Vikan - 15.12.1966, Síða 10

ERRÉTi
Það er ekki til nein „kokkabók fyrir upp-
alendursem hœgt er að slá upp í þegar
maður lendir í vandrœðum með börn sín.
En eitt má aldrei gleymast; og það er að
uppeldið er og verður spurning um aðlögun
gagnvart barninu, sem á að byggjast á því
að gera barnið öruggt og hamingjusamt.
Gegnum aldirnar getum vi'ð allsstaðar í
mannkynssögunni greint vissan áhuga á
börnum og uppeldi þeirra, en það voru að-
eins miklir uppalendur og sálfræðingar sem
gerðu sér það Ijóst að heimur barnanna er
allur annar, en þeirra fullorðnu, og að hinir
fullorðnu ve,rða að mæta mismunandi
þroskastigi barnanna, með skilningi og virð-
ingu.
Fyrri kynslóðir litu yfirleitt ekki á börnin
sem réttindaverur, heldur nánast sem ein-
hverja lægri stétt, sem þurfti mikinn aga, ef
æskilegum árangri yrði náð.
Sem dæmi upp á strangleika fyrri kyn-
slóða getum við tekið gamla orðtakið: Sá
sem elskar son sinn, refsar honum snemma!
Eða: Beygið trjásprotann meðan hann er
grænn og ungur, þá verður hann fagur!
Það er búið að slíta upp mörgum spansk-
reyrsprikum á börnum í þeirri von að það
berji þau til hlýðni.
Það er heldur ekki í lögum fyrri tíma
hægt að finna neitt sem bent gæti til skiln-
ings á þroska barna. Þeim var refsað jafnt
og fullorðnum. Það er hægt að fá gott sýnis-
horn af þessari hörku með því að lesa gömul
málaferli frá Helsingjaeyri frá árinu 1563.
Það voru fjórir litlir drengir dæmdir fyrir
þjófnað að næturlagi: Að tveim þeirra var
höggvið annað eyrað, síðan voru þeir kag-
hýddir og áttu að „þjóna kónginum“ til ævi-
loka. Dómurinn hafði verið mildaður, vegna
EKKI SVONA
HELDUR EKKI SVONA...
10 VIKAN “-tw-