Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1950, Blaðsíða 46

anhalds, þegar væntanleg orusta hæfist. „Enginn ein-
asti af þeim þrjótum skal sleppa", sagði borgarstjór-
inn. Og hver fylkingin eftir aðra sást koma út úr borg-
inni og taka sér stöðu úti fyrir hliðum hennar. Alla
nóttina skutu Spánverjar af fallbyssum sínum, og þó
kúlur þeirra næðu ekki árásai’hernum, sýndu þær þó
að verjendur borgarinnar voru viðbúnir.
En hinir fífldjörfu ævintýramenn létu slíkt sig engu
skipta. „Við eigum aðeins tvo kosti“, sagði Morgan.
„Sigur og auðævi eða svívirðingu og dauða. Og við
kjósum hinn fyrri“.
Næsta morgun, hinn 18. janúar 1671, hófu víking-
arnir sóknina. Morgan hafði látið njósnara rannsaka
landslagið, og Spánverjum til skelfingar yfirgáfu vík-
ingarnir þjóðveginn og brutust í gegnum hið þétta
kjarr. Hin rammgerðu skotvígi reyndust því gagnlaus,
því tími vannst ekki til þess að flytja fallbyssurnar.
Árangurslaust reyndi borgarstjórinn að tala kjark
í borgarbúa og sameina þá til varnar, sem auðveldlega
hefði getað hindrað sókn sjóræningjanna. En hver og
einn hugsaði um það eitt að flýja og bjarga eignum
sínum. Morgan notaði sér uppnámið, hélt inn um borg-
arhliðin og villt rán og gripdeildir hófust í borginni.
Gráðugir í fé, og óðir af grimmd og morðfýsn, fóru
sjóræningjarnir um borgina, brutust inn í húsin, rændu
gulli og gimsteinum, en myrtu hvern mann sem þeir
náðu.
Sjóræningjarnir, sem ánægðir voru með ránsfeng
sinn, drukku frá sér vit og rænu og kveiktu elda víða
í borginni. Innan tveggja daga var hin fagra borg
rústir einar. Aðeins hús borgarstjórans, sem stóð af-
síðis í borginni, og þar sem Morgan hafði setzt að, og
tvö klaustur sluppu við eyðileggingu.
Margir hinna ógæfusömu borgarbúa björguðust til
eyjarinnar Targo í Kyrrahafi, en skiprúm var þó ekki
til fyrir alla flóttamennina.
Morgan lofaði mönnum sínum að ræna, en tryggði
jafnframt sjálfum sér feikna auðævi. En þegar hann
heyrði að stórt seglskip hefði sloppið burtu með alla
kirkjugripina og tignustu konur borgarinnar varð hann
óður af reiði. Aldrei hafði skip með svo dýrum farmi
flotið á hafinu, og sloppið hafði það aðeins vegna þess
að einn af foringjum Morgans hafði drukkið sig ölv-
aðan og gleymt skyldu sinni.
Sjóræningjarnir bjuggu nú skip til að elta hið burt-
sloppna, en því hafði gefizt of langur tími til undan-
komu. Annað skip sem kom frá Cartagena, og hafði
innan borðs fullar kistur af smarögðum og öðrum ó-
slípuöum steinum, náðist.
1 mánuð óðu víkingarnir um hina eyðilögðu borg.
Sér til skemmtunar notuðu þeir píslartæki rannsóknar-
réttarins til að kvélja með hina ógæfusömu fanga svo
þeir segðu til um það hvar meiri fjársjóðir væru fald-
ir. Eftir mánuð hófst burtförin úr borginni. Eitt hundr-
að sjötíu og fimm múldýr báru þungar klyfjar af gulli,
silfri og gimsteinum, en auk þess bar hver sjóræningi
sjálfur sinn eigin ránsfeng.
Sex hundruð háttsettir menn í borginni höfðu verið
teknir til fanga og skyldi síðan heimta geysi fjárhæðir
í lausnargjald fyrir þá. Með svipuhöggum og hrind-
ingum voru þessir menn reknir áfram í gegnum fenin
og kjarrið. Á hverri nóttu héldu ræningjarnir villtar
og óhófslegar drykkjuveizlur.
Að lokum slapp þessi herskari rángjarnra morðingja
og brennuvarga yfir versta torleiðið og fangarnir voru
leystir út. Við það tækifæri hafði Morgan í frammi
fantabragð, sem var honum fyllilega samboðið.
Hann stofnaði til mikillar drykkjuveizlu, og tókst
þá hinum tryggu lífvörðum hans að skjóta undan vopn-
um hinna sjóræningjanna. Því næst neyddi Morgan þá
til þess að láta af hendi alla fjármuni, sem þeir höfðu
meðferðis, undir því yfirskyni að síðar skyldu fara
fram opinber skipti á herfanginu. Eftir samningi bar
honum einn fjórði hluti af öllu herfangi. En þegar
til Chagres kom hafði Morgan og nokkrir af trúnaðar-
mönnum hans dregið undan mest af gimsteinunum og
dýrustu gripunum. Taldi hann að allt herfangið væri
nákvæmlega 443,200 pund í silfurvigt
Þó það væri að vísu geysi há fjárfúlga var nú sjó-
ræningjunum samt nóg boðið, er þeir heyrðu þessa til-
kynningu. Þeir sameinuðust nú til uppreisnar og Morg-
an varð að lofa því að næsta morgun skyldi hann skipta
milli þeirra miklu fé úr eigin vasa, til að launa þeim
fyrir hreysti þeirra.
Næstu nótt fór hann ásamt nokkrum fylgismönnum
sínum um borð í þrjú beztu skipin, þar sem hann
hafði falið mestan hluta herfangsins. Vistir þeirra
skipa, sem eftir voru, hafði hann verið svo kænn að
láta eyðileggja. Þegar uppvíst varð um flótta hans
þurfti því að afla nýrra vista handa þeim áður en
eftirförin gæti hafist. Litlu síðar lét þó flotinn úr höfn,
en ægilegt stórviðri eyðilagði flest skipin, svo aðeins
örfá þeirra komust til Jamaica. Þá hafði Morgan tryggt
sér vernd landstjórans þar, með því að gefa honum
mikinn hluta dýrgripanha. Vikingarnir máttu því þakka
fyrir að sleppa við það að landstjórinn léti taka þá
fasta og hengja.
Morgan keypti miklar jarðeignir á eyjunni og var
um skeið stærsti plantekrueigandi á Jamaica. Land-
stjórinn Thomas Modyford og Morgan héldu þar uppi
miklum veizlum og lifðu í svalli og ólifnaði.
Þegar fregnirnar um ránin í Panama bárust til
Evrópu, vöktu þær geysilega reiði. Þó að skip Spán-
verja og Englendinga lægju í stöðugum ófriði sín á
milli við Vestur-Indíur, þótti mönnum í London grimmd-
arárásin á Panama helzt til mikið af því góða.
Spánski sendiherrann í London bar fram mótmæli,
svo Englendingar urðu að skerast í leikinn. Nýr lands-
stjóri, Sir Thomas Lynch var sendur til Jamaica, en
Thomas Modyford og Morgan voru báðir sendir til
London og settir í Towerfangelsið. En Morgan hafði
flutt með sér margar kistur fullar af gulli og gim-
steinum. 1 fangelsinu hélt hann svo miklar veizlur,
þar sem vínið flóði og gullpeningarnir ultu. Morgan
varð á þann hátt maður dagsins, hirðmennirnir heim-
sóttu hann og þágu af honum mútur. Með gullinu tókst
honum að smyrja þá svo að þeir fengu talið konung-
inn á að láta hann lausan.
Englendingar á Jamaica höfðu haft stórfelldan hagn-
að af gripdeildum sjóræningjanna frá Spánverjum, því
þeir seldu jafnan ránsfeng sinn á eyjunni. Nýji lands-
stjórinn, sem var strangur maður og réttlátur, hóf
1B2
V í K I N G U R