Fálkinn - 09.01.1963, Síða 12
— Komdu blessaður og gakktu inn.
Við skulum vita hvort hún Gerða á
ekki sopa á könnunni, ég er að loka
hvort sem er, — þetta er búið í dag,
sagði Jens Kristjánsson um leið og
hann greip fat með fiskflökum og
hellti úr því í stamp á gólfinu.
— Hvort ég sé búinn að vera lengi
í þessu? Já, ég er að drepa þá alla af
mér, nema Steingrím. Hann er eldri
en ég, en í þessu er maður búinn að
vera í næstum þrjátíu ár, væni minn,
að selja fisk og þar áður alltaf í fiski,
— á togurunum eftir að þeir komu og
þar áður á skútunum og árabátunum,
alltaf í fiski.
Hafnfirðingum er óþarft að kynna
Jens fisksala Kristjánsson. Þeim finnst
12 FALKINN
ábyggilega eins sjálfsagt að Jens selji
fisk í búðinni við Reykjavíkurveg, og
að Hamarinn sé á sínum stað. Þó er
Hamarinn sem að líkum lætur eldri
Hafnfirðingur, því Jens er ættaður úr
öðrum firði og stærri; hann er Breið-
firðingur.
Þau Gerða og Jens húa á Nönnu-
stígnum í húsi, sem er eins og húsin
í Hafnarfii’ði voru flest fram að síðari
heimsstyrjöld reyndar lengur, því
margir héldu tryggð við hið hefð-
bundna byggingarlag þeirra í Firðin-
um. Þetta eru timburhús með risi, oft-
ast máluð í Ijósum lit og þessi hús hafa
gert Hafnarfjörð að hlýlegum bæ og
þau hafa sál. Eitthvað sem nýju stein-
húsin vantar.
r
■— Þú vilt vita hvað ég var að
bedrífa í Grimsby árið 1911. Ég fór
þangað á togara, við sigldum þangað
með aflann. Manni fannst þetta mikið
ævintýri.
f London 1911.
Svo fórum við fjórir til London.
Okkur langaði til að sjá þá miklu borg.
Þar fórum við í neðanjarðarlest. Þær
voru þá fyrir stuttu teknar í notkun.
Svo fórum við aftur með lest til Grims-
by. Þá var búið að selja. Við stóðum
við eitthvað þrjá eða fjóra daga. Ég
var mikið með Halldóri frá Möðruvöll-
um í Kjós. Okkur leiddist báðum sjopp-
urnar.
— Nei, ég drakk aldrei brennivín.
Hef alltaf verið á móti brennivíni, og
hafði ekkert gaman af „búllunum“. Ég
fór hins vegar á söngskemmtanir og bíó
og í leikhús. Aðalsjoppan í Grimsby
hét „Empire“. Það var ljóta sjoppan.
Eða þá kvenfólkið sem þar var.
— Hvort mér hafi ekki litist á þær?
Nei og aftur nei.
— Iiann þorir ekkert að segja þér
frá Grimsby þegar ég heyri til, segir
Gerða, sem í þessu kemur inn með
kaffið.
— Það er ekkert leyndarmál. Ég
hafði engan áhuga fyrir sjoppunum, en
manni þótti gott að sigla. Hlakkaði til
þess allt árið því þetta var hvíld frá
þrældómnum á fiskiríinu; það var oft
ekkert sældarlíf áður en vökulögin
komu.
Upphafið.
— Já, það er bezt að byrja á byrj-
uninni. Ég er fæddur í Bár í Eyrarsveit
1888, einn fimmtán systkina og eini
strákurinn. Ég var látinn heita Jens í
höfuðið á séra Jens á Setbergi. Það
klóklega var að hann ætlaði að kenna
mér til prests. Ég varð nú samt aldrei
prestur. Aðeins fimm af okkur syst-
kinunum komumst á legg. Hin dóu í
bernsku. Foreldrar okkar voru Sigur-
lína Þórðardóttir og Kristján Þorsteins-
son. Þau fluttust síðar að Máfahlíð í
Fróðárhreppi. Maður fór snemma að
vinna og á skútu fór ég þrettán ára.
Sú skúta hét Kiðey og var gerð út frá
Flatey en við lögðum upp á Patreks-
firði. Við vorum á handfærum og ég
hafði mikið upp úr mér eftir því sem
þá gerðist. Þetta var árið 1901.. Ein-
hvern veginn fór það svo að ég lærði
aldrei neitt nema það, sem ég hafði
lesið í bókum. Var aldrei í skóla nema
nokkra tíma hjá séra Jens á Setbergi.
Skútuskak.
Maður var næstu árin á skútum á
sumrin og heima á veturna.
Ég var formaður á árabátum heima
á veturna. Þá réru þeir hjá mér sem
ég var svo með sem skipsctjórum á
sumrin. Sérstaklega man ég eftir Sig-
urði Eggertssyni skipstjóra sem var
hjá mér með drengina sína. Var sæmi-
lega fiskinn og þetta gekk allt vel.
Það var hálfgert sklarkaralíf á skút-
FÁLKINN
ræiir vií Jens Kristjánsson,
fisksata í Hafnarfirii, sem Sengi var á
skútum, árabátum og toguriím ...