Andvari - 01.01.1984, Blaðsíða 18
16
BENEDIKT TOMASSON
ANDVARI
skil á. Þar sem þessi skjólstæðingur þingmannsins hafði ekki lækningaleyfi,
voru „lækningar“ hans hrot á lögum. 1 umsögn sinni fer Vilmundur á kost-
um. Hún er í senn lexía í að hugsa og lexía í vísindalegri aðferðafræði, en
jafnframt neyðarlegt, og þó í rauninni fremur góðlátlegt skop, en þá þykir
Vilmundi skörin færast upp i bekkinn, ef sjálft alþingi setur mann á ríkislaun
fyrir lögbrot. — Meginröksemdir Vilmundar í umsögninni er því miður óhugs-
andi að endursegja eða slíta sundur, en undir lok hennar bendir hann á það,
að „lyfjafirmu heimsins mundu keppast um að kaupa slíka uppskrift“, ef gull-
smiðurinn ætti í fórum sínum lyf „stórum virkara öðrum slíkum lyfjum, ef
ekki óbrigðult“. Og ef lyfið „væri raunverulega allsherjarlyf“ við umræddum
sjúkdómi, „veit ég ekki, hver ætti að standa nær því en uppfundningamaður-
inn að hljóta næstu Nóbelsverðlaun i læknisfræði.“ Síðan vendir Vilmundur
sín'u kvæði í kross með svofelldum orðum: „Nú með því að ég veit, hve hátt-
virtri fjárveitinganefnd og Alþingi í heild er annt um, að sem allra flestir
mætir menn fái notið sem allra ríflegastra styrkja úr ríkissjóði, bið ég mikillar
velvirðingar á því, ef umsögn mín um hina umræddu styrkbeiðni þykir koma
þvert á þá vinsælu þjóðmálastefnu . . . Ég hið aðeins þess, að íslenzkum lækna-
vísindum verði sýnd sú nærgætni, að styrkurinn verði ekki veittur í þeirra
nafni á 12. gr. fjárlaga. Hins vegar þætti mér vel mega koma til greina að
veita hann sem listamannastyrk á 15. gr. Er hvort tveggja, að þar hefur löng-
um verið vítt til veggja, og gullsmíði hefur jafnan staðið allra iðna næst listum.
Við þetta bætist, að næg fordæmi eru þess, að einmitt hér hefur alla vega
verðugum styrkþegum löngum verið veitt athvarf og búinn staður, þegar nokk-
ur vandi hefur þótt á að rökstyðja styrkveitinguna skilmerkilega.“
f lögum um lækna frá 1932 segir m. a.: „Allir læknar og þeir, sem hafa
lækningaleyfi, skulu háðir eftirliti landlæknis. Ber honum að gæta þess, að þeir
haldi ákvæði þessara laga, svo og yfirleitt öll ákvæði í heilbrigðislöggjöf
landsins.“
Ekki mun Vilmundur hafa þurft margt að sælda við einstaka lækna vegna
starfa þeirra, að undanskildum héraðslæknum, en framan af átti hann i úti-
stöðum við félagssamtök lækna, Læknafélag íslands (L.f.) og Læknafélag
Reykjavikur (L.R.), en einnig öðru hverju við ritstjórn Læknablaðsins. Meðal
annars neitaði blaðið að birta grein eftir hann árið 1933 og bar því við, að
hann líkti læknum við veðurfræðinga, en það hefur ritstjórunum þótt hin mesta
goðgá. Þeir munu hafa átt við eftirfarandi ummæli í greininni: „Með allri
hógværð verðum við læknar að játa, að gagnvart %0 allra sjúkdóma stöndum
við eins og veðurfræðingamir gagnvart veðrinu. Þeir segja hvar lægðin er og
hverrar áttar er von, en færa ekki til lægðina og breyta ekki áttinni. En eins
og veðurfræðingarnir séu ekki miklir þarfamenn fyrir því.“ Grein sína birti
Vilmundur í Alþýðublaðinu, eftir að Morgunhlaðið hafði einnig synjað honum
um birtingu. Prófessor Guðmundur Hannesson svaraði Vilmundi í þvi blaði,