Stúdentablaðið - 01.12.1957, Blaðsíða 42
32
STÚDENTABLAÐ
nýgræðinginn og sparka upp grassvörðinn. Þetta er
framtíðin, framtíð hinna skammsýnu. Sagan um
græðgina í fiskinn, svo að stefndi til þurrðar á mið-
unum, er að endurtaka sig með sauðfé á afréttar-
löndum. En þar verður erfiðara að færa út land-
helgismörkin. Við vitum lítið um frjósemi íslenzku
heiðanna annað en, að sauðfé okkar heldur til þar á
sumrin og kemur þaðan oft í góðum holdum á haust-
in. Og því þá ekki að reka ennþá fleiri á afrétt, unz
aðeins kemur smælki í leitirnar, eins og gerðist með
fiskinn? Munurinn er þó samt nokkur. Sjórinn fer
ekki burtu — en soltið eða hálfsoltið fé er viðbúið,
að gangi svo nærri grassverðinum, að hætta verði á,
að hann springi og moldina smám saman blási svo
eða hún skolist burtu.
Landið fýkur. Lítum á upplönd Arnes- og Rangár-
vallasýslna. Sé moldin ekki þegar fokin, er hún á
góðri leið, sennilega fyrst og fremst vegna ofbeitar
liðinna alda. En við skulum ekki halda, að þetta séu
tvö einstæð dæmi, síður en svo. Förum vestur um
land, norður og austur. Alls staðar blasir sama mynd-
in við, moldarbörð og berar klappir, landeyðing og
jafnvel landauðn sums staðar.
Ein skemmtilegustu sveita í nágrenni Reykjavíkur
er norðan Þingvallavatns og sunnan. Það eru aðeins
rúmlega 50 ár síðan enn var talað um skóg í þeirri
sveit. Og í dag? Lágvaxið og rytjulegt birkikjarr,
þar sem bezt er, moldarflög og gróðursnauðir melar
annars staðar. Enn sjáum við árangur þúsund ára
búskapar á íslandi. Enn í dag sést sama hjarð-
mennskan og fyrr á öldum. Sama rányrkjan. Sami
hugsunarhátturinn: Við lifum ekki um aldur og ei-
lífð. Já það má nú segja, að menn lifi hér fyrir líðandi
stund. Framsýni og víðsýni, það er það, sem vantar.
Menn verða að hugsa öld, jafnvel aldir fram á við.
í þúsund ár hefur menning þróazt í þessu landi. Hún
getur vel þróazt í önnur þúsund ár. Hver veit? En
varðveitum við ekki moldina, glötum við menningu
okkar og fólkinu líka. Fólkið flýr til betri lífskjara
jiangað, sem rányrkju heimsins hefur ekki enn tekizt
að verða náttúrunni yfirsterkari.
Við verðum að hverfa frá hjarðmennsku til nútím-
ans, hverfa frá rányrkju og ofbeit — hefja land-
græðslu, ekki aðeins garðyrkju, heldur landgræðslu
í stórum stíl. Við verðum að fá hina fullkomnustu
þekkingu meira í þjónustu okkar. Moldin okkar gefur
FRÁ RITNEFND
Að þessu sinni er engin grein um handritamálið
í Stúdentablaði 1. desember. Islendingar eru ein-
huga í handritamálinu, og virðist nú skriður vera
að komast á það í Danmörku. Ritnefnd taldi því
ekki rétt, að skrif yrðu um handritamálið í þessu
blaði, enda hafa stúdentar áður reifað þetta mál í
blaði sínu mjög rækilega og ríkisstjóm Danmerkur
nú tekið málaleitan Islendinga um lausn handrita-
málsins til meðferðar. Engu að síður taldi einn
nefndarmanna, Unnar Stefánsson, að -ritað skyldi
um handritamálið í blaðið.
Ritnefnd telur rétt að geta þess, að fullt sam-
komulag varð ekki í nefndinni um efni þessa blaðs.
Tveir nefndarmanna, Finnur Hjörleifsson og Unn-
ar Stefánsson, lögðu til, að blaðið yrði helgað sjálf-
stæðismálum íslendinga með sérstöku tilliti til er-
lendrar hersetu á Islandi og yrði ólíkuni sjónar-
miðum í málinu veitt jafnt rúm. Aðrir nefndar-
menn töldu áhugaleysi ríkja um þetta mál meðal
stúdenta og forystumanna þjóðarinnar og vísuðu
tillögunni því frá, en lögðu síðan til, að blaðið
fjallaði einkum um akademískt frelsi, ritfrelsi og
önnur svið andlegs frelsis og mannréttinda. Var
það samþykkt án mótatkvæða. Ekki náðist alger
eining um alla þá, er rita skyldu í hlaðið. Að öðru
leyti hefur samvinna nefndarinnar verið lýtalaus.
Ritnefnd þakkar öllum þeim, sem greinar skrifa
í blaðið eða stuðlað hafa að útkomu þess á annan
hátt. Sérstaklega þakkar nefndin starfsliði Prent-
smiðjunnar Hóla hf. lipurt og gott samstarf.
enn af sér svipuð verðmæti og sjórinn kringum land-
ið. Við verðum því að fara varlega með hana, sýna
henni alúð og umhyggju, kynnast eðli hennar og
eiginleikum ekki síður en sjávarins, moldin stendur
okkur jafnvel ennþá nær. Gleymum við uppruna okk-
ar, er menningu okkar og sjálfstæði hætta búin, því
að: „Af moldu ertu kominn, að moldu skaltu aftur
verða.“
Stórþjóðirnar í austri lifa á fornri frægð; við er-
um aðeins smáþjóð, en — við lifum líka á fornri
frægð.
Vöknum, hefjumst handa, klæðum landið grösum
og skógi á ný. Landið fýkur undan fótum okkar.
Stöndum vörð um íslenzka mold og íslenzka menn-
ingu. Heill íslands er í veði.