Vikan - 19.12.1968, Blaðsíða 16

Einhver bezta barnabókin, sem út kemur fyrir þessi jól,
er SILAS OG HESTURINN HANS, eftir danska rithöfundinn
CECIL B0DKER. Bók þessi hlaut 1. verölaun í barnabókasam-
keppni dönsku Akademíunnar 1967, og hefur hvarvetna hlot-
ið hina beztu dóma. Svo segir á kápu dönsku útgáfunnar, að
sagan sé af Silasi og hestinurn hans, af stjórnlausum báti,
svartri hryssu, spennandi hrossamarkaði og baráttu hugrakks
drengs fyrir rétti sínum í samfélagi fullorðinna.
Loftur Guðmundsson hefur snúið bókinni á góða íslenzku,
svo sem sjá má á þeim kafla. sem hér fylgir. Bókarkápu
teiknaði Halldór Pétursson, en Baltasar gerði þær myndir,
sem fylgja á þessum síðum.
1
i.
Einkennilegur drengur í stjórniausum báti.
Hann kom niður fljótið í sérkennilegum litlum
stafnbreiðum báti, og hann sat ekki uppréttur
á þóftu eins og venja er til, beitti ekki árunum,
en lét strauminn bera sig sem hann vildi. Sjálf-
ur lá hann á botni bátsins, og það mátti halda,
að hann hefði tímann fyrir sér, því að straum-
urinn einn réði ferðinni, og úr nokkurri fjar-
lægð varð ekki annað séð en báturinn væri
mannlaus.
Bartolin hrossakaupmaður var staddur uppi á
loftinu yfir hesthússlengjunni og kastaði heyi af
kvísl niður um gat á gólfinu. Rykið þyrlaðist
upp, og öðru hvoru rak hann höfuðið út um
hlöðuopið til að hreinsa lungun. Úti var fagurt
veður og nokkur hula fyrir sól, og fljótið rann
rétt fyrir neðan við hesthússvegginn í breiðum
bug, hann gat séð drjúgan spöl upp eftir því og
niður eftir.
En allt í einu var sem honum brygði, og hann
kipraði saman augun vegna birtunnar. Hvað var
það, sem þarna kom á reki? — Bátur?
Og það leit meira að segja út fyrir, að eng-
inn væri í honum. Gat hugsazt, að hann væri
mannlaus?
Bartolin togaði djúpt hugsi í úfið hökuskegg-
ið, það væri ekki úr vegi að athuga þetta bet-
ur, gamli pramminn hans var löngu svo úr sér
genginn, að hann þurfti að verða sér úti um nýj-
an bát.
Hann virti hann fyrir sér enn, lagið var furðu
framandlegt þótti honum, en það var því betra,
ef hann var langt að rekinn, þá komst hann að
minnsta kosti hjá að vera sakaður um þjófnað.
Hann furðaði sig hvað mest á þvi, að hann skyldi
hafa sloppið framhjá bænum heilu og höldnu,
það hlaut einungis að vera fyrir það, að þetta
var snemma dags. Ef áliðnara hefði verið, mundu
drengirnir uppi í bænum áreiðanlega hafa kló-
fest liann, það var hann viss um.
Báturinn nálgaðist smám saman, það leit enn
út fyrir, að hann væri mannlaus, og Bartolin var
sannfærður um, að hann væri sér ætlaður. Það
var bersýnilega stjórnlaus bátur, aðeins það
hvernig hann rak á hlið og hvernig hann sner-
ist um sjálfan sig, sýndi að enginn stýrði hon-
um.
Bartolin stakk digrum, gómhrjúfum fingrum
inn undir skyrtuna og ók sér ánægjulega, það
var sjaldgæft að nokkuð það ræki framhjá, sem
hægt væri að nota, og hann var í þann veginn
að hörfa úr hlöðuopinu og klöngrast niður í fóð-
urganginn, þegar hann snarstanzaði og kipraði
saman augun öðru sinni. Því að nú sýndist hon-
um helzt — já, hann fékk ekki betur séð en tveir
fætur teygðu sig upp fyrir borðstokkinn.
Hann starði þangað til augun stóðu á stilkum
í andlitinu á honum, og nú sýndist honum Kka
grilla ( eitthvað, sem líktist hári úti við hinn
borðstokkinn. Þetta líktist dauðum manni, hugs-
aði hann, og það fór um hann hrollur af óhugn-
aði. Það hlaut líka að vera dauður maður, sem
16 VIKAN 50-tbl-