hér eftir gengi allt eins og í sögu
um eflingu skólans. Það virtist kominn tími til, enda
bersýnilega þörf á mikilli aukningu. Enn virðist þó
langt í land.
Nú um áramótin, þetta fyrsta ár sem starfað er í
nýja húsinu, horfir málið þannig: Vélskólinn stai’far
eins og hver önnur hornreka í sínum eigin húsakynn-
um. Hann hefir engin tök, frekar en áður, til verklegra
æfinga. Verulegur hluti húsnæðisins er leigður út um
óákveðinn tíma, sennilega meðan verið er að byggja
nýjan gagnfræðaskóla, sem getur dregist í nokkur ár.
124
Meira en ár er liðið síðan undirbúningur var hafinn
að byggingu vélahúss fyrir skólann. Fyrst nú er verið
að steypa veggi þess. Ekki er ósennilegt, að fjárveit-
ing sú, sem skólanefnd hefir til umráða á þessu ári,
verði þrotin áður en vélahúsið er komið upp og nauð-
synlegur búnaður og kennslutæki fengin. Það lítur því
svo út, að Fiskifélaginu sé ætlað enn um skeið, að hafa
mótornámskeiðin undir sinni hendi, og, að því verði
falið að sjá um húsnæði, sennilega fleiri „bragga"
fyrir væntanlega aukningu, sem hlýtur að verða ef
nægilega margir vélgæzlumenn eiga að vera fyrir hendi
þegar nýju bátarnir koma.
Fiskifélag íslands hefir á undanförnum árum unnið
þarft verk með því að sjá um húsnæði og kennslukrafta
fyrri mótornámskeiðin fyrir hönd ríkissjóðs, á meðan
vélskólinn var á vergangi og húsnæðislaus. En nú, þeg-
ar möguleikar eru að skapast fyrir því, að vélfræði-
kennslan geti verið á einum stað við góða aðstöðu, er
vitanlega hagkvæmast að hún verði sameinuð sem fyrst.
Aðsókn að vélskólanum er nú vaxandi, en þó enn of
lítil. Veldur því mikil og vel borguð verkstæðisvinna,
sem togar nú fastara í ungu mennina en æfintýraþrá-
in sem sjóvinnunni er samfara. Það heyrist heldur elcki
eitt örfunarorð frá samtökum útvegsmanna né ríkis-
stjórn hinna ungu manna, sem líklegir væru til þess
að leggja inn á þessa starfsbraut. Það er eins og aukin
vélaþekking og tæknimenning í landinu kæmi þeim að1-
ilum ekkert við. Einn fulltrúi Fiskiþings segir í frétt-
um af þinginu þannig frá: „A Fiskiþinginu var út-
býtt skýrslu vélfræðiráðunauts félagsins. Skýrslan var
aldrei tekin á dagskrá til umræðu, og engin minntist
á hana, og ríkir einkennileg þögn um þessa hlið á
starfsemi Fiskifélagsins.“ Slíkur er áhuginn fyrir þess-
um málum þar. Það er ekki fyrr en vélskipin liggja
hérna við hafnarbakkann og komast hvergi, af því að
kunnáttumenn í vélgæzlu vantar, að farið er að kvarta.
Og til þess að „skútan“ þurfi ekki að liggja, eru þeir
teknir sem fást, og ekki meira um það fengizt. Af öllu
þessu afskiptaleysi og sofandahætti ábyrgra aðila, verð-
ur óhjákvæmilegt að manna hin miklu skip „nýsköp-
unarinnar" annað hvort útlendingum eða íslenzkum
„gerfimönnum“. Má hver, sem vill, trúa því fyrir mér,
að það sé réttasta leiðin og hin hagkvæmasta fyrir ís-
lenzkan sj ávarútveg.
Fulltrúar vélskólans í skólanefnd hafa átt sinn þátt
í undirbúningnum að byggingu Sjómannaskólans, og
hafa eins og meðnefndarmenn þeirra unnið þar mikið
starf og gott. Þeir hafa hinsvegar ekki getað komið íveg
fyrir nokkur víxlspor, sem að þeirra dómi hafa verið
stígin i skólamálinu. Þeir hafa ekki getað komið í veg
fyrir það, að vélskólinn hefir verið sniðgenginn að ó-
þörfu. Með tvískiptingu þeirri, sem enn er, og sennilega
verður á vélfræðikennslunni, er eðlilegur vöxtur vél-
skólans torveldaður um óákveðinn tíma, og kostnaður
við skólahaldið sennilega aukinn um skör fram. Þetta
verður að segjast, því hér er um mál að ræða, sem
varðar almenningsheill.
Eins og áður er á minnst, hefir Vélstjórafélag ís-
lands oftast haft forgöngu um umbótatillögur á mennt-
un vélstjóra. Það hefir nýlega samið tillögur um víð-
tækari vélfræðikennslu, sem miðaðar eru við ástandið
sem nú er. Hefir þeim verið komið á framfæri við þá
ráðamenn í landinu, sem líklegastir eru til þess að
V í K I N G IJ R