Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1964, Side 12

Yíirmenn verða að kunna sig, og hér fer fram kennsla í dansi, þar sem yfirmannscfn-
unum er kennt að koma vel fram og kurteislega. Myndin er frá Lauritzens-skólanum.
sem þeir, með nútíma tækni
gætu vel lokið á 2-3 árum. Þetta
er nú orðið full prófað erlendis.
En engir ráðamenn voru þá til
viðtals um þessi mál.
Eins og áður er vikið að, þarf
að minnsta kosti helmingi fleiri
nýliða frá Vélskólanum árlega,
en nú koma þaðan. Hér verður
því að koma í verk stefnubreyt-
ingu sem um munar og það fljótt.
Hið gamla kerfi er orðið úrelt
fyrir löng-u. — Fyrir milligöngu
Vélstjórafélagsins hafa nú for-
stöðumenn vélsmiðjanna í Rvík
svo og iðnfræðsluráð fallist á,
að nauðsyn sé umbóta á þessu
sviði. Og á vegum Iðnskólans
er hafinn undirbúningur að
stækkun húsnæðis hans, og sótt
um fjárveitingu í því skyni. Um
þetta má segja að betra séseint
en aldrei. En vanzalaust er það
naumast, hve ráðamenn um
fræðslumál hafa verið tómlátir
um tæknifræðsluna. En nú sjá-
um við hvað setur. Vonandi líða
ekki mörg ár þangað til þessi
umbótahreyfing fer að bera á-
vöxt.
Af því að ég minntist á skipa-
eigendur og útvegsmenn hér að
framan, læt ég fylgja hér með
þýddan kafla úr brezku blaði,
— „Shipbuilding and Shipping
Record.“ Þar talar brezkur
skipaeigandi _ um þessi mál, en
það hefir yfirleitt verið talin
sæmileg latína hér að vitna í
brezka útvegsmenn.
Útdráttur úr erindi Sir Nicholas
Cayzer forseta British & Common-
wealth sldpafélagsins, haldinn á
fundi hjá Institute of Marine Eng-
ineers 1. okt. 1963.
„Skipaeigendur þurfa margs
að gæta um þessar mundir, og
ekki hvað sízt þegar velja þarf
hina réttu gerð skipa, og manna
þau tæknilega vel menntuðum
mönnum.
Á þessari öld höfum vér lifað
miklar breytingar og framfarir
á sviði skipavéla. í byrjun ald-
arinnar var þrígengisgufuvélin
búin að útrýma tvígegnisvélinni
að mestu og gufutúrbínan ruddi
sér þá sem óðast til rúms. Á
milli heimsstyrjaldanna miklu
kom dieselvélin og tók sér sæti
við hlið þeirra, sem fyrir voru.
Aðrar aflvélar hafa komið fram
og verið reyndar, svo sem gas-
túrbínan, en orkunýting hennar
hefir enn ekki reynst hagkvæm.
Eldsneytið hefur breytzt. Fyrir
heimsstyrjöldina síðustu voru
kol í skipunum sem nauðsynjar,
en og líka farmur. Nú hefir olí-
an vikið þeim til hliðar nálega
allsstaðar. Notkun ketilolíu í die-
selvélunum er þar stórt skref
fram á við. Kjarnorkueldsneyti
er nú í uppsiglingu, en af hag-
kvæmnis ástæðum er það ekki
nothæft, nema þá á sérstökum
stöðum. Ég er ekki í neinum
vafa um, að það muni sigra
þegar tímar líða, enda veitir
ekki af, því þó að vitað sé um
miklar birgðir af eldsneyti neð-
anjarðar og þekking á því magni
aukist stöðugt, eru þó að sjálf-
sögðu takmörk þar á.
Þau svið sem umbóta er mest
þörf á eru; nýrri og fljótvirk-
ari aðferðir við losun og lestun,
svo að tíminn sem skipin hafa
nýtist sem bezt. Ný ráð til að
verjast fúa og tæringu. Fljót-
virkari og öruggari vinnuað-
ferðir til að spara mannsaflið.
Það er á þessum síðastnefndu
tveimur sviðum sérstaklega sem
þessi stofnun, Brezka vélstjóra-
sambandið hefir mikilvægu hlut-
verki að gegna.
Gerð og búnaður svo og stjórn-
tæki í nýtízku vélarúmi erstór-
um breytt frá því sem var fyr-
ir segjum tíu árum síðan, og
auðséð er af umræðum manna
um þessa hluti, að hér er stórt
verksvið fyrir hugvitsama fram-
kvæmdamenn. — Fyrir stríðið
hafði ég aldrei heyrt um vinnu-
hagræðingu. Nú er þetta hvers-
dagslegur hlutur, og í skipum
hefir það gefið góða raun.
Það er alveg sama hversu vel
vélarnar eru gerðar og gaum-
gæfilega er gengið frá búnaði
þeirra, hversu mikil hin fræði-
legu afköst þeirra em og hversu
góð sem stjórn útgerðarinnar er
á iandi, lokaútkoman byggist á
hæfni og heiðarleika þeirra sem
vélunum stjórna.
Þegar um það er að ræða að
sjá skipunum fyrir nægum vél-
stjórum, er það þríþætt vanda-
mál. í fyrsta lagi að velja hina
réttu ungu menn. í öðru lagi að
sjá þekn fyrir góðri menntun
og þjálfun bæði á landi og sjó.
VÍKINGUR
54