Andvari - 01.01.1984, Blaðsíða 17

ANDVARI
VXLMUNDUR JONSSON
15
konar rnál landlæknir kann að fá í hendur. Um þetta veitir málaflokkaskrá
embættisins nokkra vitneskju. Skömmu eftir að Vilmundur gerðist landlæknir,
lét hann hætta notkun bréfadagbókar og tók upp nýja flokkun mála. Skipti
hann þeim eftir efni í 28 flokka, og eru þessir helztir: Embættaskipun og ráðn-
xngar starfsmanna. Eftirlit og eftirlitsgerðir (m. a. við skoðun apóteka). Kæru-
niál. Ferðaleyfi, staðgöngumenn og ferðastyrkir. Skýrslur. Heilbrigðisstarfs-
nxenn aðrir en læknar. Sjúkrahús: Rekstur og rekstrarstyrkir. Sjúkrahús og
læknisbústaðir: Byggingar og byggingarstyrkir. Lyfjabúðir og lyfjaverzlun.
Heilbrigðisstofnanir aðrar en sjúkrahús og lyfjabúðir. Réttarmál. Sóttvarnir er-
lendar og innlendar. Laganýmæli. Reglugerðir, samþykktir og skipulagsskrár.
Erlend bréfaviðskipti. Einkabréf. Ýmis sýnishorn og fyrirmyndir. Rannsóknir.
Yxnis mál. Lækninga- og sérfræðingaleyfi. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin (eftir
að hún kom til).
Dómsmálaráðuneytið var sú stofnun, sem landlæknir átti langmest skipti
við. Mál, sem á milli bárust, voru af mjög mörgu tagi, og verður drepið á fátt
eitt. Landlæknir lét ráðuneytinu í té umsagnir um umsækjendur að héraðs-
læknisembættum og lyfsöluleyfum, þegar umsóknir bárust, og sama máli
gegndi xxm veitingu lækninga- og sérfræðileyfa, eftir að læknadeild háskólans
hafði haft þau mál til umfjöllunar. Sömu málsmeðferð sættu tillögur um svipt-
mgu lækningaleyfa. Ef umsókn um læknishérað barst ekki, eins og fyrir kom,
leitaði landlæknir uppi lækni til bráðabirgða, og sömuleiðis lagði hann sig í
framkróka um að ráða læknum menn til afleysinga, hvort heldur í sumar-
leyfum eða veikindaforföllum, þótt ekki væru slíkar útveganir þá embættis-
skylda hans. Þegar yfirlæknar voru ráðnir að sjúkrahúsum, hvort sem þau
voru rekin af ríki, bæjar- eða sveitarfélögum eða einkaaðilum, lét landlæknir
ráðherra i té mat á hæfni umsækjenda, og var óheimilt að ráða aðra lækna en þá,
sem metnir höfðu verið hæfir. Eins og síðar verða sýnd dæmi um, ritaði Vil-
xnundur ráðuneytinu iðulega um heilbrigðisstofnanir og gerði tillögur um bygg-
ingu þeirra, stækkun og rekstur, og sama máli gegndi um hvers konar heil-
hrigðisráðstafanir, sem hann taldi nauðsynlegar.
Nokkur samskipti átti landlæknir við bæjar- og sveitarfélög, eirikum vegna
heilbrigðissamþykkta og sjúkrahúsbygginga, þar sem um þær var að ræða. Kom
það aðallega til, eftir að ríkissjóður hafði tekið að sér að greiða hluta af bygg-
ingarkostnaði lögum samkvæmt. Ýmsar stofnanir, fyrirtæki og einstaklingar
attu erindi við landlækni, og verður það ekki tíundað.
Nefndir alþingis senda landlækni yfirleitt til umsagnar lagafrumvörp og
þingsályktunartillögur um heilbrigðismál eða mál tengd þeim. Skal nú brugðið
á leik og getið eftirminnilegrar umsagnar Vilmundar um tillögu alþingismanns
í þá veru að veita gullsmið nokkrum ríkislaun fyrir að stunda sjúklinga og
beita við „lækninguna“ mikilvirku, jafnvel óbrigðulu lyfi, sem hann að eigin
sögn hafði fundið upp við sjúkdómi, sem þjáir mannkynið og vísindin vita lítil