Samvinnan - 01.12.1950, Blaðsíða 9

Aöur en hann fór heitn, hafði hann kysst
hana. Klaufalega að visu, en koss var það þó.
hann hitti hana fyrst. Hún hafði mikinn
og dökkan hárlubba, sem náði niður á
herðarnar, augun voru dökkbrún og það
logaði bál í þeim. í fyrsta sinn, er hann
hitti hana, hafði hann fengið undarlegan
sting í brjóstið. Vitaskuld hafði hann áður
kynnzt ungum stúlkum, en þó var þessi
kunningsskapur alveg ný lífsreynsla.
Eftir síðasta dansinn á danspallinum,
hafði hann fylgt henni heim. Hún átti auð-
vitað hjól eins og hann. Það mátti því með
sanni segja, að það var heppni að hann
skyldi hafa komizt yfir „Morgunstjöm-
una“, því að annars hefði hann ekki haft
nein tök á því að fylgja henni heim.
Katrín var bóndadóttir. Hann fór með
henni inn í bæ, og upp á loftið fyrir ofan
eldhúsið, og áður en hann sneri þaðan
aftur, hafði hann kysst hana. Að vísu að-
eins einu smni, og hálf-klaufalega, en koss
var það nú samt.
Og næst, er tækifæri gafst, gerði hann
það almennilega. Honum leizt vel á
Katrínu á vissan hátt, og hann gat ekki
látið vera að hugsa um hana á daginn,
þegar hann var að rista torf. Þá varð hann
aftur var við sviðann í brjóstinu, en hon-
um fylgdi jafnan einhver ólýsanleg gleði.
Það var tuttugu kílómetra leið heim til
hennar, en hann taldi það ekki eftir sér að
hjóla þennan spotta þrisvar í viku til þess
að finna hana. Hvert miðvikudags-, laug-
ardags- og sunnudagskvöld, hittust þau.
Það var sannarleg heppni, að hann hafði
ráð á hjólinu. Hvernig hefði hann annars
átt að hitta hana svona oft? Já, það hefði
margt farið öðruvísi, ef hann hefði ekki
haft hjólið góða....
Katrín og hjólhesturinn — það var ekki
lítil guðsgjöf til handa átján ára unglingi
á einu sumri.
Miðvikudags-, laugardags- og sunnu-
dagskvöld.... En á laugardagskvöld
skeði sá sorglegi atburður, sem lengi skildi
eftir spor í huga hans.
Valdimar hafði heyrt, að ungur maður
í þorpinu nálægt bæ Katrínar, gengi með
grasið í skónum á eftir henni. Hann hafði
líka skilið það, að hann var litinn hálf-
gerðu homauga þegar hann kom hjólandi
á Morgunstjömunni sinni. Hann hafði
heyrt heitingum fleygt, en hafði kært sig
kollóttan. Þeir máttu svo sem reyna að slá
hann niður, ef þeir hefðu kjark til. Hverju
máli skipti það, hvort hann var lífs eða
liðinn, ef Katrín var ævinlega glöð?
Raunar var málið ekki svona alvarlegt.
En þegar hann kom frá Katrínu þetta
laugardagskvöld og hljóp léttilega á bak
reiðskjótanum, gerði hann hörmulega
uppgötvun: Hjólin voru loftlaus og felgj-
urnar námu við harðan veginn. Hann fór
af baki og sá, að búið var að skera gúmmí-
ið sundur á mörgum stöðum. Þetta hafði
þeim tekizt að gera honum til miska.
En við þessu var ekkert að gera, eins og
á stóð, en hjólið bar hann ekki heim þetta
kvöld. Hann varð að ganga alla leiðina og
leiða hjólið. Það voru langir og þreytandi
kílómetrar. En samt var honum undar-
lega létt fyrir brjóstinu. Þetta hafði hann
þá orðið að þola vegna Katrínar, og víst
var það gaman, þrátt fyrir allt.
Það var ekki hægt að gera við skemmd-
irnar. Valdimar varð að panta nýjar slöng-
ur og ný dekk. Fjórtán dagar liðu áður
en hann gat bmgðið sér á bak á Morgun-
stjörnunni á ný. Og þá sneri hann stýris-
gafflinum í átt til bæjarins hennar Katrín-
ar. Hún og aðeins hún átti hug hans allan.
Brátt bar hjólið hann að gerðinu, sem var
umhverfis bæinn. Hann gekk heim og
barði ósköp varlega á gluggann í herbergi
hennar, eins og hann hafði svo oft gert
áður.
En hún kom ekki út, eins og hún var
vön að gera. Og brátt skildi hann, hvað
tafði hana. Upp við húshornið stóð hjól.
Þar hafði hann verið vanur að geyma sitt
hjól. En nú stóð þar karlmannshjól, sem
einhver annar átti.
Þá var ekki um annað að ræða, en snúa
við og halda heim. En hann syrgði lengi
stúlkima með dökkbrúnu augirn, sem
brunnu af innri eldi.
¥jAÐ HAFÐI VERIÐ votviðrasamt þetta
sumar og haust. Torfið komst ekki í
hús, því að það þornaði aldrei. Gamla
torfið beið, og á meðan var ekki hægt að
rista meira. Einn morguninn sagði torfeig-
andinn, að hann hefði ekki meira að starfa
fyrir hann á þessu
hausti. Þeir gætu
rætt saman aftur er
voraði. Þá mætti at-
huga málið.
Valdimar var at-
vinnulaus allan sept-
ember og október
leið líka án þess að
hann hefði nokkuð
fyrir stafni. Að vísu
hafði hann einu og
öðru að sinna heima
við, en kontantarnir
komu ekki þaðan.
Han neignaðist enga
aura lengur og hann
V
\
sá engin úrræði að borga af hjólhestinum.
Orvæntingin bjó um sig í brjóstinu, en
hann sagði ekkert við móður sína. Sá dag-
ur mundi koma, að hún fengi að vita
sannleikann, og hann mundi koma nógu
snemma.
Svo kom nóvember, og nú skuldaði hann
þriggja mánaða afborgun. Kvöld nokkurt
kom sölumaðurinn, sem hafði selt honum
hjólið, heim á hjáleiguna. Hann brosti, en
þó ekki eins vingjarnlega og fyrrum, þeg-
ar kaupin voru gerð. Jæja, sagði hann —
alvarlegur, já næstum strangur, á svip, —
þrjátíu króna afborgun var fallin í gjald-
daga. Gat Valdimar innt hana af hendi nú
í kvöld? Ef ekki — ja — varan var eign
seljandans en ekki kaupandans, þangað
til hún var að fullu greidd. Samkvæmt
samningnum átti fyrirtækið því hjólhest-
inn. Það var óumdeilanlegt.
Samningnum? Leigusamningnum — jú
það var rétt. Valdimar mundi vel, hvað
þar hafði verið skrifað, enda þótt hann
hefði reynt að gleyma því í seinni tíð.
Samningur var samningur, og þessi var
undirskrifaður og löglegur, og við þessu
var ekkert að gera.
—En eg er þó búinn að borga fjörutíu
krónur upp í hjólið, sagði Valdimar, svona
til þess að segja eitthvað.
En hafði hann ekki fengið að nota hjólið
í allt sumar? Fjörutíu krónur voru ekki
mikil upphæð fyrir slíka þjónustu. Líklega
hefur hjólið eitthvað látið á sjá eftir alla
þessa notkun?
—Já, en eg er rétt búinn að kaupa dekk
og slöngur fyrir 25 krónur, hugsaði Valdi-
mar. En hann sagði ekki orð.
Svo tók maðurinn hjólhestinn, sem bar
nafn Morgunstjömunnar, og hélt á brott
frá hjáleigunni. Valdimar stóð á hlaðinu
og horfði á eftir honum, þangað til hann
hvarf í bugðunni, í milli trjánna uppi á
hæðinni.
Þetta voru fyrstu stóru verzlunarvið-
skiptin hans í þessum heimi. Þau höfðu
ekki farið eins vel úr hendi og hann hafði
í fyrstu ætlað, en hann ákvað að iðrast
einskis allt um það. Sumarið hafði líka
verið nokkurs virði.
(Lausl. þýtt).
9