Fálkinn - 10.01.1966, Qupperneq 5

Sigurður Friðþjófsson,
fréttastjóri Þjóðviljans.
Þorsteinn Thorarensen,
fréttastjóri Vísis.
Matthías Johannessen,
ritstjóri Morgunblaðsins.
þótt vissulega mætti sitthvað
tína til:
Hafís lagðist að Norðurlandi
í ofanverðum marzmánuði,
fyllti firði og flóa og lokaði
siglingaleiðum. Sumir nefndu
hann mesta hafís í hálfa öld og
þótti þetta að sjálfsögðu tíðind-
um sæta; ýtti ögn við mönn-
um í heimilishlýju þeirra og
velsæld.
Er sumri tók að halla fluttu
blöðin fregnir af mesta áfengis-
smygli, sem vitað er um. Mörg-
um sæmdarmanni þótti þá —
og ekki að ástæðulausu — sem
vixill heiðarleikans í þessu
landi hefði endanlega verið af-
sagður.
Fréttin um Skarðsbók kom
skemmtilega á óvart, þótt þeir
sem við blöðin starfa vissu
hvað klukkan sló nokkru áður
en kaupin voru kunngerð. Hún
er án efa það sem mestan fögn
uð vakti af öllu því mikla
fréttamagni, sem blöðin létu á
þrykk út ganga á árinu.
Sumum kann að virðast bros-
legt að gefa sýknt og heilagt
út ávísanir á aldagamla frægð
og menningu. En hvað annað
skyldi vera vænlegri hvatning
til nýrra afreka og megna að
forða okkur frá umkomuleysi
í allsnægtum?
Vísir:
MÉR finnst að bókauppboðið
í London, þegar Skarðs-
bók var seld hafi verið mesta
frétt ársins 1965. Víst hefur
Sigurður Benediktsson selt
margar merkilegar bækur á
árinu, en ætli Skarðsbókar-
salan verði þó ekki í sérflokki
á því sviði. Hugsið ykkur 4,3
milljónir króna fyrir þessa bók,
sem þó er tiltölulega ómerkileg
móti öilum dýrgripunum sem
við „eigum“ enn í Kaupmanna-
höfn. Dýr skyldi þá Sæmundar-
Edda.
Ef til vill minnist ég þessa
atburðar, af því að ég átti áður
svo margar skemmtilegar pers-
ónulegar minningar frá hand-
ritamálinu, dvöl í Árnasafni og
viðræður við sjálfan erkióvin-
inn Bröndum-Nielsen í forsal
Konunglegu bókhlöðu.
En þó verður sala Skarðs-
bókar ennþá stærri frétt vegna
þess, að hér var svo mikið í
húfi, ekki aðeins skrælnuð
skinnblöð eða nokkrar milljón-
ir krória, heldur var hér teflt
um heiður íslands. Gat það ver-
ið að íslendingar létu á tímum
þegar síldargróðinn hrúgast
í land, þetta eina tækifæri ald-
anna ónotað til að verða hæst-
bjóðendur, þegar þegar eigin
frægð og virðing yrði lögð
undir hamarinn.
Ég get sagt það hér, að það
var talsverð spenna og eftir-
vænting ríkjandi, þegar náJg-
aðist hádegi þennan dag og
við biðum eftir símtalinu frá
London. Lokunartími blaðsins
eða „deadline" eins og það
er kallað var kominn, en gat
ég nokkuð annað gert, en
að biðja menn að halda öiiu
opnu. Og loks kom samband-
ið, það var ágætur vinur Vísis,
Björn Björnsson kaupmaður
í London, sem margsinnis hef-
ur sýnt okkur, að hann er bet-
ur búinn en margur blaða-
Framh. af bls. 37.
Morgunblaðið:
MÉR koma fáir atburðir i
hug sem eru stórum merk-
ari en aðrir. Ég held að 1965
sé einna helzt ár lítilla inn-
lendra atburða sem þó hafa
sumir hverjir verið blásnir upp
eins og stórtíðindi væru. Marg-
ar slíkar sápukúlur eru nú
þegar teknar að hjaðna.
Fundur Vínlandskortsins er
auðvitað eftirminnilegur at-
burður sem snertir sögu okk-
ar og afgreiðsla handritamáls-
ins var mikill gleðiauki öllum
íslendingum, en vafasamt að
télja það innlendan atburð.
Aftur á móti var fundur Norð-
urlandaráðs í Rvík. snemma
á árinu tímamótaviðburður í
sögu okkar og afstöðu til frænd-
þjóðanna. Sem blaðamanni
þótti mér hvað skemmtilegast
að fylgjast með þessu merka
þinghaldi. Það var örvandi
framlag til norrænnar sam-
vinnu sem ég tel við eigum að
hlúa að og efla eftir megni.
Samneyti og vinakynni við
Norðurlandaþjóðir eru heil-
næmt mótvægi við stórþjóða-
áhrifum hér á landi.
Óvenjumargir svipmiklir og
eftirminnilegir samtímamenn
hafa látizt á þessu ári, ég
nefni aðeins andstæðurnar séra
Bjarna Jónsson og prófessor
DungaJ, sem þó áttu kannski
meira sameiginlegt en flesta
grunar.
En kannski verður mér hvað
minnisstæðust leitin að Jóhanni
Löve, ekki sízt fyrir þá sök
hve vel tókst til í lokin. Ég hef
persónulega reynslu fyrir því
— hana fékk ég nú skömmu
fyrir hátíðarnar — að forráða-
menn lögreglunnar í Reykja-
vik og slysavarna eru í senn
hugljúfir drengskaparmenn og
frábærir skipuleggjendur, er
voða ber að höndum. Um
leið og ég sendi Jóhanni Löve
og fólki hans jólakveðjúr minn-
ist ég þeirra manna sem á erfið-
um tímum í svartasta skamm-
deginu hafa sannfært mig um
að fórnarlund og náungakær-
leikur eru enn meginstrengur
í okkar annars kvíslóttu samtíð.
Sú persónulega reynsla þykir
mér markverðust niðurstaða
ársins 1965.
Reykjavík, 23. des. 1965.
Matthías Joliannessen.
Þjó5vil|inn:
AÐ sem ég myridi segja að
væri stærsta fréttin var
stöðvun síldveiðanna í maí, er
síldarskipstjórar sigldu skip-
um sínum til hafna til að mót-
mæla sildarverðinu og bráða-
birgðalögunum um skattlagn-
ingu bræðslusíldar.
Fyrst og fremst þá kom þessi
frétt svo mjög á óvart. Að vísu
vissu menn að sjómenn og skip-
stjórar voru mjög óánægðir
með þessa verðákvörðun, en ég
hugsa að fæstir eða engir hafi
búizt við að nást myndu slík
samtök um mótaðgerðir, þar
sem skipin voru dreifð úti á
miðunum.
Þessar mótmælaaðgerðii báru
svo þann árangur að ríkis-
stjórnin var knúin til að falla
frá bráðabirgðalögunum og sjó-
menn fengu nokkra leiðrétt-
ingu mála sinna.
Nú getur auðvitað verið að
gerzt hafi stærri atburðir, en
þeir áttu sér þá langan aðdrag-
anda og komu fréttir af þeim
ekki eins á óvænt og þessi frétt
um stöðvun síldveiðanna.
FÁLKINN 5