Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1970, Qupperneq 2
gera aðeins þær kröfur að fá
sömu laun fyrir vinnu sína og
tíðkast hjá landfólki. Farmenn
vilja fá sama lágmarkskaup og
iðnaðarmenn, þeir vilja sama
vinnutíma. — Farmenn gera
kröfu til vaktaálags á sama
hátt og gilt liefur í landi um
tveggja áratuga skeið og far-
menn vilja fá sömu frídaga og
venja er að veita öðrum borgur-
um. En hinir lögfróðu spekingar
Vinnuveitendasamtakanna eru
nú ekki aldeilis á að þetta séu
sanngjarnar kröfur og beita fyr-
ir sig einkar skemmtilegri reikn-
ingslist sinni að þetta sé nú pró-
sentan, sem gengið hefur yfir
þjóðfélagið í kauphækkunum á
tímabilinu, og að ógjörningur sé
að liafa það hærra til farmanna.
Gleymist þá jafnan að farmenn
búa við gamalt úrelt vinnufyrir-
komulag,sem varð afturúrvegna
möguleika sjómanna á að drýgja
tekjur sínar á annan hátt en með
beinu kaupi frá útgerðinni.
Með strangri tollgæzlu og ofsa-
legu ofsóknarbrjálæði einstakra
forstjóra skipaútgerðanna að
gefa mönnum pokann sinn, ef
uppvísir yrðu að því að læða
2—10 brennivínsflöskum í land
framhjá tolli, liefur tekizt að
setja algjörlega undir leka þess-
ara aukatekna.
Þunginn er því meiri en
nokkru sinni að fá mannsæm-
andi laun fyrir vinnu sína.
Ég hef heldur aldrei skilið
hvers vegna sjómenn eiga að
sitja við annað og lakara borð í
kjaramálum en aðrir landsmenn.
Vinnuaðstaða sjómannsins er
margfalt erfiðari heldur en lijá
landmönnum. Fjarvistir þeirra
frá heimilum eru oft langar og
hafa mikil, bæði bein og óbein
útgjöld í för með sér, sem ólijá-
kvæmilega ber að taka tillit til í
þjóðfélagi, sem tryggja vill þegn-
um sínum jafna afkomumögu-
leika.
Skip er vinnustaður, engu ó-
merkari en liver annar, sem
stendur á þurru.
Efnahagskerfið verður að
byggja þannig upp, að afrakstur
af skiparekstri verði nægur,
þrátt fyrir að sömu kjör gildi
hjá starfsmönnum á sjónum sem
landmönnum.
Annars liefur mér oft þótt
undarlegt hve illa samkeppnis-
færir við erum með okkar skipa-
rekstur. Við samanburð á kaup-
gjaldi, sem greitt er á erlendum
skipum og nokkuð verið kynnt
hér í blaðinu að undanförnu,
kemur í ljós að kaup okkar
manna er miklu lægra en gerist
lijá erlendum þjóðum. Þó erum
við langt í frá samkeppnisfærir
á siglingamarkaðnum að því er
fróðir telja. Væri þetta ekki
verðugt rannsóknarefni ein-
hverra hagspekinga okkar?
Ekki má skilja þessar athuga-
semdir mínar á þann veg, að álit
mitt sé, að kaup okkar farmanna
eigi að vera nákvæmlega það
sama og útlendir greiða. Slíkt
væri rangt, því aðstæður eru
breytilegar með tilliti til þjóð-
félagshátta hvers lands.
Hins vegar er mitt álit það, að
kjör beri að greiða starfsmönn-
um skipanna eigi lakari en al-
mennt gerist á landi, og til þess
eins gera íslenzkir farmenn
kröfur.
Tekjuafgangur skipafélaganna
á sl. ári sýnir að nokkuð hefur
rofað til í siglingamálunum og
ætti það að auðvelda skilning
forráðamanna á lausn þessa
vandamáls.
Hræddir við skuggannaf sjálf-
um sér virðist mérforráðamenn-
irnir um of og næsta ósamkvæm-
ir eigin orðum.
Vitað er að afkoma þjóðarbús-
ins á sl. ári leyfði aðeins 10%
kauphækkun, þó fer hún al-
mennt yfir 20%, sem að sjálf-
sögðu á eftir að segja til sín í
hækkuðu verðlagi, nema at-
vinnuvegirnir gefi betur í aðra
hönd á þessu ári.
Hvers vegna sýndu forráða-
mennirnir ekki þá festu að setja
lög á Alþýðusambandsgrúppuna,
þegar hún sprengdi topp
greiðslugetu þjóðfélagsins?
Svarið er, Alþýðusambands-
grúppan hefur sterka pólitíska
aðstöðu, sem er skeinuhætt
valdaaðstöðu núverandi stjórn-
arsamstarfs og því betra að fara
með löndum. — Farmannasam-
bandið er liins vegar áhrifalaust
á stjórnmálasviðinu, sem vinda
má sem tusku og óhætt að setja
á bráðabirgðalög er samvizkan
býður. Hvenær vakna sjómenn
sér til meðvitundar um, að þeir
eiga líka einhvern rétt?Kannske
boða uppsagnirfarmannaástörf-
um sínum hér veruleg þáttaskil?
VÍKINGUR
206