Andvari - 01.01.1984, Blaðsíða 67

ANDVARI
GRIPIÐ NIÐUR í ÍSLENDINGASÖGU
65
yndi; fór hann út til Staðar, því at þá var svá ástúðigt með þeim bræðrum, at
nær þóttist hvárrgi mega af öðrum sjá.“
Því at þá var svá ástúðigt með þeim hræðrum — segir Sturla og gefur með
því í skyn, að sú vinátta muni ekki endast ævinlega.
Þá bregður hann upp mynd af föður sínum, er sýnir, hve ráðríkur og
skapbráður hann gat verið, en jafnframt viðkvæmur, þegar til alvörunnar kom.
Sturlusynir eru fjórir á ferð og eru komnir ásamt fleira fólki til lauga.r í
Sælingsdal. „Þá bjó Hallr Arason á Höskuldsstöðum. Hann var þar kominn ok
synir hans. Þeir förunautar Þórðar höfðu þar tekit þjóf ok ætluðu at festa upp,
en Hallr ok synir hans kómu honum í brott. Við þat varð Þórðr svá reiðr, at
hann bað ganga at þeim. Guðný móðir hans helt honum ok fleiri menn. Þá
eggjaði hann bræðr sína, Svein ok Sighvat. Þeir Hallr hlaupa at heydes ok
vörðust þaðan. Þar vá Ámundi Bergsson þann mann, er Þórhallr hét. En er
Þórðr vissi þat, þá bað hann þá Svein hætta atsókninni, og var svá gert. Fóru
þeir þá vestr til Saurbæjar ok sættust á víg Jóns [eins frænda Björns, hálf-
bróður Þórðar, er veginn hafði verið]. Þórðr bætti ok þat víg, er Ámundi hafði
vegit, ok settu því máli öllu.“
Eftir þessa fróðlegu lýsingu bætir Sturla við frásögn af enn einu kvon-
fangi föður síns:
„Þórðr Sturluson fekk Guðrúnar, dóttur Bjarna Bjarnasonar, er átt hafði
Þorvarðr inn auðgi; tók hann við henni mikit fé; gerðist Þórðr þá höfðingi.“
En friðurinn stendur aldrei lengi í Islendingasögu. Tvo menn „skildi á
um viðirif á fjalli, ok margt varð þeim til óþykkju.“ Annar þessara manna
var þingmaður Þórðar Sturlusonar, svo að hann verður brátt við mál hans rið-
mn. Endar það með miklum sveitardrætti á sjálfu alþingi, og verða þar at-
hlaup og vígaferli. Varð loks gi’iðum á komið, „en engar urðu sættir á því þingi.
En Páll biskup átti þar mestan hlut at meðalgöngunni.“
Og allt spratt þetta í upphafi, eins og fyrr segir, af ágreiningi um víðirif
á fjalli.
Ekki örlar oft á því, að mönnum blöskri allar þessar fánýtu barsmíðar og
stöðugu herferðir. En svar Gísla gamla Markússonar af Bauðasandi við ávarpi
Gizurar Þorvaldssonar, er létt var umsátrinu um hann í Skálholti 2. janúar
1242, segir mikið eða eins og Sturla lýsir þessu í 155. kapítula sögunnar:
Eftir þat stigu þeir Örækja á bak ok riðu burt.
Ok er Gísli af Sandi reið fram með kirkjugarðinum, þá spurði Gizurr, hverr
þar væri.
Gísli nefndi sik.
„Langt hafa slíkir til sótt,“ sagði Gizurr.
„Nauðsyn þótti á vera,“ sagði Gísli.
„Far eigi oftar at mér,“ sagði Gizurr, „því at þú munt ekki standa yfir
höfuðsvörðum mínum.“
5