Samvinnan - 01.12.1957, Page 23

þess að sefa hina óðu. Til dæmis voru
látnar fara fram trúarlegar serímóníur
og útdeiling sakramentis, en allt slíkt
kom fyrir ekki. Hið eina, sem yfirvöld-
unum reyndist sæmilega, var að leigja
hljóðfæraleikara, sem látnir voru leika
fyrir dansinum og hemja hann smám
saman með hljóðfæraslættinum, unz
hann sefaðist að lokum. Það varð því
smám saman almenn skoðun, að dans-
æðið væri sjúkdómur, sem yrði að fá að
renna sitt skeið eins og aðrir sjúkdóm-
ar, þ. e. að hinir dansóðu vrðu að fá að
dansa út til þess að sturlast ekki. Til
dæmis er getið um stúlku eina í Basel,
góðrar ættar, sem varð svo dansóð, að
hún neytti varla matar né hvíldar, og
jafnvel þegar hún lagðist örmagna út af,
segir í heimildinni, héldu danshræringar
líkamans áfram eins og krampaflog. Til
þess nú að æði stúlkunnar smitaði ekki
frá sér, létu borgaryfirvöldin loka hana
inni, en með þeim mannúðlega hætti þó,
að fá handa henni tvo fílhrausta dans-
menn, er dönsuðu við hana til skiptis,
unz hún hafði dansað bæði af sér skó og
skinn og féll í öngvit. Henni var komið
í hjúkrun og hresstist brátt. Segir sag-
an, að hún hafi þá verið búin að dansa
viðstöðulítið í heilan mánuð.
Flautuleikarinn jrá Hameln.
En það voru ekki aðeins fullorðnir,
sem gripnir urðu þessu dansæði. Sam-
kvæmt heimildum verða börn dansóð í
bænum Erfurt árið 1237 og í Hameln
rúmum 20 árum síðar. Þar dönsuðu
börnin út úr bænum, út á þjóðveginn og
alla leið til næstu borgar, þar sem þau
hnigu niður örmagna og lágu um allt
eins og hráviði, þar til foreldrarnir tíndu
þau upp og keyrðu heim á vögnum.
Mér þykir sennilegt, að hin fræga
þjóðsaga um flautuleikarann frá Ham-
eln, hann sem seyddi börnin með sér
borg úr borg, eigi rót sína í þessum at-
burði.
A Italíu gekk einnig yfir slíkt dansæði
hvað eftir annað, svonefndur Tarant-
ismi. Því var trúað, að æði þetta stafaði
af biti tarantula-flugunnar og yrði að-
eins læknað með því að stíga mjög hrað-
an dans, og voru konur látnar Ieika und-
ir hann á tambúrínur. Hjátrú þessi er nú
löngu liðin, en eftir eigum við dansinn,
sem við fluguna er kenndur, þjóðdans
ítala, Tarantella.
Eins og ég nefndi áður, er engum blöð-
um um það að fletta, að dansæði mið-
alda átti sér trúarlegar orsakir. Til var
allstór liópur heittrúarmanna, er kallaði
sig Jóhannesar- eða Vítusardansara.
Límburgarkrónikan telur þá til dæmis
Dansinn á brúnni við Utrecht árið 1278.
Tréstunga eftir Michel Wolgemuth frá síðari hluta
15. aldar.
hafa verið 500 í Köln og 1100 í Metz.
Ein helzta trúarathöfn þessara manna
fólst í einhverskonar líkamsskjálfta, sem
minnir mjög á trúaralgléymi kvekar-
anna, og endaði þessi líkamsskjálfti í
trylltum dansi, sem hefur svo smitað frá
sér og valdið blindri múgsefjun. Það er
athyglisvert, að hátíð Jóhannesardans-
aranna er í júní, en það er einmitt í júní
og júlí, sem hinir miklu dansfaraldrar
gengu yfir á miðöldum.
Dansœði á miðöldum.
Dansað á jólanótt.
Eg nefndi það í upphafi máls, að
dansæði hefði stundum, og einkum á
fyrri hluta miðalda, brotizt út í sam-
Þegar unglingar dansa Rock and roll, skortir sízt á spörk, sveiflur og mikil tilþrif. Að „rokka" klukku-
tímum saman er vafalaust mikil þolraun, en það láta iðkendur þeirrar listar ekki á sig fá. — Þessi
mynd var á Ijósmyndasýningu Félags áhugaljósmyndara og þótti með þeim beztu. Myndina tók
Sigm. M. Andrésson.
SAMVINNAN