Vikan - 02.06.1966, Side 21
illllllii
illlllllill
Illl:.
Hér er Krabbameinsfélagið til
húsa, í SuSurgölu 22. Leitar-
stóðin er í kjallara hússins, geng-
ið inn að sunnanverðu.
enn sem komið er hafa þeir aðallega týnt þeim suður við
Spón.
En svo, lesandi góður, þegar bróðungur vinur þinn,
maður, sem gæfan brosti við og átti allt lífið framundan,
verður krabbameini að bráð, þá er það harkaleg stað-
reynd fyrir þér og þú gleymir henni ekki.
Þegar slíkt gerist, vaknar spurningin, hvort almenning-
ur fljóti ekki sofandi að feigðarósi og vanmeti það starf,
sem læknastéttin vinnur. Eg vissi, að til var eitthvað hér,
sem hét Leitarstöð krabbameinsfélagsins, en lengra náði
þekkingin ekki, ég vissi ekki einu sinni, hvort það var
Klabbameinsfélag íslands eða Krabbameinsfélag Reykja-
víkur. Hinsvegar vissi ég, að leitarstöðin hefur hafið skipu-
leoa leit að legkrabbameini í konum, og þar með var fróð-
leikurinn upptalinn. En ráðið er einfalt, þú tekur upp slm-
ann og telur á skífuna 1-69-47, og færð að vita, að þú
getur pantað allsherjarskoðun, þar sem allir hlutir líkam-
ans og starfsemi þeirra er prófuð, og einhvern tíma hefur
þú kannski heyrt, að uppgötvist krabbinn nógu snemma,
sé möguleiki til að uppræta hann.
Og hvað gerirðu? Vonandi pantar þú þér tíma. Þannig
fór fyrir mér að minnsta kosti. Það var snemma I febrúar.
Svo var það einn góðan veðurdag um matmálsleytið,
að þýð konurödd spurði um mig í síma. Hún spurði, hvern-
ig stæði á hjá mér að líta inn í Leitarstöð Krabbameins-
fé'agsins þá morguninn eftir. Jú, það stóð mætavel á. —
Gera svo vel að hafa með mér sjúkrasamlagsbók og prufu
af morgunþvagi, og þar að auki 400 krónur, sem skoðun-
in kostar og greiðist fyrir fram.
Já, takk.
Það var sól og ofboðslítið föl morguninn eftir. Eg skildi
bílinn eftir og þrammaði út í Suðurgötu. Eg held ekki, að
ég hafi fundið til kviða. Mér fannst fráleitt, að ég væri
með krabbamein. Hins vegar bauð mér ( grun, að það
væri liður í rannsókninni að stinga mig með nálum. Og
það hefur mér alltaf verið bölvanlega við.
Leitarstöðin er í kjallara hússins og gengið suður fyrir
það, niður þrjár eða fjórar tröppur. Þá verður fyrir massív
tekkhurð,- mér flaug ( hug, hvort hún væri svona voldug
til þess að ekkert heyrðist út eða maður gæti ekki séð inn
um glugga á henni eitthvað það, sem kæmi manni til að
snúa við á síðasta augnabliki og bregða á flótta. En hvað
um það, taka skal rösklega í húninn og inn ganga; eng-
inn fær umflúið örlög sin.
Og sjá: Hér er enginn ógnþrunginn hávaði eða neitt það,
sem augað gæti grætt. Aðeins vistleg húsakynni; beint
framundan setustofa með notalegri birtu. Til vinstri lítill
skápur, þar i kvenmaður. Eg sagði til min. Hún bað mig
taka sæti, min yrði vitjað. Ég fór úr úlpunni og skónum;
að því loknu kom önnur kona og vitjaði mín. Viðkunnan-
leg kona í hvitum slopp, dökkhærð. Ég gekk á eftir henni
inn í litla stofu, sem vissi í austur, þar var skrifborð móti
dyrunum, stóll við það og annar til hliðar, við norðurvegg-
inn borð með einhverjum læknisáhöldum, og vaskur þar til
hliðar, við vesturvegginn einhvers konar sambland af
borði og bekk, sennilega handa sjúklingum að leggja sig
á, klætt með svörtu leðri eða leðurlíki með gálgum fyrir
hnésbæturnar. í horninu borð með meiri tækjum. Bak við
dyrnar, á suðurveggnum, var grænt forhengi, og í suð-
austurhorninu skápur með eins konar sjónvarpsskermi.
Hún tók við litla glasinu, sem ég hafði með mér sam-
kvæmt fyrirmælum, bauð mér sæti við borðsendann og
spurði um heimilisfang, fæðingardag og ár, nafn heimil-
islæknis og sjúkrasamlagsnúmer. Svo dró hún fram kvitt-
anahefti og tók að skrifa kvittun. Ég svaraði með að skrifa
ávísun. Á kvittuninni las ég, að konan héti Guðrún Bjarna-
dóttir. Það er alltaf betra að vita nöfn þeirra, sem sýsla
við mann. Þvi nafnið er hluti af persónunni.
Næst bað hún mig að bretta upp ermina. Bara aðra
hvora. Svo tók hún gúmmíslöngu og reirði um upphand-
legginn, sneri sér síðan að tólaborðinu við norðurvegg-
inn og tók nál innan úr málmpappir, sem var verksmiðju-
lokaður utan um nálina. Áreiðanlega 100% sterilíserað
allt saman. Jú, það var sem mig grunaði, nú átti að stinga
mig. Bláæðin í olnbogabótinni var stór og greinileg. Skyldi
vera óhætt að stinga á svona blóðmikilli æð? Skyldi hún
loka sér aftur?
Guðrún kom með nálina og renndi henni mjúklega í
bláæðina. Mér til hálfgerðar undrunar fann ég ekkert til.
Aðeins ofurlítil óþægindi, eins og ég væri með eitthvað
í handleggnum, sem ekki ætti heima þar. Og blóðið vall
— þan rann ekki eins og vatn, það vall öllu fremur líkt
21
VIKAN 22. tbl.