Vikan - 09.12.1965, Blaðsíða 8
RLLT frá 1594 greina færeyskir annálar frá
grindadrápi í Færeyjum, og grindin hefur
verið þeim allt; hún hefur oftast skihð
milli sultardauða og velsældar. Annálarn-
ir sýna, að á ári hverju hafa veiðzt 5—500
grindhvalir að meðaltali, og árið 1936
urðu þeir 1500. Aftur á móti hefur veiðin ekki ger-
brugðizt nema eitt ár, árið 1927, þegar ekki kom ein
einasta grind.
0g enn veiðist grind í Færeyjum.
Nýlega birti sænska blaðið Áret runt friðsæla
mynd frá Færeyjum, mynd, sem einhver Lars Holm-
berg hafði tekið. Hún sýndi græn hæðardrög og
svarta sandfjöru, en í víkinni lágu dauð grindhvala-
hræ og sjórinn var blóðrauður. Undir þessa mynd
spandéraði blaðið heilli opnu og litprentun, en eyddi
síðan tveimur þéttsetnum letursíðum aftar í blaðinu
til að hneykslast á þeim barbarisma, sem Færeying-
um héldist uppi, að drepa saklausa grindhvali og éta
þá. Já, Svíarnir kröfðust þess af vinum sínum og
nágrönnum, Dönum, að þeir aftækju grindadráp í
Færeyjum með lögbanni.
Fleiri hafa tekið í sama streng. Yfirleitt virðist
grindadráp í Færeyjum vera ofarlega á baugi um
þessar mundir. Og öllum þykir það jafn andstyggi-
legt, að því er bezt verður séð, og líklega af því það
er heitt blóð í hvalnum. Ég skil ekki í, að neinn hefði
samúð með þorskinum, þótt einhverjum lánaðist að
smala honum á land í tugþúsundatali, enda lekur lít-
ið rautt úr honum, þótt hann sé ristur þvers og kruss;
hann bara gapir og slettir til sporðinum og sálast svo
Hvalasláfrunin er í fullum gcmgi. Ótal spjótstungur og þar af leiðandi blóðmissir gerir
hvalina máttlitla. Þá er kræktur járnkrókur í hrygg þeirra og þeir dregnir á land, þar
sem þeir eru skornir á háis og fá siðan náðarstunguna í banakringluna.
.
nu ERCBinpin
nomin
Texti og myndir: Anders Nyborg
smám saman. En mannskepnan hefur einhverjar hug-
myndir um að heitt blóð sé ógeðslegt, og þegar ég
fékk fjölda litmynda til að velja úr á forsíðu þessa
blaðs, gat ég ekki hugsað mér að velja alblóðuga
mynd, jafnvel þótt hún væri vel tekin og raunsæ og
sýndi í raun og veru ekkert hryllilegt, sannaði aðeins
með rauðum litum hið fornkveðna, að eins dauði er
annars brauð.
En hvað um það. Að drepa til manneldis, af því
fólk þarf á fæðu að halda, er ekki það sama og að
drepa aðeins til að aflífa, og það er hollt að hafa í
minni, þegar rætt er um grindadráp í Færeyjum. Því
Færeyingar hafa um aldirnar lært þá list, sem ná-
grönnum þeirra er ekki eins töm, að nytja hvalinn
út í yztu æsar, svo hann er þeim guðsgjöf, matur í
munn og skinn í klæði.
Svo okkur sé kimnugt, hafa ekki áður verið tekn-
ar myndir af grindavöðu og grindadrápi í Færeyjum.
Og það er danski Ijósmyndarinn Anders Nyborg, sem
íslendingum er mörgum að góðu kunnur, sem var
svo heppinn að vera á staðnum í sumar, þegar kall-
ið kom: Nú er grindin komin, gamli. Og hann brást
hart við, ekki síður en Færeyingar, þótt á annan hátt
Allir hjálpast að. Fyrsti drengurinn sem kemur að nýdregnum hval, ristir hann
á kviðinn og tekur lifur og hjarta sem laun fyrr vinnu sína. Þetta er sérstakt hnoss-
gæti. Þeir drengir sem koma of seint, fá aðeins tunguna, sem þeir skera út úr kjafti
O hvalsins.
g VIKAN 49, tbl,