Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1990, Blaðsíða 35

Líkönin koma og fara
Elstu stafnslíkönin sem varöveist hafa eru af
skipum norrænna víkinga sem herjuðu á íbúa
strandhéraöa Vestur-Evrópu skömmu fyrir árið
1000. Þau hafa varðveist vegna þess siðar nor-
rænna höfðingja að láta heygja sig með skipum
sínum. Víkingaskipin höfðu háan stafn og þar
voru oftast sett útskorin drekahöfuð eða högg-
ormar.
Afkomendur víkinganna, Normannar, sigldu
yfir Ermarsund á 11. öld undir forystu Vilhjálms
bastarðar og tóku land í Hastings á Englandi. Þar
barðist Vilhjálmur við frænda sinn Harald og hét
eftir þann slag Vilhjálmur sigursæli. Þessum
átökum er lýst í myndum í frægum refli kenndum
við Bayeux í Frakkiandi. Á honum má sjá flota
einmastra skipa með skarsúð stefna aö landi og í
stafni þeirra eru ýmist dreka- eða Ijónshöfuð.
Skömmu síðar var engu líkara en sá siður að
hafa stafnslíkön á skipum ætlaði að líða undir lok.
Þetta hélst í hendur við innreið gotnesku stefn-
unnar í byggingarlist fastalandsins en hún kveikti
ma. mikinn áhuga á skjaldarmerkjum. Farið var
að setja hvalbak á skipin og í stað stafnslíkana
skreyttu höfðingjar skip sín með skjöldum sem
festir voru á síðurnar.
Viö upphaf fjórtándu aldar varð enn breyting á
byggingarlagi skipa og hún varð til þess að end-
urreisa stafnslíkönin. í stað einmöstrunga komu
skip með tveimur og jafnvel þremur möstrum og
bugspjóti sem skagaði fram úr hvalbaknum. Und-
ir bugspjótinu var pláss þar sem upplagt var að
koma fyrir einhvers konar dýrahöfðum, gjarnan
með gapandi kjafta.
Á sextándu öld kom galeiðan fram á sjónar-
sviðið en fram úr henni skagaði stefnistrjónan og
þar var kjörið að koma fyrir stafnslíkani. Á flagg-
skipi Sir Francis Drake var til dæmis komið fyrir
gullinni dádýrshind og dró skipiö nafn af henni.
Áhrif úr landi
Á tímum landafundanna harðnaði baráttan um
yfirráðin yfir höfunum til muna og konungar
evrópsku sjóveldanna tjölduðu því sem til var í
þeim slag. Skrautgirnin sem einkenndi þennan
tíma hélst í hendur við innreið barokkstílsins en
honum fylgdi mikið skraut, voldugar línur og heil-
mikil dramatík.
Stundum tók skrautgirnin öll völd af eigendum
skipanna. Til dæmis má nefna skipið Sovereign
of the Seas sem Karl fyrsti Englandskonungur lét
smíða áriö 1637 í þeim tilgangi að eiga síöasta
orðið í samkeppninni um glæsilegasta fley ver-
aldar. Skipið kostaði 40.000 sterlingspund sem
= Sortimo=
SKÚFFUR - KASSAR - BOX
SORTIMO framleiðir eitt það vandaðasta skúffukerfi fyrir fag-
manninn sem völ er á.
SORTIMO SKÚFFUR með borðplötu, lokun og læsingu fyrir
verkfæri o.fl.
SORTMO KASSAR með mis stórum boxum á einni eða tveimur
hæðum. Kassarnir geta verið stakir eða verið í skúffueiningu
með eða án loks, öryggis lokun og læsingu.
SORTIMO BOX eru í fjórum stærðum. Hver stærð er samsett af
tveim mislöngum hillueiningum.
SORTIMO SKÚFFUM - KÖSSUM OG BOXUM er hægt að
raða saman hvernig sem er og setja undir þau hjól.
SORTIMO býður upp á fjölmarga möguleika fyrir lagerinn-
bílinn - skipin - verkstðin - geymsluna o.fl.
Sölu- og þjónustuaðilar
Geisli - Vestmannaeyjum, Glitnir- Borgarnesi
Póllinn - ísafirði, Rafgas - Akureyri
RAFLAGNIR - TÖLVULAGNIR - MÓTORVINDINGAR
VERZLUN - ÞJÓNUSTA
SKEIFAN 3E-F. BOX 8433. 128 REYKJAVlK