Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1970, Page 28

Það er eitthvað seiðandi við sjómannslífið, þrátt fyrir erfiðið. Hér er Heljiafell í Vest-
inannaeyjinn fyrir stafni, íklætt léttri vetrarslæðu. Ljósm. Sig. Jónasson.
anda yfirleitt ekki til mikilla
verðlauna, þá eru þó dæmi um
annað. Sveitadrengur á Azoreyj-
um fann flösku rekna á fjöru. I
henni var seðill, er á stóð, að ef
seðlinum væri komið skilvíslega
til ákveðins staðar (address) í
New York, þá mundi finnanda
greiddir $ 1.000. Þetta var ekkert
gabb. Fundarlaunin voru raun-
verulega greidd. Var þetta meira
reiðufé en drengurinn gat unnið
sér inn á tíu árum. Ábyrgðar-
eða umboðsmaður nokkur að út-
varps dagskrá, hafði fleygt flösk-
unni í sjóinn nálægt innsigling-
unni til New York, og var þetta
auglýsinga-brella hans, og náði
hún tilgangi sínum. Flöskuna rak
um 2.500 mílur um Norðui’-At-
lantshaf, uns hún lauk ferð sinni
um strönd Azoreyja.
. Hvers vegna eru einkum notað-
ar flöskur? Svo brothættar sem
þær virðast, eru þó flöskur með
góðum tappa einkar vel sjófærir
hlutir. Flöskur eru sterkar og
endingargóðar, og öruggar í hvaða
öldugangi sem er. Þær standa sig
með ólikindum vel, þó að þær
lendi í brimi, við landtöku á
grýttri strönd.
Skeytaflöskur flýta sér ekki.
Þær lóna sínar krókaleiðir og
komast ef til vill um 10 mílur á
dag. Þó eru dæmi um það, að
flöskur bornar fram af miklum
straumi og sterkum vindi, hafa
komist um 80 mílur á 24 klst.
Sumar flöskurnar komast aðeins
fáar mílur, og snúa við á næsta
aðfalli. Aðrar ferðast þúsundir
mílna. Vitað er um eina flösku,
sem ferðaðist um höfin í 25 ár, og
er hún í skopi nefnd „Hollend-
ingurinn fljúgandi,“ var henni
fyrst fleygt í sjóinn frá togara í
Norðursjónum. — Þessi virðulegi
boðberi hefir margsinnis verið
tekinn upp og fleygt í sjóinn aft-
ur. Hann hefir farið umhverfis
hnöttinn nokkrum sinnum, og
mjög líklegt er, að einmitt nú á
þessari stundu sé hann hoppandi
einhvers staðar á öldum úthafs-
ins.
Árið 1874 sendu japanskir
fiskimenn, ásamt nokkrum félög-
um sínum, út skilaboð í flösku á
leið sinni í leit að földum fjár-
sjóði. Rak flöskunaásömusjávar-
strönd, er þeir höfðu lagt frá ár-
ið 1935, þ.e. eftir 151 árs ferða-
lag.
Wisky-flöskur, bjórflöskur, auk
allskonar annarra gerða af flösk-
um, eru á reki um heimshöfin.
Hugsaðu þér flösku á hvíldar-
lausu reki, sífellt knúða fram af
vegarlausum öldum, vindi og
straumi, en hlýtur þó oftast að
lokum hvíld, á strönd einhvers
lands. Fjöruskoðari einhver verð-
ur hennar var við fætur sér, og
af einskærri forvitni fer hann að
rannsaka, hvort hér sé um nokk-
uð fémætt að ræða. Dæmi er til
um flösku, sem rak frá stað suð-
austur af Cap Horn til vestur-
strandar North Island, New Zea-
land, vegalengd um 10.250 sjó-
mílur.
Fjögur til sex þúsund mílna
rek er ekki óvenjulegt. Fyrir ekki
ýkja löngu var flaska látin í sjó-
inn um 800 sjómílur austur af
Nýfundnalandi, en fannst 31
mánuði síðar á strönd Yucatan í
Mið-Ameríku. Hafði hana þá rek-
ið yfir 6000 sjómílur. Hún barst
fyrst með austur-straumi og
vindi, því næst með suður og vest-
ur straumi, þar til hana að lokum
rak á strönd þessa fjarlæga lands
í hitabeltinu.
Hraði rekaflaskanna er að
sjálfsögðu mismunandi, er það
komið undir vindum og straumi.
Flaska sem lendir á kyrrum stað,
rekur ef til vill ekki yfir eina
mílu á mánuði. Önnur flaska, sem
lendir í Golfstraumnum þar sem
hann er sterkastur, nær ef til vill
5 hnútum, eða allt að 100 sjómíl-
um á dag. Enginn getur þó, með
nokkurri vissu, sagt fyrir um í
hvaða átt flöskurnar berast. Lít-
um á gagnstæða „breytni“ ná-
kvæmlega samskonar flöskur, er
látnar voru samtímis á sama stað
í sjóinn, stutt frá strönd Brazilíu.
Önnur flaut austur eftir í 130
daga og fannst á strönd Afríku.
Hina flöskuna rak norð-vestur og
endaði ferð sína eftir 196 daga í
Nicaragua. — Tvær ílöskur, sem
fleygt var samtímis á miðju At-
lantshafi, lentu á Frakklands-
strönd með naumast eins meters
millibili eftir 350 daga sjóferð.
T bókstaflegum skilningi munu
nú þúsundir flaska með skilaboð-
um á reki um heimshöfin. Hver
getur um það sagt, hve mikilvæg-
ar fréttir þær hafa að færa. í og
eftir fyrri heimsstyrjöldina voru
mörg flöskuskeyti, sem skipbrots-
menn höfðu fleygt í sjóinn, og
bárust til allra hluta heims. Það
er því mjög hugsanlegt, að miklu
fleiri skilaboð hafi verið falin
232
VÍKINGUR.