Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1970, Qupperneq 3
Nokkur orð um öryggismál sjómanna
EFTIR
ini'STi:i> sti:f \>-.ss«>.
í tilefni af því, að nú hefur verið
skráð á flest þau fiskiskip, sem héð-
an verða gerð út á yfirstandandi
vertíð, hefi ég ákveðið að fylgja
þeim í huganum út á miðin, og þá
um leið fara nokkrum orðum um
öryggismál sjómanna.
Eins og flestum sjómönnum hér
er kunnugt, þá misstum við Vest-
mannaeyingar einn ágætan mann á
s.l. sumri, Runólf Jóhannsson, en
hann hafði um tugi ára starfað fyr-
ir Skipaskoðun ríkisins af vand-
virkni og samvizkusemi. (Vanþakk-
látt ábyrgðarstarf). Ekki finn ég
mig mann til að skrifa nein sérstök
eftirmæli um Runólf. Þó væri vissu-
lega af nógu að taka. Aðeins mun
þó fátt eitt nefnt hér. — Runólfur
var snilldarsmiður, og munu verk
hans um langan aldur geta sannað
það. Hann var vakandi og sofandi
áhugamaður um öryggismál sjó-
manna og margar stundir mun hann
hafa hugleitt þau bjargtæki, sem
sjómönnum er ætlað að nota á
hættustund. Honum tókst, meðal
annars, að smíða umbúðir utan um
gúmmíbjörgunarbáta; sem báru af
því sem þá þekktist. Svona mætti
vissulega lengi telja, en síðast en
ekki sízt var honum sjómennskan í
blóð borin og fáum trúi ég að hafi
verið ljósari þýðing sú er sjó-
mennskan hefur fyrir þjóðlíf okkar,
og þá um leið að hlutirnir þurfa að
vera í lagi ef vel á að fara.
Persónulega var mér það ljóst í
upphafi, að það hlaut að vera vandi
að taka við starfi eftir slíkan mann.
Til þess að það gæti blessast yrði ég
að treysta á samvinnu og skilning
þeirra manna sem sjó stunda og
einnig þeirra, sem aka hér útgerðar-
málum.
Nú þegar fyrsta lota er afstaðin,
verð ég að játa að ég hefi ekki orðið
fyrir vonbrigðum, heldur hafa mikið
í marsmúntiiii s.l. hirtist Jtcssi tfrein í Eyjablatfinu.
Þótt areinin sé sltriiuó iyrst oy tremst tyrir Vestmanna-
eyinya oy tímasett á vetrarvertíóinni, juí lítum viil svo á
hér hjá Yíltinyi, aií yreinin eiyi erindi til allra sjómanna
á hvaiia árstíma sem er oy töltum oltltur bessateyii að
birta hana hér í blaiiinu.
fremur allar undirtektir við kröfur
mínar, sem allar hafa átt að vera til
úrbóta, farið langt fram úr því sem
ég hafði þorað að vona.
Þegar ég hefi nú náð skýrslum af
hverjum einstökum bát um bol hans
og búnað, vél eða vélár, þá hika ég
ekki við að fullyrða að bátafloti
Vestmannaeyja er vel úr garði gerð-
ur í heild, þó að fáein tilfelli gefi
ástæðu til gagnrýni. Mun ég koma
inn á það síðar. Það sem veldur því
að viðhald flotans er betra nú, en
áður, og mun vonandi fara enn batn-
andi, tel ég að sé því að þakka, að
sjómenn eru orðnir hlutgengari í út-
gerð en áður, þeir hafa meira sjálf-
ræði og frelsi um hvað gert er við
bát þeirra og keypt af öryggistækj-
um hverju sinni.
En víkjum þá aftur að því sem frá
var horfið. Gagnrýninni. Flestir þeir
sjómenn sem nú má kalla komna af
æskuskeiði, undrast stórlega breyt-
ingar þær, sem orðið hafa nú hin
síðari árin. Þá hafði sízt grunað, er
þeir unglingar við landtöku, voru
sendir fram í stafn í þoku og myrkri
og hvers konar dimmviðri, til að
horfa eftir landi, að sá tími kæmi,
er þeir gætu séð land í 30—40 mílna
fjarlægð, og um leið teiknað sjávar-
botninn undir bátnum, án þess að
opna glugga eða hurð á stýrishúsi.
Þessum mönnum finnst stundum að
hin gömlu og góðu hjálpartæki vera
vanrækt vegna þess, hve treyst er á
hin nýju og fullkomnu. Þeir hafa
nokkuð til síns máls.
Eða finnst þeim, sem til þekkja,
að eins vel sé hirt um að rétta af
áttavita nú og áður? Þær aðstæður
geta þó skapast að réttur áttaviti sé
nauðsynlegur og það sem helzt þarf
að treysta á. Þá er einnig sýnilegt,
að vegmælirinn þjónar ekki eins
miklu hlutverki og áður.
Ekki má gleyma því, að umgengni
við akker og legufæri hefur hrakað
og er fullkomin ástæða til að harma
það, því enn er ekkert nýtt komið í
staðinn fyrir þau. Það vita allir sem
sjó hafa stundað, að góð akker sem
fljótlegt er að grípa til, stóreykur
öryggi skips og skipshafnar. Mun ég
draga niður vandlætingartóninn og
festa nokkur orð á blað í sambandi
við gúmmíbjörgunarbátana. Ég vil
sérstaklega benda á nauðsyn þess,
að vanda umbúðir þeirra eftir beztu
getu. Það skal haft í huga, að þetta
eru dýr og vönduð björgunartæki, en
eru fljót að verða einskisvirði við
illa meðferð. Hætt er við því ef bát-
ur nuddast eða blotnar í umbúðun-
um, þá verði hann ekki það fleyti-
tæki sem til er ætlast ef óhappið
hendir. Það væri því góð regla að at-
huga með ekki löngu millibili hvort
báturinn er vel varinn í þeim um-
búðum sem hann er geymdur í
hverju sinni.
Vissulega mætti skrifa endalaust
um þessi mál, en þar eð þetta átti í
upphafi bara að vera rabb, er þetta
orðið nokkuð langt, því enda ég
þetta með þeirri ósk, að sæfarendur
megi heilir gleðjast yfir góðum afla-
feng með ástvinum sínum í vertíðar-
lokin.
Hafstcinn Stefánsson.
VÍKINGUR
207
L