Fálkinn - 07.03.1966, Blaðsíða 18

EFTIR níu ára hjónaband yfirgaf hann hana og börnin
vegna annarrar konu. Nú ætlar hann að kvænast henni.
Þau eru þegar íarin að búa saman. Hann er hamingjusamur
í hinni nýju tilveru og virðist ekki sakna neins frá þeirri
gömlu, ályktar hún, bitur í bragði.
Það eina, sem hann fer fram á, er að viðhalda tengslunum
við börnin. Og það eina, sem hún óskar eftir, er að geta neitað
honum um það.
— Við eigum ekki að valda börnunum meiri þjáningu en
nauðsynlegt er, segir hann. — Þau þarfnast þess að hitta
mig öðru hvoru.
— Þá hefðirðu átt að vera kyrr hjá okkur þeirra vegna,
segir hún. þau komast bara í uppnám af að vera hjá þér í
nokkra klukkutíma. Þau eru óhlýðin í fleiri daga á eftir
og full af þvermóðsku við mig. Þú ert elsku pabbinn, sem
gefur gjafir og ert alltaf í góðu skapi. Ég verð leiðinlega
mamman, sem oft er þreytt og döpur. Hvorki börnin né ég
höfum gott af því, að þau umgangist þig.
— Þú hefur engan rétt til að neita mér um að sjá þau,
segir hann. Það stendur í skilnaðarskjalinu, að þú eigir að
leyfa mér að viðhalda tengslunum.
— Sem móðir þeirra ber mér að hugsa um velferð þeirra,
segir hún. Þau hafa illt af að vera í stöðugum reipdrætti
milli okkar.
En í hjarta sínu er hún aðallega hrædd. Börnin er það
eina, sem hún á. Og hún veit að þeim þykir vænt um föður
sinn og skemmta sér alltaf vel hjá honum. Einhvern daginn
vilja þau kannski heldur flytja til hans. Ef til vill kemur
einnig að því, að þau yfirgefa hana.
Hún þorir ekki að ljúka við hugsunina. Finnur aðeins ótt-
ann ...
Tilsýndar getur svo virzt, sem báðir skilnaðaraðilarnir séu
upptendraðir af heilagri umhyggju fyrir „velferð" barnanna.
í rauninni verða böx-nin í þessu tilviki, sem svo mörgum
öðrum notuð sem baráttutæki í lokauppgjöri foreldranna.
★ BARNIÐ ER TYLLIÁSTÆÐAN.
Faðir og móðir hegða sér eins og konurnar tvær. sem
Biblían greinir frá: Þegar þær fullyrtu báðar, að vera móðir
barnsins og börðust um eignaréttinn á því, lét dómarinn sækja
svei’ð og bjóst til að kljúfa bai'nið í tvo helminga og gefa
konunum sinn hvorn. Önnur konan afsalaði sér „rétti“ sínum
af frjálsum vilja — og Salomon konungur dæmdi henni barnið.
Það er alls ekki víst að konan hafi verið hið líffræðilega
móðir barnsins, en eins og Berthold Brecht kemst að orði
þegar^hann endurskapar þessa gömlu sögu í sjónleiknum
„Krítarhringurinn“: „Börnin eiga að tilheyra hinum móður-
Iegu.“ Og það er ekki svo sjaldan faðirinn.
Við getum ekki leyft okkur jafn róttækar aðferðir og Salo-
mon konungui’, en við getum litið ofui'lítið nánar á ástæðurn-
ar, sem hinir fullorðnu bera fram. Hvers vegna ættu börnin
ekki að hafa gott af að hitta föður sinn? Jú, móðirin segir,
að þau verði óhlýðin og þver eftir að hafa verið hjá honum.
En hún veit einnig, að þeim þykir mjög vænt um hann
skemmta sér með honum og vilja fara til hans. „Ef til vill
þykir þeim svo vænt um hann, að þau vilji heldur búa hjá
honum,“ Svo þegar móðirin neitar föðurnum um að hitta
börnin, byggist það ekki á umhyggju fyrir velfei’ð þeirra,
heldur á óttanum um, að þau kunni að taka hann fram yfir
hana.
Eftir skilnað hafa oft báðir foreldrarnir sektartilfinningu
gagnvart börnunum. Að vísu virtist þeim ekkert koma til
greina nema skilnaður, — en var það rétt gagnvart börnun-
um? Gerði ég í raun og veru allt sem ég gat, til að bjarga
hjónabandinu? spyrja þau bæði í eigin bai’m. Var það ef til
vill einnig niín sök, að svo fór sem fór og kemur það nú niður
á börnunum?
★ BARNIÐ ER DÓMARINN.
Dómstólar okkar hafa þá einkennilegu reglu, að dæma
nærri undantekningarlaust móðurinni umráðaréttinn ; yfir
barninu, jafnvel þegar augljóst er, að faðirinn muni jafn
FALKINN