Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1951, Blaðsíða 16

í SOKSÍNUM SKIPUM
Frásögn þessi er þýdd úr desemberhefti ameriska
blaðsins The Saturday Evening Post, 1950, og heitir:
„The secret of the sunken ships“. —■ M. Jensson.
Útifyrir strönd Suður-Californíu lig-gnr óreglulegt
belti af smáeyjum, sem mynda 25 til 100 mílna breitt
sund meðfram strönd meginlandsins. Sund þetta er
siglingaleið frá Kyrrahafinu til hinna stóru hafnar-
borga, San Diego og Los Angeles við San Pedro, og um
það fer óslitin röð allskonar skipa.
í björtu veðri sjást eyjar þessar af strönd megin-
landsins, eins og léttir skýhnoðrar við sjóndeildar-
hringinn. Þær ei*u 35 að tölu og í samræmi við feg-
urðina bera þær stærstu dýrlinganöfn: San Miguel,
Santa Rosa, Santa Cruz, San Nicholas, Santa Barbara,
Santa Catalina og San Clemente. En allur þessi heilag-
leiki er villandi fyrir sjófarendur, því eyjar þessar
eru stórhættulegar.
Stundum mynda þær nokkurskonar skjólgarð gegn
stormum, sem æða óhindrað 7000 mílur yfir stærsta
úthaf heimsins. En það er eins og þetta sé aðeins til
að svæfa árvekni sjófarenda, því að á hinn bóginn
eiga þær til að hleypa um sundin öllum styrkleika
stormsins, sem stundum nær fárviðris vindhraða, þannig,
að sundið verður hættulegra sjómönnum, heldur en
rúmsjór Kyrrahafsins, þegar það er í sínum versta
ham.
Þessvegna er strönd þessi skipakirkjugarður, þar sem
beinum hinna mörgu skipa, sem endað hafa síðustu
ferðina þarna, er stráð á klettana og skerin. Þessar
slóðir hafa því lengstum verið gullnáma fyrir björgun-
arstarfsemi. Hér geturðu hitt björgunarstjóra, en að-
Eftir Þaul I Wellman
eins fáa þó, kannske fjóra eða fimm, því það eru ekki
margir slíkir í heiminum.
Björgunarstjóri —■ hinn reglulegi djúphafs-björgun-
arstjóri, er frábrugðinn hinum, sem rifa skip í höfnum
og þurrkvíum. Hann leitar ekki aðstoðar annara, heldur
vinnur sjálfstætt og í kyrrþey. Hann er mótaður af
hinu sérkennilega umhverfi — leyndardómsfullu djúp-
inu og draugalegri birtu þess. Umhverfi, sem er eins
frábrugðið landjörðinni, eins og yfirborð annarrar
stjörnu.
Svo kynntist ég Artur W. Ellis, skipstjóra og björgun-
arstjóra. Það var hrein tilviljun. Nokkrar myndir í
glugga fornverzlunar einnar niður við höfnina vöktu
athygli mína. Þær voru af skipsflökum og niðurrifs-
starfi. Það kom á daginn, að eigandi verzlunarinnar,
dr. A. J. Dix, var varaformaður ameríska sjóbjörgunar-
félagsins.
Sumar þessara mynda eru af störfum Ellis skipstjóra,
sagði dr. Dix. Hann er í raun og veru ameríska sjó-
björgunarfélagið, og þér ættuð að hitta hann.
Nokkru síðar kynntumst við Ellis og brátt fór ég að
fá nokkra innsýn í leyndardóma þessa hættulega lífs-
starfs. Ellis skipstjóri þekkir hafið betur en flestir
aðrir. Hann þekkir þúsundir skerja og kletta við
strendur margra landa. Hann hefur barizt gegn stormi
og stórsjó við hornhöfða Afríku, írlands, Skotlands,
Vestur-Indía, Filipseyja, Japans, Alaska og beggja
strandlengja Ameríku. Náð upp nokkrum hluta spænska
flotans, sem Dewey aðmíráll sökkti í Manillaflóa. í
síðari heimstyrjöldinni náði hann ómetanlegum upplýs-
ingum fyrir herstjórnina, við hættuleg björgunarstörf á
sokknum skipum óvinanna, þar á meðal japönskum
tæki, sem þar til heyra nú á dögum. Eru vélarn-
ar hinar fegurstu. Þær eru framleiddar af
Crossley brothers Ltd. í Englandi. Ganghraði
skipsins í reynsluför var rúmar 18 mílur.
Þór reyndist ágætlega á ferðinni heim.
Hreppti skipið hið versta veður, en skipverjum
ber saman um það, að það hafi farið ágætlega
í sjó. Virðist því giftusamlega hafa tekizt að
leysa hið erfiða viðfangsefni, að smíða skip,
sem hefði hvorttveggja í senn, góða sjóhæfni
og mikinn ganghraða. Hefur Pálmi Loftsson,
forstjóri, haft aðalfyrirsögn um gerð og fyrir-
komulag skipsins. Virðist hann þar, ásamt ráðu-
nautum sínum og skipasmíðastöðinni, hafa leyst
erfiða þraut með sóma.
Skipherra á Þór er Eiríkur Kristófersson,
og yfirvélstjóri Aðalsteinn Björnsson.
Um leið og Sjómannablaðið Víkingur fagnar
af alhug komu hins nýja og fagra varðskips,
sem þjóðin hefur nú eignazt, vill hann bera
fram þá ósk, að það megi verða gæfuskip, er
gegni vel og lengi hinu tvíþætta og göfuga hlut-
verki sínu, að bjarga dýrmætum mannslífum
og vernda fjöregg þjóðarinnar, fiskimiðin við
strendur landsins.
Z9B
VIKINGUR