Vikan - 25.11.1965, Síða 13

aldrei smakkað kjöt, aldrei klæðst nærfötum og haft hálmdýnu
eina í fleti sínu. Bæði var hann gáfaður og slunginn, eins og lög
Rannsóknarréttarins sýna ljóslega, því þau gerðu það að verkum,
að enginn nýkristinn gat verið óhultur fyrir þessum brennuóða
dýrlingi.
Hann hóf rannsóknir sínar í Sevilla, þar sem nýkristnir voru
bæði fjölmennir og áhrifamiklir. Þeir höfðu njósn af því sem í
vændum var og gerðu samsæri um að verja sig með vopnum, ef þess
gerðist þörf. En Torquemada komst að bruggi þeirra og lét taka þá
alla höndum. Eftir að hafa hlotið sinn dóm fyrir hinum heilaga rétti
voru þeir leiddir berfættir um götur borgarinnar, klæddir gulum
kyrtlum og haldandi á kertum. Hermenn gættu þeirra stranglega,
en fremstur í próessíunni fór munkur, er bar grænan kross, sem
var tákn Rannsóknarréttarins. Hinir dæmdu voru látnir hlýða messu
í dómkirkjunni og síðan leiddir út á engin utan við borgina, þar sem
þeir voru bundnir við staura og brenndir til bana.
Þetta var þó auðvitað aðeins byrjimin á ballinu. Torquemada lét
það boð út ganga, að því aðeins gætu hinir nýkristnu átt von á
miskunn, að þeir játuðu villu sína góðfúslega og kæmu upp um þá,
sem þeir vissu seka. Veiddi hann á þennan hátt fjölda manns í net
sitt. Þá lét hann skrá lagabálk mikinn, er lagður skyldi til grund-
vallar starfi réttarins. Þar var meðal annars talið glæpsamlegt að
klæðast hvítri skyrtu eða breiða hvítan dúk á borð á laugardegi,
því það gat bent til gyðinglegs helgihalds á Sabbatsdeginum. Um
einn munk í þjónustu stórinkvisitorsins er sagt, að hann hafi hvern
laugardagsmorgun klifrað upp á húsþak til að sjá, hvort reyk legði
upp úr strompum hinna nýkristnu. Ef svo var ekki, voru íbúar
hlutaðeigandi húsa ákærðir á þeim grundvelli, að þeir vildu ekki
vanhelga Sabbatinn með því að kveikja eld.
Yfirheyrslur Rannsóknarréttarins hafa náð slíkri frægð, að löng-
um er við þær jafnað síðan ef eitthvað álíka ber á góma. Ef fómar-
lambið vildi ekki játa villu sína, voru í fyrstu sýnd pyndingatæki
réttarins og verkunum þeirra lýst sem nákvæmlegast. Bæri það
ekki árangur, tóku líkamlegar pyndingar við. Þær voru margvís-
legar, því fáir sérfræðingar í þeim efnum hafa jafnazt á við hina
kristilegu spænsku böðla.
Ein aðferðin var sú, að hendur hins ákærða voru bundnar á bak
aftur með reipi, sem lá yfir ás uppundir lofti. Síðan var togað í reip-
ið, uns fanginn missti fótfestu og hékk á höndunum. Þá var snögg-
Framhald á bls. 39.
VIKAN 47. tbl.