Vikan - 18.07.1963, Blaðsíða 47

„Ég tek ekki við neinu án þess
að gefa eitthvað í staðinn. Ann-
ars naer sá sem gefur tangarhald
á manni.“
„Ég skil. En ég hef ekki verið
að dunda við þessar myndir í
þeim tilgangi að selja þær. Ef þú
vilt þær, getur þú fengið þær
fyrir ekki neitt.“
„Nei. En ég vil fá þær í skipt-
um fyrir vodka. Ef ég tæki við
þeim fyrir ekki neitt, þá næðir
þú tangarhaldi á mér.“
„Allt í lagi. Um hvað eigum
við þá að semja?“
„Ég fæ fimmtán myndir fyrir
þessa vodkaflösku," svaraði
Dmitri og dró upp litla flösku
af góðu vodka, sem hann hafði
orðið sér úti um á leiðinni. „Og
ég vil fá þig til að skera út fleiri
svona myndir fyrir mig, og þá
get ég útvegað þér meira af
vodka í skiptum fyrir þær.“
Grant virti þennan lágvaxna
og alvarlega dreng fyrir sér.
Hann gat ekki hlátri varizt.
„Gerirðu þér ljóst hvað þú ert
að fara fram á? Þú ert að hjóða
mér vinnu hjá þér. Þú ætlar að
gerast vinnuveitandi minn.“
Dmitri þagði um hríð og hugs-
aði málið. „Já,“ sagði hann. „En
er nokkuð ljótt við það?“
„Ég hélt að stjórnarvöldin
mættu ein veita mönnum vinnu,
hér í Rússlandi," sagði Grant
glettnislega.
„Þú vilt þá ekki ganga að þess-
um skiptum?“
„Jú, vitanlega. Því ekki það?
Ég er Bandaríkjamaður og að-
hyllist frjálst framtak.“
„Hvað er það? Þetta, sem þú
nefndir?"
Grant hló enn og reyndi að
koma drengnum í skilning um
hvað átt væri við með frjálsu
framtaki. Drengurinn kinkaði
kolli. Grant sá að hann reyndi
að átta sig á skýringum hans
og augnatillitið varð ígrundandi
og fullorðinslegt.
ÞEIR Dmitri og Grant héldu
verzlunarviðskiptum sínum á-
fram vorið og sumarið. Með þeim
tókst gagnkvæmur skilningur og
jafnvel nokkur trúnaður.
Enskukunnátta drengsins jókst
smátt og smátt fyrir tilsögn
Grants. Samræðuefni þeirra
urðu fjölbreyttari og víðfeðmari,
og Grant hlaut að dást að skiln-
ingi drengsins og þroska.
Hvað Grant snerti, þá var
hann Dmitri í rauninni hin
fyrsta ráðgáta lífsins. Maður,
sem hafði allar aðstæður til að
græða fé og eignast alla hluti,
en gerði ekkert til þess. Bókstaf-
lega ekkert.
ÞEGAR Þjóðverjar tóku aftur
að gera loftárásir á borgina og
höfnina eftir margra mánaða
hlé, var Dmitri staddur langar
leiðir frá hafnarsvæðinu og
langt frá hellunum. Hann hljóp
álútur sem mest hann mátti eftir
götunni og gætti þess að halda
sig alltaf í skjóli, unz hann sá
sér færi á að skjótast ofan í
kjallara undir rústum. Þar var
tiltölulega öruggt og hlýtt.
Þar lá hann um hríð, hlustaði
og reyndi að gera sér grein fyrir
hve alvarleg þessi árás væri og
fylgdist með mjóum leitarljós-
unum, sem rufu tjöld myrkurs-
ins. Hann sá: sprengju lenda á
íbúðarhúsi við götuna, spölkorn
frá; loftþrýstingurinn þeytti
ryki í augu honum, svo að hann
hálfblindaðist, og steinsteyptir
bitamir yfir fylgsni hans bifuð-
ust og nokkrir steypumolar
hrundu ofan á hann, en loftið
hélt.
Og allt í einu vissi Dmitri það
fyrir eðlisávísun sína að loftár-
ásinni væri lokið í bili og öllu
óhætt. Hann hélt úr fylgsni sínu,
var nærri kominn yfir götuna,
þegar eitthvert vein, eins og frá
særðri skepnu, náði eyrum hans.
Það kom úr rústum eins af
steypuhúsunum við götuna, og
Dmitri nálgaðist þær með gát.
Hann heyrði veinin mjög greini-
lega og eins hvaðan úr rústunum
þau bárust.
Dmitri svipaðist um eftir ein-
hverju graftóli, og fann loks
undna járnplötu, sem hann gat
notað til að róta brakinu frá.
Hann kepptist við og loks tókst
honum að rjúfa gat niður í
myrkrið, á stærð við tunnubotn.
Hann gægðist niður og kallaði:
„Er nokkur þarna?“
Veinin þögnuðu ekki, en nokk-
uð dró úr æðinu í þeim, að því
er virtist.
„Geturðu ekki svarað mér?“
kallaði hann, en hikaði við að
skríða niður í myrkrið af ótta
við að brakið gæti hrunið á hann
ofan, eða lokað honum útgöngu
aftur. „Geturðu ekki talað? Ég
get ekki hjálpað þér nema þú
svarir mér.“
Það var kvenrödd, sem svar-
aði, varla skiljanleg vegna grát-
ekkans: „Ég er hérna hjá pabba
og mömmu og Garnov bróður
mínum.“
Honum tókst að skríða niður
í myrkrið, en brakið skrikaði til
og skriðnaði undir fótum hans;
hann féll við og hrapaði, en kom
undir sig fótum. „Það er allt í
lagi með mig,“ sagði hann þegar
stúlkan herti grátinn. „Reyndu
að vera róleg.“
Dmitri rótaði í vösum sínum
og fann loks eldspýtur. Þegar
hann kveikti og litaðist um, sá
hann að hann var kominn ofan
í kjallara, og telpa, á að gizka
tólf ára, starði á hann felmtr-
uðum augum, þar sem hún lá í
hnipri við fætur honum, fötin
rifin og tætt utan af henni og
ötuð ryki og óhreinindum. Allt
í kring var loftið yfir kjallaran-
um hrunið, svo að það var eins
og þau væru þai-na í hellisskúta,
alltraustum, að því er séð varð.
Framhald á bls. 50.
MTÐAPRENTUN
Takið upp hina nýju aðferð og látið prenta alls-
konar aðgöngumiða, kontrolnúmer, tilkynningar,
kvittanir o. fl. á rúllupappír. Höfum fyrirliggjandi og
útvegum með stuttum fyrirvara ýmiskonar afgreiðslu-
box.
Leitið upplýsinga.
HILNIR hf
Skipholti 33. — Sími 35320.
VIKAN 29. tbl. —