Vikan - 24.10.1968, Qupperneq 39

svo átakanlegt ýlfur, aö mér datt
ekki annað ! hug en að hún hefði
orðið fyrir skoti. Þetta var ekki urr,
eða gelt, það var sársaukavæl, eins
og hún væri í sárri kvöl. Og í sömu
andrá stökk hún inn á akurinn. Don-
at þurrkaði svitadropa af enni sér.
— Ef það er mögulegt að lifa eftir
að hjarta manns er stöðvað, ja, þá
stöðvaðist hjarta mitt, þegar ég
missti sjónar á Pani. Var hún að
hlaupa til að fylgjast með Antek,
eða var hún að elta hann til að
tæta hann í sundur með hinum
hundunum? Ég vissi það ekki. Þetta
var allt eins og martröð. í hvaða
átt hafði Antek farið? Akurinn var
líklega sex hundruð metra langur
og hallaðist frá okkur, og við enda
akursins gat ég komið auga á girð-
ingu með nokkrum kúm og nokkur
grlpahús. Bak við girðinguna var
skógivaxin hæð. Ég hugsaði með
mér að Antek myndi örugglega
reyna að komast þangað. Þá heyrð-
ist, allt ( einu, einhvers staðar frá
akrinum, einhver þau villidýrsleg-
ustu öskur, sem ég hef heyrt á ævi
minni. Þeir hafa náð honum, hugs-
aði ég, og ég heyrði að ég sjálfur
rak upp öskur, án þess að vilja það,
og ég gat ekki hætt að öskra. Ylfr-
ið hélt áfram, svo heyrði ég riffil-
skot, sex, — ef til vill fleiri. En svo
varð allt kyrrt, svo óhugnanlega
kyrrt, að það gat aðeins minnt á
dauðann. Þessi dauðakyrrð stóð
lengi, svo lengi að mér fannst ég
vera grafinn lifandi. Síðar komst ég
að því að þetta hafði aðeins varað
í tvær til þrjár mínútur. Og þá sá
ég Antek.
Augu Donats glóðu. Þegar hann
hugsaði um þessa stund, var eins
og hann vissi ekkert um nærveru
okkar. — Ég sá hann hlaupa að
gripahúsunum, við sáum hann all-
ir, SS-mennirnir líka. En þeir gátu
ekkert gert, byssur þeirra drógu
ekki svo langt. Við sáum Antek
hlaupa bak við húsin og klifra upp
hæðina inn í skóginn. Ég sá ekki
sjálfur, þegar harin komst inn i
skóginn, vegna þess að þá skeði
sorglegur atbirður Félagar mínir
tveir, presturinn og dýralækmrinn,
höfðu staðið kyrrir, en allt í einu
tók ungi presturinn til fótanna í átt-
••ia til akursins. Þetta var hreint
brjálæði, því SS maðurinn, sem stóð
hiá okkur, var reiðubúinn til að
skjóta, enda stóð ekki á því. Hann
malaði prestinn niður.
Eftir stundarkorn sagði Libby. —
En Pani? Fór hún með Antek?
— Nei. SS-maðurinn, sem hafði
hlaupið út á akurinn kom til baka,
hann var alblóðugur og rifinn.
Haltrandi við hlið hans var svarti
úlfahundurinn, önnur framlöpp
hans dinglaði laus, blóðug og bitin.
Ég kunni ekki þýzku, en það voru
aðrir sem skildu öskur liðþjálfans.
Pani, hann kallaði hana öðru nafni,
hafði fengið algert æði, hún hafði
gengið að Doberman hundinum
dauðum og sært úlfahundinn, svo
hann skaut hana.
— Ó, sagði Libby, — þetta er
það sem þú sagðir í upphafi, hún
hefur verið í hræðilegum vanda. . .
Hún lauk ekki við setninguna, en
sneri sér að manni sínum. •— Viltu
gjöra svo vel að koma ekki með
neinar háðsglósur. Ég er ekki í
skapi til að hlusta á það.
— Ég hef enga löngun til þess,
sagði Hugh hljóðlega. — Ég viður-
kenni að þessi frásaga hefur fengið
á mig. En, meðal annarra orða,
veiztu nokkuð hvað varð um Ant-
ek?
— Já, ég veit það. Hann náði til
manna úr andspyrnuhreyfingunni.
Hann lifði af stríðið og er nú bóndi.
Við skrifumst á, — stöku sinnum.
☆
Lifðu vel í dag ....
I'ramhald af bls. 10
var einkum mönnuð sjóræningj-
um, sem höfðu sér til lífsviður-
væris að ráðast á skip kristinna
manna á Atlantshafinu og við
mynni Gíbraltar, þar til Portú-
gölum þótti þessi yfirgangur
með öllu óþolandi og lögðu borg-
ina í rúst árið 1468. 16. og IV.
öld var Casablanca ekki annað
en rústir einar og gersamlega í
eyði, en á 18. öld lét soldáninn
Sidi Mohamed ben Abdullah
endurbyggja borgina Og gera
hana að verzlunarhöfn. Spánsk-
ir, franskir, enskir og þýzkir
kaupmenn runnu á peningalykt-
ina og settust að í Casablanca.
1906 var verzlunin þar orðin
meiri en í Tangier, og meðan
Frakkar réðu fyrir Marokkó, ár-
ið 1907—‘56 varð Casablanca að
lang mestu hafnarborg Marokkó,
enda er hún iðulega kölluð verzl-
unarhöfuðborg landsins.
Eins og í öllum öðrum borg-
um Marokkó á Casablanca sína
Medínu (arabahverfi) og sitt
Mellah (gyðingahverfi). En
þarna voru ekki glögg skil milli
Medínunnar og Mellahsins, og
nú er svo komið, að gyðingarn-
ir ráða einir lögum og lofum í
Medínunni í Casablanca. Medín-
urnar eru allar hver annarri lík-
ar, hvar sem farið er, þetta eru
þröng stræti, kannski ekki nema
einn og hálfur meter, sum um
tvo rnetra, en húsin svo há
báðum megin að ekkert sést upp
úr nerna heiður himinn en sólin
nær óvíða að þrengja sér ofan í
milli húsanna nema kannski
meðan hún er í hádegisstað. Og
sums staðar eru göturnar meira
að segja yfirbyggðar. Þarna er
svo krökkt af fólki ævinlega að
varla er hægt að olnboga sig
áfram og þegar minnst varir
kemur kannski mótorhjól, reið-
hjól eða asni með klifjar aftan
að manni eða á móti og eitt orð
heyrist upp yfir allan kliðinn:
Balek, balek — sem þýðir nán-
ast burt með ykkur, þótt upp-
runalega merkingin sé þökk fyr-
ir —- sá sem þakkar vel fyrir sig
á arabisku segir balekláfík þeg-
ar hann þakkar karlmanni, balek-
láfíki þegar kvenmanni er
þakkað, en balekláfíkum þegar
um fleirtölu er að ræða. En asna-
kúskarnir segja sem sagt bara
balek og það er engin auðmýkt
fundin í þeirra munni. Sé mað-
ur ekki nógu fljótur að flýja inn
í dyraskot eða fletja sig upp að
vegg, fær maður asnann í bumb-
una eða rassinn eftir atvikum
eða þá að klyfin skellur ónota-
lega utan í mann og kúskurinn
sendir ljótt augnaráð og bunar
út úr sér ljótum, arabískum
munnsöfnuði, sem til allrar ham-
ingju er okkur óskiljanlegur. —
Annars yrði maður kannski reið-
ur.
Verzlunarlífið í Medínunum er
býsna fjörugt. Við allar aðalgöt-
urnar þar að minnsta kosti er
búðarhola við búðarholu og
þarna ægir öllu saman; þó er
system í galskapnum þegar nán-
ar er að gáð, við þetta sund eru-
allir skraddararnir en fornsal-
arnir við það næsta, svo koma
vefnaðarvörukaupmennirnir og
teppasalarnir, grænmetissalarnir
og kjötsalarnir, en allir falbjóða
sína vöru háu verði, grípa í
mann og bjóða inngöngu í ríki
sitt, ekkert að kaupa, nei auð-
vitað ekki, „just look“, þegar
þeir ná ekki sambandi við mann
á arabísku ellegar frönsku. En
vei þeim, sem lætur undan og
gerir sig líklegan til að skoða
bara. Sá, sem fer að skoða og
vill fá að vita um verðið, hann
sleppur ekki fyrr en hann hef-
ur keypt sig lausan. Og þá er
að prútta. Þegar maður heldur,
að nú hafi maður gert svo sví-
virðilega nánasarlegt gagntilboð
að kauphéðinninn verði þeirri
stundu fegnastur, sem hann losn-
ar við grútarskapinn, veður
maður hrapallega reyk. Þá fyrst
færist mangarinn i aukana, og
þegar gesturinn ætlar að forða
sér á hlaupum, kemur hann á
eftir og dregur mann inn aftur,
hefur nú lækkað sig all veru-
lega. Þeir eru ekkert bangnir,
þótt þeir hlaupi fjórum, fimm
sinnum út á eftir fórnarlamb-
inu (kaupandanum), og það
endar með því að maður kaupir
til að losna úr þessum heljar-
greipum, venjulega á þriðjungi
og allt upp í helmingi lægra
verði en upprunalega var sleg-
ið fram. Ég mun síðar lýsa út í
æsar hvernig fór fyrir okkur í
einni búðinni, sem við fórum
inn í — bara til að skoða.
42. tw. VIICAN 39