Vikan


Vikan - 11.09.1969, Page 49

Vikan - 11.09.1969, Page 49
legri martröð, sem ihann reyndi seinna að neita að hefði verið raun- veruieg, lenti í fangabrögðum við KONU. Þessa nótt höfðu drengirnir verið sendir til að sofa. í útihúsi, Þvi biskupinn og fylgdarlið hans höfðu komið óvænt til skólans. Svo dreng- irnir höfðu hreiðrað um sig i heyinu. Orgeval hafði farið í fjarri enda hlöðunnar, því hann vildi sem minnst vera í bland við aðra, þegar i skugganum birtist allt í einu KONA, FÖGUR SEM NÖTTIN. Hún horfði á hann með óræðu brosi, brosi sem brenndi hann eins og eldur og kom honum til að skjálfa. — Vík frá mér Satna, sagði ungi drengurinn, en honum fannst varir hans ekki svara fulikomlega og hann þreifaði undir klæði sin eftir litlu bjöllunni með igreyptri mynd heilags Ignotíusar, sem rak burtu djöfla, þegar hún var hrist. En þessi birting sjálf hafði hlátur eins og silfur- bjalla og hún hvíslaði: — Ekki vera hræddur, engillinn minn og lagði hönd á líkama hans og gerði við hann ýmislegt, sem hann gat með engu móti staðizt og hann hafði orðið að gefa sig á vald þessu óþekkta, líkamlega afli, sem gersamleg yfirbugaði hann. Hann hafði þegið losta- full atlot hennar, hafði þegið allt og gert það sem til var ætlazt af honum. Gefizt upp í einskonar skelfingu.... Þegar þeir vöknuðu seinna, sagði hann: — Þú sást Það var það ekki. Þú sást? Svo hristi hann þann sem næstur honum var, Loménie. En sá siðar- nefndi mundi ekkert mjög glöggt, því hann var saklaus, hraustur dreng- ur. sem svaf eins og engill. En hann mundi eftir að hafa séð konu og ósjálfrátt mundi hann eftir hávaða, líkt og af einhverjum hræringum, allt þetta hafði hann skynjað gegnum svefninn. En slík var örvænting eldri drengsins, að hann sagði vini sínum allt, hann skildi raunar minnst af því. En Loménie gat aldrei gleymt þessum bláu augum sem örvæntingin og reiðin leiftruðu úr á víxl, sem hann dáðist svo mjög að og hann myndi aldrei gleyma því hve drengurinn skalf og titraði. Hann talaði við hann fram í dögun og reyndi að hugga hann með ófullnægjandi orðum barns: — Vertu ekki svona æstur yfir þessu.... Við segjum ábótanum frá þessu á morgun .... Þetta var ekki þér að kenna. Það var konunni að kenna. Eh þeir höfðu ekkert sagt. Eða öllu fremur þeim hafði ekki lánazt að gera sig skiljanlega.... Þeir höfðu ekki fyrr tekið til máls heldur en gripið var fram í fyrir þeim. — Hafið engar áhyggjur drengir. Það var engin yfirnáttúrleg vera, sem þið sáuð, heldur ein af okkar mestu velgjörðarkonum. Það er hún sem leggur til peningana — og það þanf mikið af þeim — handa þurf- andi nemendum, eins og þér til dæmis, Orgeval og hún nýtur þeirra forréttinda að geta komið ókynnt í heimsókn til skjólstæðinga sinna „privilegiae muliers sapinetes" — og það er mjög forn regla, sem mörg kristin kennslusamfélög hafa tekið upp, sem sannar að við þurfum ekk- ert að fela á nóttu né degi.... — En..... Þeir voru hneykslaðir. Voru feðurnir aumingjar? Eða hafði þá dreymt þetta allt? Að lokum höfðu þeir gleymt þessu öllu saman, og það varð líka allt auðveldara i dagsbirtunni. Síðar varð skólabróðir Lémonies greifa, faðir Orgeval og hann hafði nú náð hátindi mikilsverðs ferils síns. Og gat hann nú ekki í blóma lífsins, í rósemi preststarfsins, jafnvæginu sem næst með sjálfsafneitun og líkama, sem eftir langa afneitun var orðin ónæmur fyrir kulda, hungri og pyntingu, farið að brosa að þessum minningum, að þessum daufa draumi? Tvisvar eða þrisvar vaknaði Loménie Chambord af draumum sínum, fuilur ógleði og strauk kaldan svitann af enninu. Hann heyrði nætur- hljóðin umhverfis Wapassou og Það bráði af honum. Svo rann á hann aftur þessi kvíðafulli dvali þar sem ihann sá kvendjöfulinn i gervi hins djöfullega freistingapúka, sem vinur hans hafði líkt við konu, með svarta snáka fléttaða í hárið og eld logandi úr augunum, sem ekki voru annað en rifur. Hún reið á einhyrningi og lagði í auðn hið snævi þakta land Akadíu. Undir morgun var sýn hans tekin að breytast; kvendjöfullinn hafði gullið hár og smargaðsgræn augu .... Faðir Orgeval, sem hlotið hafði heilaga köllun og snúið aftur til heimsins eftir fimmtán ára nám, hafði aldrei skort innsæi. Hann sá inn í sálir mannanna, sagði fyrir um óorðna atburði, gat jafnvel spáð fram >í tímann og gefið viðvaranir, sem virtust ekki byggð- ar á neinu. Hann setti þær þannig fram að þær virtust alveg út í hött, en engu að síður fór þó eftir sem hann sagði fyrir .... Við hvert tækifæri, sem Mölturiddarinn hafði verið svo heppinn að geta skriftað fyrir þessum mikla Jesúíta, hafði honum alltaf fundizt hann betri maður, þegar hann kom aftur og álitið að hann þekkti sjálf- an sig betur og verið vissari um hvaða stefnu lif hans myndi taka. Hann gat fyllilega skilið hversvegna fólk barðist um þennan skriftastól og stóð í biðröðum svo klukkustundum skipti í litlu, ísköldu kapellunni í gömlu trúboðsstöðinni við Saint Oharles fljótið, þar sem faðir Orgeval hélt alltaf til, þegar hann kom til Quebec. Það var ekkert, sem bent: til þess að ekki mætti treysta þessum manni út í æsar. Loménie var skynsamur og athugull maður, sem hafði hlotið dýrmæta reynslu í þjóðfélagi nýlendnanna. Mörgum sinnum hafði hann séð hve þolinmóður, uppfindningasamar og ótrúlega slóttugar, sumar konur gátu verið og vissi að Það var ekki auðvelt að sjá við þeim. ávo hann ákvað að vera varkárnari og athugulli og reyna að afhjúpa hina djöfullegu hlið Angelique, með aðstoð Monsieur d’Arreboust, ef hún hafði slika hlið. 76. KAFLI Nóttin skall á aftur, nótt sem stóð í sex daga. Snjór og vindur tóku höndum saman og geisuðu svo ákaft að engin skíma náði inn um snævi þakta ljórana. Það var meira að segja erfiðleikum háð að opna dyrhar suma dagan og þegar það heppnaðist rauk vindurinn í stórum gusum inn í herbergið og flutti með sér snjó og kulda. En húsið stóð af sér átökin. Skjólið þeirra í Wapassou var friðarstaður, þrátt fyrir átök höf- itðskepnanna, sem stundum létu svo ákaflega að það brakaði í þakinu. En svartir eikarraftarnir, vel tilhöggnir og saman settir létu undan. Þau sátu þétt saman í þessum aðsetursstað sinum. Það var einhiverntiman þessa löngu nótt, sem annar hestanna, svarti folinn lenti í úlfakjöftum. Þá ákvað Joffrey de Peyrac að slátra hryssunni Wallis. Otihúsin höfðu flest farið svo illa að þau voru ekki lengur dýrum hæfandi. Þar að auki var enga beit að fá, fóðrið á þrotum og fólkið tekið að hungra. .Toffrey de Peyrac ásakaði sjálfan sig fyrir að hafa dregið svo lengi að slátra hestunum í von um eitthvað ómögulegt kraftaverk. Hann vissi að kjötbirgðirnar voru orðnar hættulega litlar og jafnvel þótt mennirnir hafðu getað gengið til veiða á hverjum degi var ólíklegt, að veiðibráðin hefði nægt þeim til viðurværis. Og nú höfðu afkomumöguleikar þeirra minnkað enn með tapi svarta folans. Angelique sagði ekkert. Allt hafði breytzt. Þau höfðu öll barizt fyrir lífi þessara hesta; að taka þá með sér svona langt inn í landið, hafði táknræna bölvunarþýðingu og þeim hafði öllum virzt svo yfirþyrmandi mikilvægt að halda í þeim lífinu. En nú var það líf mannanna, sem þurfti að varðveita, svo það var ekki lengur tilvera hesta á efri svæðum Kennebec sem var í veði, held- ur tilvera Peyracs og manna hans. Enginn sagði neitt. Þeim hafði brugðizt það ætlunarverk að halda lífinu í hrossunum, en Angelique sagði við sjálfa sig, að ekki mætti vænta þess að allt færi vel og það væri óhugsandi að ná erfiðu marki, án þess að fórna einhverju á leiðinni. Það hýrnaði líka yfir henni, þegar hún sá að hún myndi geta gefið mönnum sínum góða og holla kjötsúpu og þar að auki nægilegt kjöt í nokkra daga og lyktin af steikinni örvaði þá og hjálpaði þeim fll að sýna þolinmæði. Aldrei hafði Angelique dottið i hug að hún ætti eftir að borða hrossa- kjöt. Aðalsfólk gat ekki hugsað um hesta á sama hátt og önnur húsdýr, sem ætluð voru til slátrunar, tarfa. kindur og kálfa... Því hesturinn var vinur þeirra frá fyrstu bernsku, félagi þeirra á gönguferðum, ferðalögum og .í stríði. Undir venjulegum kringumstæðum hefði hún hugsað til þess að éta hrossakjöt með sama hryllingi og ef hún ætti að éta mannakjöt. Það var mögulegt að skynja hina ýmsu bakgrunna mannanna í þessu litla samfélagi eftir því hvernig þeir brugðust við. Kanadamennirnir, ensku bændurnir, sjómennirnir og jafnvel ungu mennirnir eins og Flori- mond og Cantor hikuðu aldrei, þeim fannst verst, að þeir skyldu þurfa að fara þannig með hestana, eftir allt það, sem þeir höfðu orðið að leggja á sig þeirra vegna, en seinna myndu þau koma með aðra hesta og byrja upp á nýtt. Þeir fundu ekki til þessa innra ógeðs, sem aðalsmennirnir í hópi þeirra fundu til. Dagar riddaratimabilsins voru örugglega allir, ný kynslóð manna hafði fæðzt. U.m allt þetta hugsaði Angelique síðar, því nú var hún of þreytt til að kryfja hlutina svo til mergjar. Það sem hún sá strax var að kinnar Honorine urðu aftur þrýstnar, að allir hresstust og hún tók að skynja tignun Indíánanna á matnum og hversvegna það, að safnast saman við eldinn með vinum sínum til að „halda hátíð“, nálgaðist að vera trúarleg athöfn. 77. KAFLI Angelique leit á gullstöngina i hendi sér. Peyrac greifi hafði gefið henni hana eins og öllum hinum; hún var „einn af mönnum hans". Hana langaði að hrinda í framkvæmd hugmynd, sem hafði verið henni mjög liugstæð upp á siðkastið. Hún hafði gert það áheit að gefa öllum dýrlingum á himnum heilt knippi af kertum ef þau kæmust undan bólunni, en nú ákvað hún að gefa gullstöngina sína til kapellu heilagrar önnu af Beaupré, sem Kanadamenn minntust oft á. Kapellan var byggð af bretonskum sjómönnum, sem bjargazt höfðu úr skipsskaða á bökkum heilags Lawrentsfljóts og sagt var að ýmis kraftaverk ættu sér þar stað. Þegar Angelique kom inn í meginskálann þetta síðdegi, áleit hún að stundin væri komin, þvi Monsieur d’Arreboust og Monsieur de Loménie sátu einir við borðið og lásu í bænabókum sínum. Hún gekk til þeirra, rétti þeim gullstöngina og sagði þeim hvað hún hefði í hyggju. Aðalsmennirnir tveir stukku á fætur og hörfuðu af svo miklum ofsa að Monsieur d’Arreboust felldi stól. Þeir horfðu með skelfingu á gullið, sem glitraði dauft á borðinu fyrir framan þá. — Óhugsandi, stamaði hertoginn. — Þeir myndu aldrei þiggja þetta gull i Quebec, allra sízt, þegar þeir vissu hvaðan það kæmi og hver hefði gefið það. — Hvað eigið þið við? Hans hágöfgi biskupinn kysi áreiðanlega heldur að brenna niður kapelluna eða láta djöflahreinsa hana..... — • Eh .... — Þetta gull er bölvað. — Ég skil ykkur ekki, sagði Angelique. — Þið létuð ekki svona yfir gullinu, sem eiginmaður minn gaf ykkur fyrir Missisippileiðangurinn. Ég man ekki betur en að þið kæmuð einmitt hingað til að biðja um það. — Það er ekki hið sama. — Hversvegna ekki? — Úr höndum yða r.... Hugsið yður bara.... Við yrðum grýttir fyrir það. Hún horfði þegjandi á þá, vissi að þeir voru ekki gengnir af vitinu. Það var eitthvað ennþá verra. — Madame, sagði Loménie og starði niður fyrir sig. — Mér þykir mjög fyrir því að vera kominn hingað I þeim tilgangi að segja yður, að ákveðinn kvittur hefur komizt á kreik um yður, kvittur sem hefur vaxið og skipt í hópa meðborgurum okkar I Quebec og raunar Kanada öllu. Ákveðnir aðilar undruðust komu yðar hingað og þó öllu fremur afrek yðar hér og þóttust sjá i gerðum yðar og hegðun ákveðna líkingu ... . Hvasst augnaráð Angelique, sem hvíldi á honum gerði honum ekki hægara um hönd. S7. tbi. VIKAN 49

x

Vikan

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.