Fálkinn - 11.10.1965, Blaðsíða 26

MESTU fjallgarðar heimsins girða Ind-
af í norðri allt austan frá landamær-
um þess við Burma og Kína vestur að há-
lendissvæðum Afganistan. Vegna þessara
fjalla voru almennar mannaferðir löngum
torveldar af svæðum norðan fjallanna og
suður á láglendið. Þjóðflutningar niður á
Indlandsskaga hafa aldrei komið úr norðri.
Mongólskar þjóðir hafa jafnan búið austur
undan og lítið flutt sig til. En aðalleiðir
inn á skagann voru fjallaskörðin í vestri
eða norðvestri. Um þau steypist hver þjóða-
aldan af annarri yfir Indland, og þar um
fóru innnrásarherir er ógnuðu öryggi frið-
samra íbúa láglendisins.
Norðan fjallanna í Tíbet, hefur alltaf
búið fólk af mongólsku kyni, en vestur
undan og á Indlandi eru arískar þjóðir.
Þessar þjóðir hafa mætzt og blandazt
hingað og þangað í fjallsvæðunum, því að
þótt ekki væri um að ræða leiðir sem
færar væru herjum og heilum þjóðum í
flutningum þá voru þær sumar nögu góð-
ar fyrir hvei’sdagslegar
samgöngur, verzlun og
menningarleg skipti.
En völundarhús fjall-
anna hefur líka fóstrað
marga kynlega ættbálka.
í sumum fjalladölum hafa
litlir hópar einangrazt eða
orðið eftir. Þar er því ekki
aðeins um að ræða mikla
fjölbreytni í landslagi
heldur líka í fólkinu, sið-
unum og trúarbrögðun-
um.
Víðast er landslag þann-
ig á landamærum Tíbets
og Indlands að það er
nokkurn vegin skýrt hvar
eðlileg landamæri liggja.
Þó er það alls ekki alltaf
á vatnsskilum. Sums stað-
ar hagar svo til að Tibet
tilheyra eðlilega dalir sem
liggja suður úr fjöllun-
um, með ám sem falla
suður úr. Þannig er til
dæmis í Chumbidal. Að
norðan er tiltölulega auð-
veld leið niður í þennan
dal yfir háfjöllin, en síðan
lokast hann í ófærum
gljúfrum, þar sem áin
fellur niður í Bhutan.
Samt er um þennan dal
ein auðveldasta sam-
gönguleiðin yfir fjöllin,
því að vestur úr honum
yfir tiltölulega lágan
fjallaskaga liggur vegur
niður í Sikkim, næsta dal
fyrir vestan sem aftur á
móti lokast upp til fjall-
anna en opnast niður í
áttina til láglendisins.
Það er á þessum slóðum
sem fyrir skömmu var
óttazt að Kínvei’jar
mundu ef til vill gera
árás, og það var þarna
sem þeir heimtuðu að
Indverjar rifu öll hern-
aðarmannvirki.
Það er rigningasamt í
Chumbi þegar monsún-
inn er yfir. Það er einnig
votviðrasamasti og hlýj-
asti blettur Tíbet. Fólkið
í Chumbi er hreinir Tíbetar, glaðlynt
hressilegt í framgöngu, dulhneigt og gefið
fyrir heimspekilegar vangaveltur, og auð-
vitað hjátrúarfullt.
í Sikkim er fólk miklu meira blandað.
Yfirstéttin hefur þó löngum verið tíbezk
að uppruna, og maha-rajan af Sikkim er
tíbezkur og við hirð hans var til skamms
tíma töluð tíbezka, þó að Sikkim sé nú í
sambandi við Indland og hafi alltaf sakir
landslagsins verið það. I skógurn Sikkim
búa mjög frumstæðir þjóðflokkar, fólkið
er Búddatrúar og ber öll einkenni þess að
tilheyra fjallaveröldinni, Himalaja, en ekki
Indlandi sjálfu.
Annað svæði sem oft er um rætt í
fréttum frá landamæradeilum Kínverja og
Indverja í Himalaja er Ladak. Það liggur
vestur undir Kashmir hátt í fjallgarðinum,
byggt tíbezku fólki, en hefur tilheyrt Ind-
landi. Það er eina landsvæðið á Indlandi
þar sem ibúarnir eru flestir tíbezkir.
Annars staðar í Himalaja er víðast um
að ræða aðrar mongólskar þjóðir, flestar
frumstæðari en Tíbetar.
Ladak hefur stundum verið kallað Litla-
Tíbet, og í Tíbet var löngu sagt að fjöl-
kynngi og galdur væri hvað mest út-
breitt þar, en yfirleitt báru þeir út að
landamærasvæðin væru verri í þessu til-
felli en Tíbet sjálft.
Kynblendingsstúlkur af indversku og
tíbezku þjóðerni.
26 FÁLKiNN