Vikan - 19.06.1969, Side 48

— Hvernig ferðu að því að verða aldrei snortinn sjálfur? Að verða
aldrei hræddur? spurði hún. — Það lítur út fyrir að þú sért ófær um
lágkúrulegan hugsunarhátt, hvað sem gerist, eða að þú fyrirlítir sjálfan
þig.... Jafnvel, þegar þú stóðst frammi fyrir bálinu, jafnvel þegar
pyntingar eru annars vegar .... Hvernig ferðu að þessu .... ? Hefurðu
alltaf verið fullorðinn karlmaður í hugsun? Jafnvel í bernsku?
Þá sagði hann henni hvað hann hefði verið að hugsa; að nú færi í
hönd tími, sem skorti heiðarleik og virðuleik, tími, þegar mannlegar
veru gátu ekkert gert annað en íela sig ráðandi höfuðskepnum,
með auðmýkt og þýlyndi eða berjast ein þar til yfir lyki, sama hvernig
burðum þeirra væri háttað. Það væri ekki undrunarefni þótt einhverjir
biðu ósigur. Það var þegar mikið, að vera lífs. Og úr því hún minntist
á bernsku minntist hann þess, að ihann hafði mjög ungur kynnzt skelf-
ingunni, því hann var aðeins þriggja ára, þegar katólskir hermenn höfðu
rist upp kinn hans með sverðum sínum og kastað honum út um glugga
brennandi hallar. Það hafði verið þá, í frumstæðu sakleysi bernskunnar,
sem hann hafði orðið fyrir hinu dularfulla áfaili illskunnar og kynnzt
öllum stigum hræðslunnar í einni. En hann komst yfir það og fann
aldrei síðan til ótta, ekki þótt hann kæmist til fullorðinsára, það er að
segja, hann var alltaf reiðubúinn, að taka því sem að höndum bar. Og
hann hafði ekkert á móti því, að standa endrum og eins augliti til
auglits við þetta skrímsli.
— Þarna ertu skelfing, sagði hann þá. — Þarna ertu þá, blóðbað.
Þarna ert þú hið ófrýnilega andlit hræðslunnar. Vel getið þið unnið á
mér, en aldrei framar skulið þið skelfa mig. . ..
Hann hélt áfram og sagði að hún þyrfti ekki að skammast sín þótt
henni hefði brugðið við og við í öllum þeim hremmingum, sem hún
hafði orðið að þola, því hún vær'i kona, en það væru karlarnir, sem
brugðizt hefðu í hlutverkum sinum sem leiðtogar og verndarar og þeir
bæru ábyrgðina á þvi að henni liði svo sem raun bar vitni.
Þetta er gömul orrusta: Þekking mannsins til að beita ofbeldi eða
snöggu átaki, til að ryðja úr vegi öllu því sem á hann skyggir, til að
þagga niður með valdi rödd skynseminnar . >...
Og hann, þótt karlmaður væri, hafði hann ekki gerzt fórnarlamb
þessa hins sama? Þvi einn síns liðs getur maðurinn sjaldnast borið sig-
urorð af sameiningunni. Það er ákveðinn tími til allra hluta, ákveðinn
tími til þess að voldug alda risi....
Okkar öld hefur snúið baki við þeirri kristnu kenningu, sem var styrk-
ur hennar. Hefur látið undan taumlausri valdaþrá.... Völdin skulu
nást hvað sem það kostar og það á við um alla, konung, þjóðina, kirkj-
una. Við erum ekki enn komin af þessu stigi og sá sem ekki vill láta
gera sig að engu verður einnig að hafa völd. En undir þessari skriðu
þungra steina verður andinn engu síður að lifa og ryðja sér til rúms ....
Hann strauk þreytulega yfir augun. Hún sat hjá með lokuð augu.
hallaði sér upp að yl hans og afli. Hún minntist orða litla, arabiska
læknisins, sem hafði verið vinur Joffreys de Peyraes, og sem hafði sagt
henni að hann væri mesti vísindamaður síns tíma og myndi af þeirri
ástæðu ævinlega verða ofsóttur:
— Því sannarlega neitar þessi öld að hlýða á lexíur andans.
49. KAFLI
Þar sem þau hvíldu saman naut Joffrey de Peyrac þess, að finna
eldsbjarmann smám saman dvína í Þöglu herberginu, þar sem ekkert
heyrðist nema ástarandvörp þeirra og mildilegt snarkið í logunum. 1
48 VIKAN 25-tbl-
bleikum og gullnum bjarmanum naut hann þess, að sjá fagrar útlínur
konu sinnar og litaraft ilmandi hörunds hennar.
Þegar mjög kalt var og hendur hans urðu að þreifa fyrir sér til að
finna leyndarmál þessa líkama, var ekkert sýnilegt í skimunni annað
en þessi furðulegi gullni hármakki, sem breiddist út eins og maurildi á
koddanum og glampaði á leyndardómsfullan hátt, þegar hún velti höfð-
inu hægt til hliða.
Angelique var eina konan, sem hann gat ekki hætt að hugsa um eða
losað sig frá. Jafnvel á nánustu ánægjustundum, vax hún honum alltaf
svo nálæg. Þetta kom honum á óvart, því hann hafði haldið mörgum
konum í örmum sínum og aldrei hikað við að gleyma þeim um leið og
karlmannlegri girnd hans hafði verið fullnægt, því hann hafði alltaf
látið sig meiru varða líkamlega fullnægju en fullnægju tilfinninga
þeirra, þótt hann væri alltaf reiðubúinn að friða þær með einhverjum
alúðlegum yfirlýsingum.
En þegar Angelique var annarsvegar gat hann aldrei gleymt því að
það var hún, sem hann hélt í örmum sér og það var hún, sem hann
gat þreytt, sigrað og fært dýpstu sælu, að það var hennar likami, sem
hann gat sveigt að vild sinni, hennar stoltu varir, sem opnuðust undir
hans.
Hann skynjaði hana óþægilega sterkt.
Það kynni að hafa verið vani frá því á fyrstu dögum ástaratlota
þeirra. Hún hafði verið svo ung og skelfd, að hann hafði orðið að
skynja hvert viðbragð hennar, til þess að sigrast á henni. En þeir
töfrar entust.
Það var eins og nautnakennd Angelique væri eilíflega fléttuð við eitt-
hvað leynilegt og yfirnáttúrulegt i sálariífi hennar, eitthvað sem gaf til
kynna þá æðstu uppgjöf, sem hennar fagri likami gat I té látið.
Það flaug að honum að brjóta heilann um, í senn af tortryggni og
undrun, hvort hún færði honum ekki á nýjan leik örvandi tilfinningar
æskunnar, sem karlinum hættir til að gleyma, þegar hann verður
vanari gleði holdsins. Það var sérstök umhyggja, sérstök efsemd, upp-
örvun fyrir félagann og þar að auki hin himnesku svið unaðarins, sem
þau tvö fundu saman í ómötstæðilegu og næstum töfrakenndu sambandi.
Þetta voru stundir unaðar, sælu, veiklyndis, gagnkvæmrar uppgjafar,
gagnkvæmrar fullnægju, örþreytu, forsmekkur dauða og eilífðar.
Hún var eina konan, sem vakti honum þessa kennd og hann naut þess
að skynja skilning hennar á unaði karlsins. Hún vissi nákvæmlega
hvenær hún átti að gera ákveðna hluti og hvenær hætta. Og Þegar
hún sjálf hafði hrapað niður í gljúfur unaðarins, blinduð og heiminum
horfin, héldu hendur hennar, varir og líkami áfram að fylgja honum
og vissu hvenær þær áttu að gefa sig fram. Hvenær þrýsta honum að
henni, hvenær að sleppa honum, samkvæmt hinu leyndardómsfulla lög-
mál, sem Eva gaf dætrum sínum að erfðum.
Hún var ihonum nálæg vegna þess, að jafnvel meðan hann naut likama
hennar, var hann ekki viss um að hann ætti hana að fullu og öllu,
aldrei viss nema hún kynni að flýja frá honum á ný.
Hann vissi að hún bjó ekki lengur yfir auðmýkt og þjónustulund
ungrar stúlku. Hún hafði skilið það eftir einihversstaðar við veginn, en í
stað þess var komið sjálfsagi og sjálfskynjun.
Hvað ástaratlotin snerti átti hún sína góðu og vondu daga. Suma
dagana sá hann af því einu hvernig hún brosti, að hún var létt í skapi
og fús til ásta, og dagar komu þegar hann fann, án nokkurar sýnilegrar
breytinngar í framkomu hennar, að hún hafnaði honum, að hún var
fjarlæg. Þetta kallaði hann veðrabrigði í sálarlífi hennar.
Svo, þegar kom að kvöldi, naut hann þess að reyna að uppgötva með
hvaða hætti hann gæti yfirunnið andstöðu hennar, að gera hana hlýðna
sér, blása lífi í blundandi glæður.