Tímarit iðnaðarmanna - 01.01.1975, Side 46

gerðar. Gagnstætt því sem er hér á landi, þar senr
skortur á upplýsingum er lielsta vandamálið í þess-
um efnum, telja svíar nú vera of langt gengið í
gagnasöfnun og þurfi því að velja meira úr það
sem máli skiptir, en sleppa öðru. Vakin var athygli
á því, hve mikla vinnu fyrirtækin þurfa að leggja
á sig til að fylla út alls konar eyðublöð og veita
upplýsingar vegna skattainnheimtunnar. Er í þvi
sambandi sérstaklega bent á hve hart þetta komi
niður á smáiðnfyrirtækjum og iðnmeisturum, sem
oft þurfi að leysa þessi störf af hendi á kvöldin og
í öðrum frítímum sínum. Er þetta talið ósann-
gjarnt og ekki talið óeðlilegt að greiðsla komi fyr-
ir. Þá var bent á, að hið opinbera heimtar alls
konar upplýsingar í öllum mögulegunr tilgangi
og er talið að upplýsingasöfnunin sé farin að ganga
allmikið út í öfgar. í umræðum á þinginu var
undirstrikað, að oft á tíðum tekur langan tínra að
fylla út hin ýmsu eyðublöð, sérstaklega vegna þess,
að bókhald fyrirtækjanna er ekki aðlagað hagtöflu-
þörfinni. Þannig væru upplýsingarnar, sem urn er
spurt ekki á takteinum og því oft erfitt og tafsamt
að finna þær. I umræðunum var einnig undirstrik-
að og lögð mikil áhersla á, hve þýðingarmikið sé
að ákveðnar upplýsingar séu til um atvinnulífið
og þeim safnað reglulega á einn stað, til þess að
fyrirtækin, samtökin og hið opinbera gætu byggt
ákvarðanir sínar á traustum grunni. Hins vegar
samþykkti þingið að fela stjórninni að vinna að
því að fá hið opinbera til að einfalda upplýsinga-
söfnunina í samræmi við þær hugmyndir, sem fram
komu í ályktunum þingsins.
í tveimur ályktunum er rætt urn launatengdan
kostnað og vakin athygli á því, að sífellt færist í
vöxt að launþegar og stjórnmálamenn í Svíþjóð
vilji leysa fjármögnunarvandamál með launatengd-
um gjöldum. Bent var á að hér væri hættuleg þró-
un á ferðinni af tveimur ástæðum. í fyrsta lagi
hefðu launþegar enga hugmynd um hvað þeir í
raun og veru kosta fyrirtækin. Var samþykkt að
stjórn Sænska iðnsambandsins beitti sér fyrir gerð
eyðublaðs með sundurliðun launakostnaðar og
launatcngdra gjalda, sem fyrirtækin gætu notað
sem launaujrpgjör fyrir starfsmenn sína. Þá var í
öðru lagi bent á, að hin háu launatengdu gjöld ýta
verulega undir stofnun svartamarkaðsfyrirtækja og
skapa þannig veruleg vandamál. Þegar launatengd-
ur kostnaður er orðinn hár, skapast skilyrði fyrir
þá, sem vilja stunda ólöglega starfsemi og selja
mönnum vinnu og þjónustu án þess að upp sé gef-
ið til skatts og er launatengdu gjöldunum þá oftast
sleppt. Vakin var athygli á því hvernig launþegar
nota sér þetta, og vinna sjálfstætt utan reglulegs
vinnutíma. Eins og fram kemur hér að framan, var
einnig rætt um þetta á Norræna iðnþinginu 1974
og hafa samtökin á öllum Norðurlöndunum vax-
andi áhyggjur af þróuninni í þessum efnum.
í tillögu að ályktun frá framleiðendum í stein-
steyjruiðnaði var vakin athygli á þeim margvíslegu
málaflokkum, senr eru sameiginlegir hjá Sænska
iðnsambandinu og iðnrekendafélaginu. Segir þar,
að jrótt ekki séu rnjög rnörg fyrirtæki í báðum
samtökunum, þá sé það þó til og hafi það liaft í
för með sér nokkur vandamál. Lagði félagið til,
að gert væri stóraukið átak í því að auka sam-
vinnu milli sanrtakanna og jafnvel yrði hugað að
samruna þeirra. í greinargerð stjórnar Sænska iðn-
sambandsins varðandi þetta mál er á það bent,
að margt hafi verið gert til að auka samvinnu
þessara samtaka á undanförnum árum. Hins vegar
taldi stjórnin rétt að ekki væri nóg að gert og
lagði því til, að tillagan væri samþykkt. Stjórnin
lagði þó áherslu á í umsögn sinni, að ávallt væri
um einhvern áherslumun að ræða í baráttu félags-
samtaka í einstökum málefnum. Þannig einbeitti
Sænska iðnsambandið sér fyrst og fremst að því að
gæta hagsmuna lítilla og meðalstórra fyrirtækja, og
hefði að þessu leyti sérstöðu. Væri þetta sérstaklega
mikilvægt þegar rætt væri um samruna samtakanna
og væri Ijóst, að Sænska iðnsambandið myndi halda
last við að gæta hagsmuna þessara fyrirtækja, jafn-
vel þótt um aukna samvinnu við önnur samtök
yrði að ræða. Þingið samþykkti að fela stjórninni
að vinna enn frekar en gert hefur verið að því
að auka samvinnu samtakanna, bæði að Jrví er
varðar dagllegt samstarf Og sameiginlega stefnu-
mótun í þeiin málaflokkum, sem samciginlegir eru.
í einni ályktuninni, sem fjallar um rétt til að
stofna og reka fyrirtæki og um löggildingu, er því
haldið fram, að Jrað frjálsræði, sem ríkir í Sví-
þjóð um rétt allra til að stofnsetja fyrirtæki, beri
að taka til endurskoðunar. Telur félagið, sem
þessa ályktun bar fram, að Jjað sé ekki óeðlileg
krafa, að sá sem vill setja á stofn fyrirtæki, ætti
að hafa áður hlotið viðurkennda menntun í þeirri
grein atvinnurekstrar, sem hann hyggst reka fyr-
irtækið í. Þannig Jjyrfti viðkomandi að geta sann-
að tæknilega, faglega og viðskiptalega Jrekkingu lil
að öðlast rétt til að stoína fyrirtæki. í ályktuninnl
segir, að til Jress að tryggja sem liæfasta atvinnu
rekendur Jrurfi Jrví að setja um þetta löggjöf. Er
! þessu sambandi bent á vandann, er stafar ai:
svartamarkaðsfyrirtækjunum.
Stjórn Sænska iðnsambandsins fjallar ítarlega um
Jjessa ályktun. Segir Jrar, að stjórnin hafi all víða
átt tækifæri til að ræða þett.a mál með áhrifaaðilum
innan Svíþjóðar, og eru nefnd nokkur dæmi slíks.
Kemur og fram í umsögninni, að nokkur áhugi
hefur verið á að gera kröfur um hæfni viðkomandi
atvinnurekenda, þótt ekki hafi ennþá tekist að íá
46